Qua việc xây dựng hai tình huống truyện độc đáo là hai phát hiện đầy mới mẻ của nghệ sĩ Phùng, nhà văn Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm những quan điểm, triết lí sâu sắc về cuộc đời và nghệ thuật, các em cùng tham khảo dàn ý phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa để thấy được dụng ý nghệ thuật của tác giả trong việc xây dựng hai phát hiện đó.
Dàn ý phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa
I. Dàn ý Phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, mẫu 1 (Chuẩn)
1. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa và hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng.
2. Thân bài
a. Phân tích phát hiện thứ nhất của nghệ sĩ Phùng
- Hoàn cảnh: Theo yêu cầu chụp một bức ảnh về thuyền và biển để hoàn thành bộ lịch cho năm sau, Phùng đã trở lại chiến trường cũ miền Trung để tìm kiếm một tấm ảnh nghệ thuật đắt giá.
- Phát hiện đầu tiên: một bức tranh đẹp từ cuộc sống tựa "bức họa cổ"
- Với Phùng đó là một hình ảnh vô cùng đẹp đẽ, một khung cảnh “đắt trời cho” mà khi thấy được anh như vỡ òa trong hạnh phúc.
- Khung cảnh không chỉ tác động đến thị giác mà còn tác động đến lý trí và tâm hồn Phùng:
+ Phùng đã vội đưa chiếc máy ảnh của mình lên bấm liên hồi để thu lấy tất cả những khoảnh khắc đẹp nhất của bức tranh cuộc sống.
+ Trong giây phút ấy, Phùng cảm nhận được sự trong ngần của chính tâm hồn mình.
+ Anh nhận ra rằng "cái đẹp chính là đạo đức".
- Thông điệp về nghệ thuật sâu sắc được gửi gắm:
+ Để làm nên một tác phẩm nghệ thuật ý nghĩa đòi hỏi mỗi người nghệ sĩ phải có một quá trình sáng tạo lâu dài, bền bỉ.
+ Tác phẩm nghệ thuật có giá trị phải là một tác phẩm có tác động đến tư tưởng, tình cảm và tâm hồn con người, khiến cho "con người gần người hơn".
b. Phân tích phát hiện thứ hai của Phùng
- Phát hiện thứ hai của Phùng là phát hiện về một cuộc đời đau thương ẩn sau sự hoàn mỹ, toàn bích của bức tranh nghệ thuật được Phùng khám phá trước đó.
- Một sự thật nghiệt ngã được phơi bày khi chiếc thuyền từ xa tiến lại gần bờ: Người đàn ông đánh vợ, người vợ cam chịu, nhẫn nhục.
- Đứng trước cảnh tượng đó, Phùng không khỏi ngạc nhiên, bất ngờ, ngỡ ngàng há hốc mồm như không hiểu chuyện gì đang xảy ra trước mắt mình.
- Hiện thực "phi đạo đức" xảy đến trước mắt , điều đó khiến Phùng không khỏi chua xót, cay đắng.
- Với phát hiện thứ hai, tác giả muốn gửi gắm đến một thông điệp đầy ý nghĩa:
+ Đằng sau vẻ đẹp hoàn mĩ có thể là những góc khuất xù xì, xấu xí của cuộc sống.
+ Nghệ thuật phải bắt nguồn từ cuộc sống và vì cuộc sống.
3. Kết bài
Khẳng định lại giá trị hai phát hiện của Phùng trong việc thể hiện tư tưởng của tác phẩm.
II. Dàn ý phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, mẫu 2 (Chuẩn)
1. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm
2. Thân bài:
a. Phát hiện đầu tiên: chiếc thuyền trong sương sớm
- Bức tranh tuyệt đẹp với những đường nét huyền ảo.
+ Khung cảnh biển rộng lớn trong sáng sớm đẹp như bức tranh mực tàu.
+ Vẻ đẹp được phát hiện bởi người nghệ sĩ nhạy bén, tinh tế với cái đẹp
+ Vẻ đẹp của bức tranh “đơn giản và toàn bích”
- Phát hiện đó đã khiến Phùng:
+ Cảm thấy bối rối “có lẽ suốt một đời cầm máy ảnh chưa bao giờ tôi được thấy một cảnh “đắt” trời cho như vậy”.
+ Vẻ đẹp đó khiến Phùng cảm tưởng như nhận ra chân lý: cái đẹp chính là đạo đức
+ Vẻ đẹp đã khiến tâm hồn người nghệ sĩ như được thanh lọc.
b. Phát hiện thứ hai: Cảnh bạo lực gia đình.
- Người đàn bà xấu xí và người chồng tàn bạo bước ra từ con thuyền.
- Người đàn ông đánh vợ một cách dã man và dùng những lời nói độc địa để chửi bới, nguyền rủa.
- Cậu con trai đã lao vào đánh bố để bảo vệ mẹ.
→ Đằng sau vẻ đẹp toàn bích là khung cảnh xấu xí, nghịch lý của cuộc đời.
- Ý thức trách nhiệm của người nghệ sĩ: thấu hiểu cuộc đời, khám phá sự thật sau vẻ đẹp.
3. Kết bài:
Bài học của tác giả
III. Dàn ý phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, mẫu 3 (Chuẩn)
1. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
2. Thân bài:
a. Phát hiện thứ nhất – cảnh “đắt” trời cho:
* Vẻ đẹp toàn bích, toàn mỹ của tạo hóa:
- Một con thuyền lưới cá dần dần cập bến trong ánh sương lẫn ban mai mờ mờ tựa như một “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”.
- Phùng đứng trước phát hiện bất ngờ này hoàn toàn trở nên bối rối, “trái tim như có gì đó bóp thắt vào”.
- Phùng cảm thấy tâm hồn mình được thanh lọc, anh phát hiện ra rằng “bản thân cái đẹp là đạo đức”.
- Phùng lập tức đưa máy lên bấm “liên thanh” hết ba phần tư cuốn phim.
* Ý nghĩa:
- Cảnh một chiếc thuyền cập bến khá quen thuộc và bình thường ở miền biển. => Quan niệm về cái đẹp trong vũ trụ hầu như đều xuất phát từ những sự vật, sự việc thực bình thường.
- Tượng trưng cho những vẻ đẹp duy mỹ, không tỳ vết, tuy nhiên để đạt được nó con người ta đều phải trải qua quá trình lao động miệt mài, lòng kiên nhẫn thì mới nhận được quả ngọt.
- Thể hiện tấm lòng yêu nghệ thuật sâu sắc của một người nghệ sĩ chân chính.
=> Đằng sau những cái đẹp vốn có của tự nhiên đó chính là vẻ đẹp tâm hồn của con người.
b. Phát hiện thứ hai – cảnh tượng bạo lực gia đình khủng khiếp:
* Diễn biến sự kiện:
- Bước xuống từ chiếc thuyền đó một người đàn bà cao lớn, người đàn ông đi sau, lưng cong, tóc tổ quạ, chân đi chữ bát, khuôn mặt dữ tợn.
- Gã đàn ông rút chiếc thắt lưng liên tiếp quất vào người đàn bà, vừa đánh vừa rít lên những tiếng oán hận “Mày chết đi cho ông nhờ, chúng mày chết hết đi cho ông nhờ.
- Phùng kinh ngạc đến mức trong mấy phút đầu chỉ biết đứng “há hốc mồm ra nhìn”.
→ Chỉ trong một buổi sáng Phùng đã hai lần ngây ra, một lần là vì choáng ngợp trước vẻ đẹp tuyệt mỹ của tạo hóa, còn một lần khác là cảm giác không thể tin nổi trước khi buộc phải chứng kiến những cảnh tượng xấu xí nhất của cuộc sống
* Ý nghĩa:
- Vén ra bức màn đang che mắt những con người làm nghệ thuật, đằng sau những vẻ đẹp tuyệt mỹ, toàn bích nhiều khi lại chính là những cảnh tượng đau thương nhất.
- Quan niệm: Nghệ thuật không chỉ là nghệ thuật mà nó còn phải gắn liền với cuộc đời, vẫn biết rằng cái đẹp đều xuất phát từ cuộc đời, nhưng chẳng phải cuộc đời nào cũng đẹp và hoàn toàn đẹp.
- Chỉ ra một con đường mới cho những người làm nghệ thuật, phải thay đổi các nhìn nhận về cái đẹp, thay vì đi mãi một lối mòn săn tìm cái đẹp của tạo hóa, của trời ban, phải chăng họ còn nên nhìn vào cuộc đời, vào thực tế để khai thác những hạt ngọc quý trong tâm hồn con người.
3. Kết bài:
- Nêu cảm nhận chung.
IV. Dàn ý phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, mẫu 4 (Chuẩn)
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Minh Châu
- Giới thiệu tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa”
- Giới thiệu hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa”
2. Thân bài
a. Phát hiện thứ nhất về bức tranh thiên nhiên đầy thơ mộng của người nghệ sĩ
- Bức tranh thiên nhiên hoàn mĩ với cảnh chiếc thuyền ngoài xa thấp thoáng, ẩn hiện trong biển sớm mờ sương.
+ Thiên nhiên: “bầu trời mờ sương trắng”, “ánh mặt trời”.
+ Hình ảnh của con người: “Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng…”
- Tâm trạng, cảm nhận của người nghệ sĩ:
+ Người nghệ sĩ đã cảm nhận được vẻ đẹp của “cái đẹp tuyệt đỉnh”.
+ Tất cả cảnh sắc trời ban đó hiện lên trước mắt anh giống như “bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, tạo nên “một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích”.
+ Khoảnh khắc nắm bắt được vẻ đẹp đó, người nghệ sĩ trở nên “bối rối” và “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào” và có được “cái khoảnh khắc hạnh phúc tràn ngập tâm hồn mình do cái đẹp tuyệt đỉnh của ngoại cảnh mang lại”.
- Phát hiện thứ nhất đã thể hiện quan điểm của người nghệ sĩ về nghệ thuật:
+ Vẻ đẹp của “cái đẹp tuyệt đỉnh” chính là sự giản dị, tự nhiên
+“Cái đẹp là đạo đức”, có tác dụng “thanh lọc”, khiến con người trở nên cao khiết, thánh thiện, không gợn đục.
b. Phát hiện thứ hai về cảnh bạo hành đầy nghịch lí của người nghệ sĩ nhiếp ảnh
- Từ chiếc thuyền bước ra hình ảnh của:
+ Người đàn bà cao lớn, với những đường nét thô kệch, vẻ mặt mệt mỏi, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ, tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới
+ Người đàn ông với tấm lưng rộng và cong, mái tóc tổ quạ, đi chân chữ bát, hàng lông mày cháy nắng, hai con mắt đầy vẻ độc dữ.
- Sự việc diễn ra:
+ Người chồng hùng hổ rút chiếc thắt lưng, “chẳng nói chẳng rằng” quật tới tấp vào lưng người đàn bà”.
+ Người vợ, không hề kêu lên một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách trốn chạy.
+ Anh con trai giằng thắt lưng, phản kháng lại người bố để bảo vệ mẹ.
- Thái độ của người nghệ sĩ:
+ Người nghệ sĩ nhiếp ảnh như “chết lặng”, không tin những gì đang diễn ra trước mắt.
+ Sau đó, Phùng đã “vứt chiếc máy ảnh xuống đất, chạy nhào tới”.
- Phát hiện thứ hai đã thể hiện quan niệm về cuộc đời: hiện thực đầy gai góc, gồ ghề, ngang trái và đối lập hoàn toàn với vẻ đẹp tuyệt bích, bình yên của tác phẩm nhiếp ảnh.
c. Mối quan hệ giữa hai phát hiện
- Thể hiện quan niệm triết lí nhân sinh độc đáo: Cuộc sống con người vốn đa chiều, phức tạp.
- Thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá về cuộc đời: Chỉ khi có cái nhìn sâu sắc, đa chiều, chúng ta mới phát hiện được những nghịch lí cùng sự khuất lấp của cuộc sống phức tạp.
3. Kết bài
Khái quát ý nghĩa về hai phát hiện của người nghệ sĩ trong tác phẩm
V. Dàn ý phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, mẫu 5 (Chuẩn)
1. Mở bài
· Tác giả Nguyễn Minh Châu, tác phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa"
· Khái quát hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng
2. Thân bài
· Phát hiện cảnh đẹp trong nghệ thuật:
· Cảnh đẹp khi chiếc thuyền ngoài xa
· Cảm nhận của nghệ sĩ Phùng
· Phát hiện về sự thật cuộc đời:
· Cảnh tượng khi chiếc thuyền tiến vào gần
· Cảm xúc của nhân vật Phùng
· Mối quan hệ và ý nghĩa của hai phát hiện:
3. Kết bài
· Qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, ta đã thấy được mối quan hệ chặt chẽ giữa nghệ thuật và cuộc sống mà chiếc thuyền chính là hiện thân.
VI. Bài văn mẫu Phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa (Chuẩn)
Nguyễn Minh Châu là một trong những nhà văn có nhiều đóng góp cho nền văn học nước nhà. Xuyên suốt quá trình sáng tác của mình, ông đã cho thấy một ngòi bút tài năng với quá trình sáng tạo không ngừng nghỉ. Bằng lối văn nhẹ nhàng mà sâu sắc, ông đã gửi gắm vào các hình tượng nhân vật của mình những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống, cuộc đời. Tác phẩm thành công và tiêu biểu nhất cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu phải kể đến Chiếc thuyền ngoài xa, một truyện ngắn được sáng tác vào năm 1983, viết về số phận con người giữa cuộc sống những ngày sau cách mạng. Trong tác phẩm, hai phát hiện độc đáo của nghệ sĩ Phùng được xem là chi tiết tiêu biểu để tác giả gửi gắm tư tưởng mình một cách sâu sắc và đầy đủ nhất.
Phùng là một người lính trở về từ cuộc chiến “vào sinh ra tử” của đất nước. Sau cách mạng, anh làm nghề nhiếp ảnh. Nhiệm vụ của Phùng được trưởng phòng giao phó là tạo ra được một tác phẩm nghệ thuật về thuyền và biển để hoàn thiện đủ cho bộ lịch năm sau...(Còn tiếp)
https://thuthuat.taimienphi.vn/dan-y-phan-tich-hai-phat-hien-cua-nghe-si-phung-trong-chiec-thuyen-ngoai-xa-46981n.aspx
>> Xem bài mẫu đầy đủ Phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa tại đây.