Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy

Trong nội dung soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy, chúng tôi sẽ cung cấp những gợi ý chi tiết cho 5 câu hỏi đọc hiểu trong SGK Ngữ văn 10 trang 42. Các em hãy cùng tham khảo để việc soạn bài được hiệu quả nhé.
Mục Lục bài viết:
1. Bài soạn số 1
2. Bài soạn số 2
3. Bài soạn số 3

soan bai truyen an duong vuong va mi chau trong thuy

Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy

 

Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy, mẫu 1:

Câu 1:

a. Do An Dương Vương xây thành nhiều lần thất bại, hễ đắp đến đâu lại lở tới đó. Chính vì vậy mà Rùa Vàng đã hiện lên giúp vua xây thành. Thành xây nửa tháng thì xong, thành rộng hơn ngàn trượng, xoắn hình trôn ốc
⇒ Lòng tự hào, khâm phục của nhân dân ta đối với vua An Dương Vương trong công cuộc đổi mới và phát triển nước nhà.

b. Lần thứ nhất, vua đã thiếu cảnh giác, không nghi ngờ gì đã vội vàng chấp nhận lời cầu hôn gả con gái cho con trai Triệu Đà.
Lần thứ hai, khi quân xâm lược của Triệu Đà đánh chiếm, An Dương Vương tin vào nổ thần của mình mà ung dung không lo sợ nên đã thua trận  

c. Thông qua chi tiết Rùa Vàng, Mị Châu và chi tiết An Dương Vương tự tay chém con gái đã đem đến một bài học sâu sắc về thái độ thiếu cảnh giác đối với kẻ thù. Đồng thời ở những chi tiết đó cũng cho thấy lòng kính trọng của nhân nhân nước  u Lạc đối với vua An Dương Vương.

Câu 2.

Hai cách đánh giá này chưa đúng. Bởi, nếu như đọc toàn bộ tác phẩm truyện ta có thể thấy Mị Châu chỉ là nạn nhân của cuộc tranh giành chính trị giữa hai nước. Việc Mị Châu lén đưa nỏ thần cho Trọng Thủy xem cũng dễ hiểu bởi lẽ nếu xét trên cương vị người vợ việc đó là hợp đạo lí không thể kết Mị Châu vào tội bán nước, bỏ quên nghĩa vụ với đất nước. Cuối tác phẩm lời thề nguyền của Mị Châu ứng nghiệm đã chứng minh Mị Châu không hề là kẻ bán nước, nàng chỉ là nạn nhân bị lợi dụng trong cuộc đấu tranh đó mà thôi.

Câu 3.

Xây dựng kết thúc hư cấu đối với nhân vật Mị Châu nhân dân ta muốn nhắn nhủ với chúng ta cách giải quyết các mối quan hệ giữa việc nước và việc nhà, giữa tình cảm gia đình và nghĩa vụ đối với đất nước

Câu 4.

Hình ảnh “ngọc trai – giếng nước” là một sự kết hợp hoàn hảo kết thúc một mối tình đẹp và cũng là để minh oan cho Mị Châu. Hình ảnh này đã chứng minh cho tấm lòng thanh bạch của nàng.

Câu 5.

Cốt lõi lịch sử của tác phẩm được dân gian thần kì hóa chính là việc vua An Dương Vương xây thành và được Rùa Vàng hiển linh giúp đỡ, hình ảnh Mị Châu khi chết máu chảy xuống biển hóa thành ngọc trai, chi tiết minh oan “ngọc trai – giếng nước”.
 

Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy, mẫu 2

1. Dựa theo cốt truyện, tìm những chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương.
Chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương:
- Vua An Dương Vương xây thành, làm nỏ thần được Rùa Vàng giúp đỡ: “Vua An Dương Vương nước Âu Lạc, họ Thục tên Phán ... bèn xin hòa”.
- Vua gả con gái cho Triệu Đà.
- Quân Đà sang đánh, vua vẫn điềm nhiên, khi lấy nỏ thần ra bắn thì không kịp, nước mất.
- Vua chém Mị Châu, rồi rẽ xuống nước.

a) Do đâu mà An Dương Vương được thần linh giúp đỡ? Kể về sự giúp đỡ thần kì đó, dân gian muốn thể hiện cách đánh giá như thế nào về nhà vua?
- Do An Dương Vương lập đàn trai giới cầu thần linh nhờ giúp việc xây thành.
- Qua đây dân gian muốn ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây thành, chế nỏ, chiến thắng ngoại xâm của dân tộc.

b) Sự mất cảnh giác của nhà vua biểu hiện như thế nào?
- Thứ nhất, vua cho con gái lấy con trai của kẻ thù.
- Thứ hai, khi quân giặc tiến đánh lại mất cảnh giác ngồi ung dung đánh cờ, ỷ vào nỏ thần nên mất nước.

c) Sáng tạo những chi tiết về Rùa Vàng, Mị Châu, nhà vua tự tay chém đầu con gái... nhân dân muốn biểu lộ thái độ, tình cảm gì đối với nhân vật lịch sử An Dương Vương và việc mất nước Âu Lạc?
Nhân dân muốn gửi gắm lòng kính trọng đối với thái độ dũng cảm, sự dứt khoát phân biệt việc nước, việc nhà, giữa kẻ thù và tình thân của An Dương Vương, phê phán thái độ mất cảnh giác của Mị Châu.

2. Về việc Mị Châu lén đưa cho Trọng Thủy xem nỏ thần, có hai cách đánh giá. Ý kiến riêng của anh (chị) như thế nào?
Mị Châu đưa cho Trọng Thủy xem nỏ thần chứng tỏ lòng tin tưởng tuyệt đối của nàng dành cho chồng. Xét về tình cảm vợ chồng trong gia đình, nếu như vợ chồng không tin tưởng nhau thì khó có thể sống thuận hòa, vui vẻ. Nếu Mị Châu không cho Trọng Thủy xem nỏ thần chứng tỏ nàng còn nghi ngờ lòng chung thủy, cũng như lòng lòng tin của chàng vào mối quan hệ hòa bình giữa hai quốc gia.

3. Mị Châu bị Rùa Vàng kết tội là giặc, lại bị vua cha chém đầu, nhưng sau đó máu nàng hóa thành ngọc trai, xác nàng hóa thành ngọc thạch. Hư cấu như vậy, người xưa muốn bày tỏ thái độ và tình cảm như thế nào đối với nhân vật Mị Châu và muốn nhắn gửi điều gì đến thế hệ trẻ muôn đời sau?
Thái độ và tình cảm của nhân dân đối với nhân vật Mị Châu:
- Để Rùa Vàng kết tội, bị vua cha chém đầu nhân dân ta đã nghiêm khắc trừng trị tội ác của kẻ bán nước, nối giáo cho giặc dù đó là vô tình hay cố ý. Điều này xuất phát từ truyền thống yêu nước, lòng tha thiết với độc lập tự do.
- Để máu nàng hóa thành ngọc trai, xác nàng hóa thành ngọc thạch nhân dân đã chứng minh tấm lòng trong sạch của Mị Châu khi không cố tình để lộ cơ mật quốc gia cho giặc. Qua đây, cũng thể hiện sự bao dung, vị tha của nhân dân ta với lỗi lầm của Mị Châu.
Nhân dân muốn nhắn gửi đến thế hệ trẻ: Trong việc giải quyết mối quan hệ giữa nước với nhà, giữa việc chung với việc riêng, giữa cá nhân với cộng đồng cần tỉnh táo, riêng tư phân minh để giải quyết các mối quan hệ được trọn vẹn, hòa thuận.

4. Trọng Thủy gây nên sự sụp đổ cơ đồ Âu Lạc và cái chết của Mị Châu. Vậy anh (chị) hiểu như thế nào về hình ảnh “ngọc trai –giếng nước”?
Hình ảnh “ngọc trai –giếng nước” là hình ảnh của Mị Châu và Trọng Thủy, hình ảnh minh chứng cho tình cảm thủy chung của hai người. Hình ảnh “giếng nước” là sự chứng nhận cho sự hóa giải tội lỗi, cho sự hối hận của Trọng Thủy.

5. Từ những điều đã phân tích, anh (chị) hãy cho biết đâu là “cốt lõi lịch sử” của truyện và cốt lõi lịch sử đó đã được dân gian thần kì hóa như thế nào?
- “Cốt lõi lịch sử” của truyện: nước Âu Lạc thời An Dương Vương được dựng lên, có thành cao, hào sâu, vũ khí đủ mạnh để chiến quân xâm lược Triệu Đà, sau đó lại để mất nước vào tay Triệu Đà, và Cao Lỗ là người sáng chế ra nỏ thần – chính là nỏ Liên Châu.
- “Cốt lõi lịch sử” được dân gian thần kì hóa : nhân vật Rùa Vàng xuất hiện thần kì hóa chiến công xây thành, chế nỏ của dân tộc ta. Mối tình Mị Châu và Trọng Thủy được thần kì hóa để giải thích cho việc mất nước, nhằm giảm bớt nỗi đau. Chi tiết Mị Châu và Trọng Thủy hóa ngọc trai và giếng nước nhằm thể hiện sự trong sạch của Mị Châu và lòng chung thủy của Trọng Thủy.

LUYỆN TẬP
1. Có hai cách đánh giá như sau:
a) Trọng Thủy chỉ là một kẻ gián điệp, ngay cả việc yêu Mị Châu cũng chỉ là giả dối.
b) Giữa Mị Châu và Trọng Thủy có tình yêu thủy chung và hình ảnh “ngọc trai – giếng nước” đã ca ngợi mối tình đó.
Anh (chị) hãy trình bày ý kiến riêng của mình.
Trọng Thủy là người có tình yêu thực sự với Mị Châu khi đã tử tự theo vợ của mình, trong khi đãng lẽ chàng đã hưởng hạnh phúc mới với vinh hoa phú quý. Nhờ tình yêu với Mị Châu mà chàng hóa thành “giếng nước” mà chết. Từ đây, mối tình ấy được lưu truyền đến ngàn đời sau.

2. An Dương Vương đã tự tay chém đầu người con gái duy nhất của mình nhưng dân gian lại dựng đền và am thờ hai cha con ngay cạnh nhau. Cách xử lí như vậy nói lên điều gì trong đạo lí truyền thống của dân tộc ta?
Cách xử lí này phù hợp với đạo lí truyền thống của dân tộc ta. Đó là sự bao dung đối với những đứa con của dân tộc đã trót có thời lầm lỡ gây tai họa cho nhân dân, nhưng về sau đã biết hối hận và chịu hình phạt xứng đáng.

3. Tìm hiểu số bài thơ viết về Mị Châu – Trọng Thủy và nêu lên sức sống lâu bền của Truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy.
Mị Châu – Trọng Thủy
(Tản Đà)
Một đôi kẻ Việt người Tần
Nửa phần ân ái, nửa phần oán thương
Vuốt rùa chàng đổi máy
Lông ngỗng thiếp đưa đường
Thề nguyền phu phụ
Lòng nhi nữ
Việc quân vương
Duyên nọ tình kia dở dở dang!
Nệm gấm vó câu
Trăm năm giọt lệ
Ngọc trai nước giếng
Nghìn thu khói nhang
Khi quay lại chém con sau yên ngựa
An Dương Vương, người đã nghĩ suy gì?
Hay cùng đường, ai cũng là giặc giã
Và nghe lời mách bảo của Kim Quy.

Mỵ Châu
(Vương Đình Trọng)
Kẻ thù ở sau lưng - dù lời thần đi nữa
Người phải trông bằng chính mắt của mình
Công chúa Mỵ Châu nép Vua cha, run sợ
Khi nửa trời khói lửa đao binh

Lông ngỗng rơi, lông ngỗng rơi trắng lối
Dứt áo ra như dứt thịt da mình
Phút ly loạn, chàng ở đâu chẳng tới
Trọng Thủy ơi, thiếp đã chạy xa thành!

Nước mắt rơi xoay tròn cơn gió
Lưng Cha cùng lưng ngựa đẫm mồ hôi
Lông ngông hết, thiếp sẽ rời lựng ngựa
Làm chiếc lông cuối cùng đợi chàng đấy, chàng ơi.

Và bất ngờ, An Dương Vương quay lại
Tưởng có lời an ủi của vua cha
Mỵ Châu ngửng mặt nhìn chờ đợi
Từ trời cao, một đường kiếm sáng loà

Không phải lông ngỗng rơi mà đầu lăn xuống đất
Nằm cuối đường như dấu chấm câu
Sao bi chém? Mỵ Châu không hề biết
Máu tụ thành sỏi đá đất Hoan Châu.

Đã là vua lại có thần mách bảo
Tưởng sáng suốt hai lần và công lý gấp đôi
Mà người chết, không hiểu sao mình chết
Thì hồn oan còn đập cửa muôn đời.

Mấy ngàn năm dâu bể, lở bồi
Lúc yên bình và cả khi giặc giã
Xin đừng trách Mỵ Châu thêm nữa
Yêu chân thành, thật có tội gì đâu?
Viết về Mỵ Châu – Trọng Thủy đã có rất nhiều bài thơ ra đời. Có thể nói tác phẩm đã có sức dư âm mãnh liệt và làm người đọc day dứt bởi mối tình sâu nặng, oan trái giữa hai người.


Soạn bài Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy, mẫu 3

Tóm tắt:

Sau khi giúp An Dương Vương xây dựng xong Loa Thành, trước khi ra về, thần Kim Quy còn tặng cho chiếc vuốt để làm lẫy nỏ thần. Nhờ có nỏ thần, An Dương Vương đánh bại quân xâm lược Triệu Đà. Sau thất bại, Triệu Đà vờ làm hòa và cho con trai của mình là Trọng Thủy sang cầu hôn công chúa Mị Châu và được vua đồng ý. Trọng Thuỷ dỗ Mị Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm đổi mất lẫy thần mang về phương Bắc. Sau đó, Triệu Đà phát binh đánh Âu Lạc. Không còn nỏ thần, An Dương Vương thua trận, cùng Mị Châu chạy về phương Nam. Theo dấu lông ngỗng, quân Triệu Đà đuổi theo được hai cha con An Dương Vương. Đến bờ biển, Rùa Vàng hiện lên kết tội Mị Châu là giặc, vua chém đầu Mị Châu rồi theo Rùa Vàng xuống biển. Mị Châu chết, máu chảy xuống biển thành ngọc trai. Trọng Thuỷ mang xác vợ về chôn ở Loa Thành, xác liền biến thành ngọc thạch. Vì quá tiếc thương tiếc vợ, Trọng Thủy gieo mình xuống giếng mà chết. Người đời sau mò được ngọc trai, rửa bằng nước giếng ấy thì ngọc trong sáng thêm.
==> Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy là bi kịch lịch sử về việc để mất nước của cha con An Dương Vương và bi kịch tình yêu của Mị Châu - Trọng Thủy.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 42 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Các chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương:
An Dương Vương xây thành nhưng thất bại => Rùa Vàng giúp xây thành và chế nỏ thần => vua đánh thắng Triệu Đà => chủ quan khi Triệu Đà đem quân đánh => thất bại nên phải bỏ trốn, sau khi nghe Rùa Vàng kết tội, vua chém đầu Mị Châu rồi theo Rùa Vàng xuống biển.
An Dương Vương được thần linh giúp đỡ bởi nhà vua đã có ý thức đề cao cảnh giác, sớm lo việc xây thành đắp lũy và chuẩn bị vũ khí để chống ngoại xâm. Tưởng tượng ra sự giúp đỡ thần kì này, nhân dân ta đã tỏ lòng ca ngợi công lao của nhà vua và tự hào về việc xây thành, chế nỏ và chiến công chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
Sự mất cảnh giác của An Dương Vương được biểu hiện:
1) Lần mất cảnh giác thứ nhất: vua không nghi ngờ gì đã đồng ý kết thông gia với Triệu Đà, mở đường cho con trai đối phương lọt vào làm nội gián
2) Lần mất cảnh giác thứ hai: khi Triệu Đà kéo quân đến, An Dương Vương ỷ vào nỏ thần mà không đề phòng nên bại trận.
Chi tiết Rùa Vàng, Mị Châu và việc vua chém đầu con gái theo lời kết án của Rùa Vàng được sáng tạo ra để nhân dân ta gửi gắm lòng kính trọng đối với vị vua anh hùng đồng thời phê phán thái độ mất cảnh giác của Mị Châu, là lời giải thích lí do mất nước nhằm xoa dịu nỗi đau mất nước.

Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Đánh giá việc Mị Châu lén đưa cho Trọng Thủy xem nỏ thần:
- Nhận xét về ý kiến thứ nhất: Nếu chấp nhận cách đánh giá này thì lỗi của Mị Châu rất lớn. Nàng là một người vì tình riêng mà không có trách nhiệm với quốc gia, không quan tâm tới vận mệnh dân tộc. Một công dân như thế thì đối với bất kì thời đại nào cũng không chấp nhận được
- Nhận xét về ý kiến thứ hai: Cách đánh giá này xuất phát từ luân lí của chế độ phong kiến, người phụ nữ “xuất giá tòng phu” - khi lấy chồng, phải tuyệt đối nghe theo lời chồng.
Cả hai cách nghĩ đều chưa thỏa đáng. Mị Châu là một nạn nhân đáng thương của một mưu đồ chính trị. Nàng nhẹ dạ, cả tin, ngây thơ và khờ dại. Vì tin tưởng chồng một cách trọn vẹn mà mắc sai lầm. Đối với quốc gia, nàng có tội lớn, không thể tha thứ được. Nhưng chi tiết lời nguyền của nàng trước khi chết được ứng nghiệm đã nói lên rằng: Người Việt Nam không ai chịu bán nước mà họ chỉ bị kẻ địch lợi dụng mà thôi. Do đó, Mị Châu cũng đáng được chúng ta cảm thông và nàng đáng thương nhiều hơn đáng trách.

Câu 3 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):
Phần kết truyện liên quan đến cái chết của Mị Châu thể hiện hai cái nhìn tưởng như trái ngược nhưng lại rất thống nhất của tác giả dân gian. Mị Châu bị trừng trị là một dứt khoát, nhân dân ta đã tuyên án và thi hành bản án của lịch sử. Cách kết thúc này xuất phát từ truyền thống yêu nước và lòng thiết tha với độc lập tự do của người Việt ta.
Nhưng Mị Châu cũng chỉ là một nạn nhân đáng thương. Phải mang danh “là giặc” là nỗi oan của Mị Châu vậy nên dân gian đã để lời nguyền của nàng trở thành hiện thực để thể hiện sự cảm thông, bao dung với nàng. Câu chuyện của Mị Châu quả đúng là lời nhắn nhủ của tác giả dân gian đối với thế hệ trẻ muôn đời trong việc giải quyết mối quan hệ giữa tình nhà với nghĩa nước, giữa cái riêng với cái chung.

Câu 4 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):
Hình ảnh "ngọc trai - giếng nước" là một hình ảnh đẹp và giàu ý nghĩa. Nó là một sự kết thúc hoàn mỹ cho một mối tình và cũng là lời giải oán cho tội “bán nước” của Mị Châu. Chi tiết máu của Mị Châu khi chết đi được loài trai ăn phải thì hóa thành ngọc trai đã chứng thực được tấm lòng trong sáng của nàng. Việc Trọng Thủy gieo mình xuống giếng nước đã thể hiện sự hối hận của nhân vật khi đã phụ người vợ của mình. Việc ngọc trai kia đem rửa trong nước giếng này lại càng sáng đẹp hơn còn nói lên rằng Trọng Thủy đã tìm được lời hóa giải trong tình cảm của Mị Châu ở thế giới bên kia. Nếu đứng ở bình diện này, ta càng thấy thương xót cho mối tình của Mị Châu – Trọng Thủy.

Câu 5 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):
"Cốt lõi lịch sử" của truyện là việc An Dương Vương xây thành Cổ Loa và sự thực về sự thất bại của Âu Lạc trước sự xâm lược của Triệu Đà. Dân gian đã thêm vào các yếu tố thần kì để “cốt lõi lịch sử” thêm sinh động và hấp dẫn hơn. Đầu tiên, ta thấy hình tượng của thần Kim Quy hiện lên giúp vua xây thành, chế nỏ, chuyện lời nguyền của Mị Châu với chi tiết “ngọc trai – giếng nước” và sau cùng là vua An Dương Vương theo Rùa Vàng về biển. Việc tạo ra các yếu tố thần kì này đã tái hiện một câu chuyện lịch sử dưới cái nhìn của dân gian thật khác lạ: người anh hùng An Dương Vương không chết mà chỉ bước sang một thế giới khác, nàng Mị Châu đã được rửa tội “bán nước”, còn tình cảm đẹp của Trọng Thủy – Mị Châu đến cuối cùng cũng có một cái kết viên mãn nhất.

Xem trước và xem lại các bài học gần đây để học tốt Ngữ Văn lớp 10 hơn

Soạn bài Lập dàn ý bài văn tự sự
Soạn bài Uy-lít-xơ trở về
Soạn bài Ra-ma buộc tội

https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-truyen-an-duong-vuong-va-mi-chau-trong-thuy-37730n.aspx

Tác giả: Nguyễn Hải Sơn     (4.3★- 15 đánh giá)  ĐG của bạn?

  

Bài viết liên quan

Phân tích nhân vật Mị Châu trong Truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thủy
Phân tích truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thuỷ
Thái độ và tình cảm của nhân dân đối với nhân vật Mị Châu qua Truyện An Dương Vương và Mị Châu-Trọng Thuỷ
Phân tích chi tiết giếng nước, ngọc trai trong Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ
Dàn ý phân tích nhân vật Trọng Thủy Trong truyện An Dương Vương Và Mị Châu - Trọng Thủy
Từ khoá liên quan:

soan bai truyen an duong vuong va mi chau trong thuy

, bai soan sieu ngan truyen an duong vuong va mi chau trong thuy, soan van 10 bai truyen an duong vuong va mi chau trong thuy,
SOFT LIÊN QUAN
  • Thủy Hử

    Tuyển tập truyện Thủy Hử

    Thủy Hử là tác phẩm nổi tiếng của văn học cổ điển Trung Hoa, sáng tác của nhà văn Thi Nại Am, được gọi là một trong tứ đại danh tác Trung Hoa. Tác phẩm kể về sự hình thành và những chiến tích của một nhóm người chống tri ...

Tin Mới