Soạn bài Nhớ rừng của Thế Lữ

Soạn bài Nhớ rừng

Soạn bài Nhớ rừng, Ngắn 1

Soạn bài: Nhớ rừng (Thế Lữ)

Câu 1: Bài thơ chia làm 5 đoạn với nội dung mỗi đoạn:
- Đoạn 1 và đoạn 4: nói lên niềm uất hận của con hổ khi bị làm một thứ đồ chơi ngang với lũ gấu dở hơi, và cảnh tầm thường, tù túng, nhân tạo giả dối ở vườn bách thú.
- Đoạn 2 và 3: hồi tưởng cảnh tượng tự do, phóng khoáng nơi núi rừng thời oanh liệt.
- Đoạn 5: hoài niệm nơi núi rừng khi xưa với giấc mộng ngàn.

Câu 2:

a.
- Cảnh tượng ở vườn bách thú là cảnh tượng rất tù túng, ngột ngạt.
+ Đoạn 1: thể hiện tâm trạng chán ngán, căm hờn, uất ức của con hổ khi bị nhốt trong cũi sắt, bị biến thành thứ đồ chơi, bị xếp cùng bọn gấu dở hơi, cặp báo vô tư lự.
+ Đoạn 4: cảnh tượng vườn bách thútrong mắt con hổ rất đáng khinh: cảnh là nhân tạo, giả dối, thấp kém, học đòi, không có chút gì mang dáng dấp của rừng núi hoang sơ. => Thái độ ngao ngán, chán ghét cao độ với xã hội đương thời.

- Cảnh núi rừng hùng vĩ, nơi con hổ ngự trị những "ngày xưa".
+ Đoạn 2+3: miêu tả cảnh núi rừng đại ngàn, cái gì cũng lớn lao, cao cả, phi thường: bóng cả, cây già, gió gào ngàn, nguồn hét núi. Chúa sơn lâm có vẻ đẹp vừa tinh tế vừa dũng mãnh, uy nghi, lại không kém phần mềm mại uyển chuyển.

b.
- Cảnh núi rừng hùng vĩ với "bóng cả cây già" đầy vẻ thâm nghiêm.
- Hùng tráng với âm thanh dữ dội "tiếng gió gài ngàn", "giọng nguồn hét núi".
- Sự hoang dã của chốn thảo hoang không tên không tuổi.
=> Từ ngữ chọn lọc, phong phú, gợi tả → diễn tả cảnh đại ngàn hùng vĩ, lớnlao, mạnh mẽ phi thường bí ẩn linh thiêng giang sơn của con hổ.

c) Sự tương phản, đối lập gay gắt giữa cảnh tượng vườn bách thú, và cảnh núi rừng hùng vĩ diễn tả thấm thía nỗi nhớ tiếc da diết, đau đớn, của con hổ đối với những quá khứ huy hoàng của nó.
Tâm sự của con hổ là tâm trạng của người dân Việt Nam mất nước đang sống trong cảnh nộ lệ và tiếc nhớ khôn nguôi thời oanh liệt với những chiến công chống giặc ngoại xâm vẻ vang trong lịch sử dân tộc.

Câu 3:

Với hình ảnh con hổ, tác giả đã có một biểu tượng rất thích hợp và vẻ đẹp để thể hiện chủ đề bài thơ. Con hổ có một vẻ đẹp oai hùng, lại được coi là chúa sơn lâm, huy hoàng đầy hống hách ở chốn đại ngàn sâu thẳm, trong vũ trụ rộng lớn, hay bị giam hãm trong cũi sắt là biểu tượng rất đắt về anh hùng chiến bại mang tâm sự u uất. U uất vì tù túng, mà phải chấp nhận cái tẻ nhạt, tầm thường. Cảnh rừng khoáng đạt, hùng vĩ - giang sơn của chúa sơn lâm - là biểu tượng của thế giới rộng lớn, tự do và cao cả. Với hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng đó, nhà thơ rất thuận lợi trong việc nói lên tâm sự và cảm hứng lãng mạn của mình.

Câu 4:

Nhà phê bình Hoài Thanh đã ca ngợ Thế Lữ "như một viên tướng điều khiển đội quân Việt ngữ bằng những mệnh lệnh không thể cưỡng được". Điều này nói lên nghệ thuật sử dụng từ điêu luyện, đạt đến độ chính xác cao:
- Chỉ riêng về âm thanh núi rừng Thế Lữ cho ta nghe thấy tiếng gió gào ngàn, giọng nguồn hét núi, tiếng thét khúc trường ca dữ dội.
- Điệp ngữ tạo ra sự tiếc nuối (nào đâu, đâu những, ...)
- Câu thơ nhịp nhàng, cân đối khi miêu tả dáng điệu hùng dũng, mềm mại của con hổ.

-----------------------HẾT BÀI 1-----------------------

Bên cạnh Soạn bài Nhớ rừng các em cần tìm hiểu thêm những bài soạn khác trong Ngữ Văn lớp 8 như Soạn bài Ông Đồ hay phần Soạn bài Câu nghi vấn nhằm củng cố kiến thức Ngữ Văn lớp 8 của mình.

Soạn bài Nhớ rừng, Ngắn 2

Câu 1: Bài thơ được tác giả ngắt thành 5 đoạn,hãy cho biết nội dung của mỗi đoạn.

Trả lời:
Đoạn 1: miêu ra cảnh xung quanh con hổ bị nhốt, sự coi thường của con hổ đối với những con vật xung quanh.
Đoạn 2: nỗi nhớ của con hổ khi còn trên núi, khi còn làm chúa tể của muôn loài
Đoạn 3: sự tiếc nuối của con hổ về những ngày oai hung với cuộc sống tự do nơi núi rừng.
Đoạn 4: con hổ chê cười sự giả tạo, sự tạo dựng một khung cảnh y rừng nhưng mang nét giả tạo
Đoạn 5: sự khao khát trở lại nơi núi rừng.

Câu 2: Hai cảnh được miêu tả đầy ấn tượng, cảnh vườn bách thú nơi con hổ bị nhốt( đoạn 1,4), cảnh núi rừng hùng vĩ, nơi con hổ ngự trị những ngày xưa( đoạn 2,3)
a, hãy phân tích từng cảnh tượng
b, nhận xét sử dụng từ ngữ, hình ảnh, giọng điệu các câu thơ trong đoạn 2,3. Phân tích để làm rõ cái hay của hai đoạn thơ này
c, qua sự đối lập sâu sắc giữa hai cảnh tượng nêu trên, tâm sự con hổ ở vườn bách thú được biểu hiện như thế nào? Tâm sự ấy có gì gần gũi với tâm sự người dân Việt Nam đương thời?

Trả lời:

a. Phân tích từng cảnh tượng:
Đoạn thơ đầu thể hiện không gian, cảnh sắc nơi con hổ bị nhốt.

• Hổ bị nhốt trong cũi sắt chật hẹp tù túng
• Sựu giả dối, buồn tẻ, sự giả tạo về mọi thứ
• Hành động và tâm trạng
• Tâm trạng đau buồn, căm hơn và thù ghét cuộc sống của con hổ.

Đoạn 2,3: không gian, cảnh sắc

• Cảnh được miêu tả Bao la, rộng lớn, âm u và bí hiểm
• Một nơi hùng vĩ, thơ mộng, âm thanh vang vọng được hiện ra
• Sự hả hê khi làm chúa tể

b. Nhận xét sử dụng từ ngữ, hình ảnh, giọng điệu các câu thơ trong đoạn 2,3:

• Sử dụng nhiều từ Hán Việt giúp cho bài thơ trở nên nhấn mạnh vẻ hung mạnh của chúa tể
• Nhịp thơ đa dạng
• Nhiều điệp từ được sử dụng
• Hình ảnh được sử dụng rất phong phú.

c. Qua sự đối lập sâu sắc giữa hai cảnh tượng nêu trên, tâm sự con hổ ở vườn bách thú được biểu hiện tâm trạng vui buồn thay đổi lẫn nhau. Tâm sự ấy có gì gần gũi với tâm sự người dân Việt Nam đương thời.

Câu 3: Hãy giải thích vì sao tác giả mượn "lời con hổ ở vườn bách thú"? Việc mượn lời đó có tác dụng thế nào trong việc thể hiện nội dung cảm xúc nhà thơ.

Trả lời:
Tác giả mượn "lời con hổ ở vườn bách thú" vì để thể hiện sự khao khát mạnh mẽ, sự ước muốn thầm kín, khách quan.
Việc mượn lời đó có tác dụng trong việc thể hiện nội dung cảm xúc nhà thơ là: giúp cho người đọc dễ hiểu dễ nhớ, và nói lên được cảm xúc của nhà thơ.

Câu 4: Nhà phê bình Hoài Thanh có nhận xét về thơ Thế Lữ: "Đọc đôi bài, nhất là bài Nhớ rừng,.... cưỡng được" (Thi nhân Việt Nam, sđd). Em hiểu như thế nào về ý kiến đó? Qua bài thơ, hãy chứng minh.

Trả lời:
Nhà phê bình Hoài Thanh có nhận xét về thơ Thế Lữ: "Đọc đôi bài, nhất là bài Nhớ rừng,.... cưỡng được" (Thi nhân Việt Nam, sđd), ta có thể hiểu đây được xem như một bài thơ đặc sắc của Thế Lữ trong tất cả các bài thơ của ông.
Trên đây là bài soạn tác phẩm " Nhớ rừng", tác phẩm nói lên sự yêu quê hương đất nước của tác giả qua thể hiện sự khao khát tự do của con hổ giống như người dân ta khao khát tự do. Hi vọng bài viết đã đem lại cho các bạn những ý kiến tốt nhất về tác phẩm.

Soạn bài Nhớ rừng, Ngắn 3

Câu 1: (Trang 7 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
- Đoạn 1: Nói lên tâm trạng chán chường, uất hận của con hổ khi ở vườn bách thú, bị cầm tù, phải xếp ngang hàng với “lũ gấu dở hơi”, với “cặp beo chuồng bên vô tư lự”. Phải chịu khuất nhục, ngày này qua tháng khác làm “trò lạ mắt, thứ đồ chơi” cho lũ người “ngạo mạn ngẩn ngơ”.
- Đoạn 2 và đoạn 3: Con hổ hồi tưởng lại quá khứ oanh liệt khi còn là chúa sơn lâm oai hùng ở rừng sâu núi thẳm.
- Đoạn 4: Tâm trạng khinh ghét của con hổ trước những thực cảnh tầm thường, giả dối, lại cũng học đòi, bắt chước những thứ chỉ có nơi rừng cao, núi ngàn.
- Đoạn 5: Con hổ trở về thực tại đầy đau đớn và khao khát sự tự do mãnh liệt, mộng ước được trở về tung hoành chốn núi ngàn khi xưa.
Câu 2: (Trang 7 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
a. Phân tích hai cảnh tượng đặc sắc của bài thơ:
- Cảnh vườn bách thú nơi con hổ bị nhốt (đoạn 1 và 4): Là một cảnh rất tù túng, ngột ngạt, bức bối, nhàm chán.
+ Không gian sinh hoạt của con hổ chỉ nằm trong phạm vi một cái cũi sắt, ngày qua ngày phải khuất nhục làm “trò lạ mắt, thứ đồ chơi” chứng kiến những ánh mắt “giễu oai linh rừng thẳm”. Không những thế, xưa kia hổ vốn là chúa sơn lâm, nay sa cơ lỡ vận lại phải chịu cảnh giam cầm ngang hàng với bọn gấu dở hơi, ngu dốt với cặp báo vô tư lự, chẳng có mộng ước, hoài bão.
+ Trong đoạn 4 cảnh vườn bách thú ở một khía cạnh khác lại trở nên đáng khinh, đáng ghét, nhàm chán “không đời nào thay đổi” trong mắt con hổ, những cảnh nhân tạo, chăm bón cắt tỉa gọn gàng, tinh xảo nhưng “tầm thường giả dối” được thể hiện qua những câu thơ:

“Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;
Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng
Len dưới nách những mô gò thấp kém;
Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm”

Cảnh vật là một màu quanh quẩn, tù túng, suối “chẳng thông dòng”, len lỏi dưới những mô gò nhân tạo “thấp kém”, cây cối thưa thớt, ngay hàng thẳng lối “hiền lành, không bí hiểm”. Mọi cảnh dù có được chăm chút tỉ mỉ, đẹp đẽ nhưng giả vẫn là giả, vẫn chẳng thể sánh với cảnh sắc nơi núi ngàn. Ấy thế mà chúng vẫn chẳng biết xấu hổ lại “Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu/Của chốn ngàn năm cao cả, âm u”, từ hai câu thơ trên có thể thấy được sự khinh ghét, mỉa mai của con hổ với những cảnh nơi vườn bách thú đã đến độ nào.
- Cảnh núi rừng hùng vĩ nơi con hổ ngự trị những “ngày xưa” (đoạn 2 và 3): Vẻ đẹp hùng vĩ, tự nhiên, không giả tạo.
+ Hồi tưởng lại quá khứ, con hổ nhớ lại những cảnh “sơn lâm, bóng cả, cây già”, “lá gai, cỏ sắc”, “hang tối”, cây cối nơi đây rậm rạp, um tùm, với thâm niên cả trăm năm, hang hốc dài sâu hun hút, chỗ nào cũng toát nên sự âm u, bí hiểm nhưng không kém phần uyển chuyển, mềm mại của rừng già, khơi gợi bản năng làm chủ, khao khát tìm tòi khám phá của con hổ.
 + Những cảnh “những đêm vàng bên bờ suối”, “những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn”, “những bình minh cây xanh nắng gội”, “tiếng chim ca”, “những chiều lênh láng máu sau rừng”, “mảnh mặt trời gay gắt”. Than ôi, những cảnh xưa cũ huy hoàng, mà đẹp đẽ, gợi về một thời quá khứ oai hùng, ngang tàn, bất bại của chúa sơn lâm, nhưng nay còn đâu?

b. Phân tích việc dùng từ ngữ, hình ảnh, giọng điệu của đoạn 2 và 3:
- Dùng các từ ngữ “sơn lâm, bóng cả, cây già”, “lá gai, cỏ sắc”, gợi nên tôn nghiêm, cao quý, bất khả xâm phạm, một cảnh sắc đầy âm u, huyền bí ẩn chứa niềm hung hiểm. Thêm vào đó là cảnh “chốn thảo hoa không tên, không tuổi” đầy hoang sơ, rộng lớn.
- Dùng các hình ảnh mang tính tượng thanh “tiếng gió gào ngàn”, “giọng nguồn hét núi” thể hiện cảnh tượng hoành tráng, uy nghi, rộng lớn của rừng xanh, núi thẳm.
- Giọng điệu trong đoạn 2 là sự khoan thai, chậm rãi, nhưng hào hùng của chúa sơn lâm, thể hiện được sự lớn lao, hùng vĩ của cảnh sắc thiên nhiên. Qua đoạn 3 giọng điệu có sự thay đổi, là sự tiếc nuối sâu sắc, hoài niệm day dứt khi nhớ về những ngày xưa của con hổ, nên giọng điệu mang tiết tấu dồn dập, liên tục với một loạt các câu hỏi không lời giải đáp, với những điệp ngữ đầu câu và cuối câu “Nào đâu những…”, “Còn đâu…”, “Còn đâu…”, “…còn đâu?”.

c. Phân tích sự tương phản giữa hai cảnh sắc, qua đó thấy được chuyển biến tâm trạng của con hổ:
- Sự tương phản, đối lập mạnh mẽ, gay gắt giữa cảnh vườn bách thú tù túng, ngột ngạt, giả tạo và cảnh núi gió, mây ngàn phóng khoáng, tự do, bao la thể hiện sâu sắc tâm trạng của con hổ từ chán chường, ngao ngán, khinh ghét đến đau khổ, nuối tiếc, hoài niệm những ngày xưa cũ huy hoàng, oanh liệt mà nay đã “không còn được thấy bao giờ”. Ẩn giấu trong đó là niềm khao khát tự do mãnh liệt, ước mộng được về lại núi ngàn để tung hoành cho thỏa sức, thỏa chí của con hổ.
- Tâm trạng và hoàn cảnh của con hổ có nhiều điểm tương đồng với người dân Việt Nam lúc bấy giờ. Lúc này đây nhân dân ta cũng đang sống trong cảnh nô lệ, bị chèn ép, tù túng, đau khổ vì nỗi đau mất nước, mất tự do nhưng lòng luôn nuối tiếc, hồi tưởng về một quá khứ huy hoàng, oanh liệt trong công cuộc dựng nước và giữ nước, chống giặc ngoại xâm của ông cha ta trong suốt 4000 năm lịch sử. Và ước mong giải phóng đất nước, dân tộc được độc lập tự do thoát khỏi xiềng xích nô lệ của nhân dân ta thời bấy giờ.

Câu 3: (Trang 7 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
Tác giả “mượn lời con hổ ở vườn bách thú”, bởi với hình ảnh con hổ tác giả đã có một hình tượng vừa đẹp, vừa đắt giá. Con hổ mang sự oai phong, lẫm liệt, ngang tàn vốn đang tung hoành, hống hách nơi rừng sâu núi thẳm nay lại im lìm, uất hận trong cũi sắt. Xét về hoàn cảnh và độ biểu tượng thì vô cùng phù hợp để nói về lớp người thanh niên yêu nước với tâm trạng u uất, giày xéo, với nỗi niềm đau đáu khao khát tự do, thoát khỏi cảnh nô lệ cho dân tộc, cho nước nhà. Ngoài ra, việc mượn lời con hổ cũng mang lại cho tác giả cảm hứng lãng mạn đầy chất thơ, thông qua việc con hổ hồi tưởng về cảnh núi rừng hùng vĩ, bạt ngàn, bay bổng và những cảnh sắc thiên nhiên huy hoàng khác. Thể hiện được đúng tâm trạng của tác giả nhưng vẫn không mất đi chất nghệ thuật, thi vị của bài thơ.

Câu 4*: (Trang 7 SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Trả lời:
Nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã có những lời nhận xét về thơ Thế Lữ: "Đọc đôi bài, nhất là bài Nhớ rừng, ta tưởng chừng như thấy những chữ bị xô đẩy,bị dằn vặt bởi một sức mạnh phi thường. Thế Lữ như một viên tướng điều khiển đội quân Việt ngữ bằng những mệnh lệnh không thể cưỡng được". Lời nhận xét chính là lời khẳng định tài hoa của Thế Lữ trong việc sử dụng câu chữ đã đạt đến cảnh giới điêu luyện thần sầu, múa bút như vung gươm, sắc bén, mạnh mẽ, chính xác vô cùng, điều mà chưa hẳn ai cũng có thể đạt được.
- Chỉ qua những vần thơ ngắn ngủi:

“Nhớ cảnh sơn lâm, bóng cả, cây già
Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi
Với khi thét khúc trường ca dữ dội”

Đã đủ khiến cho người đọc người nghe cảm nhận được cảnh núi non hùng vĩ, bao la đến nhường nào, như thấy tiếng gió quật, tiếng thác đổ, tiếng hổ gầm đang ầm ào, rung chuyển trong từng câu chữ.
- Càng tài tình khi miêu tả được hết sự mạnh mẽ, linh hoạt lại khoan thai của chúa sơn lâm qua những câu thơ:

“Ta bước chân lên, dõng dạc, đàng hoàng
Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng
Vờn bóng âm thầm lá gai, cỏ sắc”

Ta cứ như nhìn thấy một chúa sơn lâm, đang đứng trên đỉnh núi, phóng tầm mắt ra xa nhìn giang sơn của mình. Tiết tấu thơ nhịp nhàng, ngắt nhịp đều, ngắn làm cho các câu chữ được cân đối, dứt khoát, cũng phần nào thể hiện được vẻ đẹp ngang tàn của chúa sơn lâm.
- Hay trong các câu thơ:

“Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối
Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng
Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng”

Cũng cách ngắt nhịp đều, ngắn nhưng lại làm người đọc, người nghe cảm nhận được cái vòng luẩn quẩn, mọi thứ cứ bình bình, đơn điệu, không có gì đột phá, đâm ra nhàm chán, giả tạo. Màu đen của dòng suối lại càng tăng thêm cảm giác tối tăm, bức bối. Đây chính là sự tài tình của tác giả.

-----------------------HẾT--------------------------

Trong chương trình học Ngữ Văn lớp 8 phần bài Hai chữ nước nhà là một nội dung quan trọng các em cần chú ý Soạn bài Hai chữ nước nhà đầy đủ.

Tìm hiểu chi tiết nội dung phần thuyết minh về chiếc áo dài để học tốt môn Ngữ Văn 8 hơn.

Trong chương trình học Ngữ Văn 8 phần Kể về một lần em mắc khuyết điểm làm thầy, cô giáo buồn là một nội dung quan trọng các em cần chú ý chuẩn bị trước.

https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-nho-rung-39681n.aspx