Soạn bài Nghị luận về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều

Soạn bài Viết: Nghị luận về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10 - Cánh Diều

Giáo án Ngữ văn 10 Cánh diều, soạn bài Nghị luận về vấn đề xã hội

I. Định hướng

1. Đoạn trích nêu lên hiện tượng gì của đời sống?
Trả lời:
- Đoạn trích nêu lên hiện tượng đổ lỗi cho người khác và không dám chịu trách nhiệm của bản thân trong cuộc sống.

2. Nhận biết luận điểm và cách triển khai luận điểm.
Trả lời:
- Luận điểm:
+ Đổ lỗi cho người khác là cách xử sự mà nhiều người mắc phải.
+ Nguyên nhân khiến mọi người đổ lỗi cho người khác.
+ Giải pháp và ý nghĩa của việc từ bỏ thói quen đổ lỗi.
- Cách triển khai luận điểm đi từ thực trạng đến nguyên nhân và giải pháp, ý nghĩa.

3. Nhận biết các thao tác giải thích, phân tích, chứng minh, bác bỏ,... trong văn bản.
Trả lời:
- Thao tác giải thích: thế nào là đổ lỗi?
- Thao tác phân tích:nguyên nhân khiến mọi người đổ lỗi cho người khác.
- Thao tác chứng minh: Câu chuyện của bản thân người viết.
- Thao tác bác bỏ: Bác bỏ hành vi đổ lỗi.

4. Quan điểm và thái độ của người viết về vấn đề nêu lên là gì?
Trả lời:
- Quan điểm và thái độ của người viết về vấn đề được nêu lên là sự phê phán, không đồng tình với hành vi đổ lỗi cho người khác.

Soạn bài Nghị luận về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều

II. Thực hành

Đề 2: Từ các đoạn trích được học "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng" và "Chiến thắng Mtao Mxây", viết văn bản nghị luận bàn về sức mạnh ý chí của con người trong cuộc sống.

1. Dàn ý:
a) Mở bài:
- Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề cần bàn luận.
b) Thân bài:
- Giải thích khái niệm ý chí của con người.
- Lý giải vì sao ý chí có thể trở thành sức mạnh giúp con người vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc sống.
- Chứng minh: Nêu lên và phân tích các ví dụ trong cuộc sống.
- Bình luận:
+ Đề cao vai trò của ý chí trong cuộc sống và phê phán những biểu hiện thiếu ý chí.
+ Liên hệ và nêu lên phương hướng rèn luyện bản thân để có sức mạnh ý chí, nghị lực trong cuộc sống.
c) Kết bài:
- Khẳng định và đánh giá khái quát lại vấn đề đã bàn luận.

2. Viết bài:

Hai đoạn trích "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng" và "Chiến thắng Mtao Mxây" đều ca ngợi vẻ đẹp của người anh hùng với những sức mạnh, tài năng, phẩm chất phi thường, dũng cảm xả thân vì cộng đồng trong chiến đấu chống kẻ thù và chinh phục tự nhiên. Thông qua quá trình đọc hai đoạn trích trên, ta thấy được sức mạnh của ý chí đối với con người trong cuộc sống.

Khi nhắc đến "ý chí", người ta thường hiểu ý chí chính là sự bền bỉ, kiên trì theo đuổi không ngừng nghỉ với những mục tiêu đã đề ra. Chính vì vậy, ý chí trở thành động lực giúp con người chạm tới được những ước mơ và là yếu tố vô cùng quan trọng và cần thiết đối với mỗi người. Ý chí của con người được thể hiện qua suy nghĩ, tình cảm và đặc biệt qua các hành động thường ngày. Người có ý chí luôn chăm chỉ làm việc, không ngừng trau dồi kiến thức để phát triển bản thân. Họ biết lên kế hoạch tỉ mỉ cho từng giai đoạn và cố gắng hoàn thành những mục tiêu mà mình đề ra với một thái độ nghiêm túc.

Ý chí trở thành nguồn sức mạnh to lớn đối với mỗi cá nhân bởi nó không chỉ góp phần giúp ta vượt qua được những khó khăn đến từ yếu tố bên ngoài và kiên định với con đường mà mình đã chọn. Nếu không có ý chí thì con người sẽ gục ngã trước khó khăn, nhanh chóng rơi vào thất bại. Sẽ không ai có thể thành công mà thiếu đi ý chí và nhà bác học Thomas Edison là tấm gương tiêu biểu đã khẳng định điều này. Sau rất nhiều lần làm thí nghiệm thất bại, thậm chí bị điếc một bên tai trong một lần làm thí nghiệm gây cháy nổ trên tàu hỏa, ông đã phát minh và chế tạo thành công bóng đèn sợi đốt đầu tiên trên thế giới. Hay như nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký, mặc dù ông bị bệnh và liệt cả hai tay nhưng ý chí và nghị lực phi thường đã giúp ông vượt qua số phận của mình. Ông tập viết chữ bằng chân và trở thành nhà giáo ưu tú. Cả Thomas Edison và Nguyễn Ngọc Ký là một trong số rất nhiều những tấm gương về nghị lực và ý chí không ngừng nghỉ.

Nếu không có ý chí, chắc chắn con người không thể thành công, mãi mãi chỉ là kẻ đi sau người khác. Thế nhưng, vẫn có một bộ phận người sống mà không cần ý chí. Họ sống có mục tiêu, trượt dài trên những sai lầm và thất bại, thậm chí sa ngã vào những tệ nạn để cuối cùng đánh mất đi cả nhân tính, trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội. Thấu hiểu được tầm quan trọng của ý chí, là một học sinh em tự nhận thấy mình phải cố gắng hơn nữa trong học tập, không ngừng trau dồi, nghiêm khắc với bản thân, có định hướng, kế hoạch rõ ràng và cố gắng hoàn thành mục tiêu đã đề ra.

Sự khác biệt giữa những người thành công và những người thất bại không phải ở sức mạnh, kiến thức hay sự hiểu biết mà chính ở ý chí. Chỉ cần có ước mơ đủ lớn, ý chí sẽ đưa bạn đến thành công.

Hi vọng qua bài soạn Viết: Nghị luận về một vấn đề xã hội trên, các em có thể nắm được các bước khi viết bài văn trình bày suy nghĩ về một vấn đề trong cuộc sống. Chúc các em đạt kết quả cao trong học tập và ngày càng yêu thích môn Ngữ văn!

https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-nghi-luan-ve-mot-van-de-xa-hoi-ngu-van-lop-10-canh-dieu-70945n.aspx
Các bài soạn văn mẫu lớp 10 khác:
- Soạn bài Thuyết trình về một vấn đề xã hội, Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều
- Soạn bài Nữ Oa (Trích thần thoại Trung Quốc), Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều