Chí Phèo là tác phẩm văn xuôi thuộc hàng kinh điển trong nền văn học hiện đại Việt Nam của nhà văn Nam Cao, cùng phân tích tác phẩm này để hiểu rõ hơn về bi kịch tha hóa của nhân vật Chí Phèo và thấy được ngòi bút nhân đạo cao cả của tác giả.
Đề bài: Anh/chị hãy phân tích Bi kịch tha hóa của nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao.
Bi kịch tha hóa của nhân vật Chí Phèo
Bài văn mẫu Bi kịch tha hóa của nhân vật Chí Phèo
Nam Cao - một nhà văn luôn quan tâm tới đời sống tinh thần của con người. Ông sáng tác truyện ngắn "Chí Phèo" vào năm 1940 khi đã có nhiều tác phẩm, nhưng phải đến tác phẩm này, tên tuổi của Nam Cao mới được khẳng định, đây cũng được coi là bước ngoặt trong cuộc đời sáng tác của ông. Với tính hiện thực cao, Nam Cao đã xây dựng nên một nhân vật Chí Phèo với bộ dạng là "con quỷ dữ" nhưng bên trong lại là một con người lương thiện bị tha hóa bởi các yếu tố bên ngoài.
Từ lúc được sinh ra tại cái lò gạch cũ bỏ không, đến năm hai mươi tuổi Chí Phèo hoàn toàn là một người lương thiện, là một thanh niên khỏe mạnh về thể xác và lành mạnh về tâm hồn. Thế nhưng cuộc đời lại đẩy Chí vào bi kịch, chỉ vì Lý Kiến ghen ngầm với "anh canh điền khỏe mạnh" mà đẩy hắn vào tù, hắn gắn cho anh cái tội mà chính anh và mọi người không ai hay biết tại sao. Qua cách miêu tả của nhà văn, có thể thấy từ nhà tù trở về Chí đã trở thành một tên lưu manh từ bộ dạng đến lời nói và hành động. "Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hơn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết !". Hành động bộc lộ rõ bản chất lưu manh liều mạng, hắn uống rượu rồi cầm vỏ chai đến nhà cụ Bá, hắn định liều chết với cha con Bá Kiến đê ăn vạ, khiến chúng không vào tù cũng sạt nghiệp. Chí bây giờ giao tiếp với đời chỉ bằng tiếng chửi, chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại, tiếng chửi của hắn là tiếng kêu uất ức của một thân phận cô độc. Khi Chí Phèo rơi vào tay cụ Bá, Bá Kiến đã biến hắn không chỉ là một tên lưu manh mà trở thành một con quỷ dữ. Khuôn mặt hắn giống khuôn mặt của một con vật lạ, nhìn khuôn mặt không còn biết tuổi, thứ tối thiểu nhất để tồn tại như một người dân bình thường là thẻ biên tên tuổi hắn cũng không có, hắn chỉ có tư cách tồn tại là hạng dân lưu tán. Từ đây, cuộc đời Chí là một cơn say dài, hắn không hề ý thức được hành động của mình, thực hiện như bản năng của con vật, con vật ấy chính là quỷ dữ tác oai tác quái cho dân làng.
Mãi đến khi Chí gặp được Thị Nở - một người ngẩn ngơ, xấu ma chê quỷ hờn lại còn dở hơi, nhà nghèo, dòng giống nhà có mả hủi, trong khi người ta tránh thị như tránh một con vật rất ghê gớm thì Chí đến với thị một cách rất Chí Phèo. Sau trận rượu say không biết lối về, Chí bắt đầu có những nhận thức về thế giới xung quanh, hắn nghe thấy tiếng chim hót, tiếng cười nói của những người đi chợ... đó là những âm thanh quen thuộc nhưng lại rất lạ đối với Chí bởi đây là lần đầu hắn biết cảm nhận bằng ý thức của một con người, hắn cảm thấy buồn. Rồi Chí có nhận thức về bản thân, nhớ về quãng đời lương thiện với mơ ước một thời, hắn thấy cay đắng vì mơ ước vô cùng bé nhỏ cũng để tuột khỏi tầm tay. Thêm vào đó, Chí nhận thức về tình trạng thê thảm của chính mình, đó là tuổi già, ốm đau và sự cô độc, cơ thể hắn đã già, hư hỏng nhiều và cái dốc bên kia cuộc đời sắp đến nhưng hắn vẫn không nơi nương tựa.
Khi đón bát cháo hành của thị, Chí đã nhận ra sự quý giá của tình người, hắn tự hỏi sao bây giờ hắn mới được sống trong tình người, rồi hắn khao khát được trở về với cuộc đời của người lương thiện. Bên cạnh đó, Chí còn thức dậy khát vọng về tình yêu đôi lứa, hắn thấy sự đáng yêu ở thị Nở, lời nói của hắn với thị tuy thô kệch nhưng lại rất chân thành. Ta cảm nhận được bản chất lương thiện và những khát vọng chính đáng của Chí đang hướng đến một mái ấm hạnh phúc gia đình. Trớ trêu thay, sự phản ứng quyết liệt của bà cô thị Nở như một sự cự tuyệt của cuộc đời đối với Chí. Hắn đã hiểu ra thân phận của mình và thái độ của loài người, hiểu ra vị thế của mình trong cuộc đời để rồi xót xa, đau đớn trong tuyệt vọng, hắn thực sự rơi vào bế tắc, đau khổ tột cùng. Sự bất lực với chính mình đã thúc đẩy hắn đi trả thù, Chí uống rượu say và rồi bước chân thức tỉnh đã đưa Chí đến nhà Bá Kiến, giết Bá Kiến rồi tự sát là cách hắn đòi lại lương thiện của mình.
Qua nhân vật Chí Phèo, ta không chỉ cảm nhận tấm lòng nhân đạo cao cả của Nam Cao mà còn thấy được tài năng của ông trong việc sử dụng nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật. Bên cạnh đó, tác giả còn làm hiện lên hình ảnh nông thôn Bắc Bộ nước ta trước cách mạng tháng Tám với sự bóc lột, đàn áp của bọn cường hào địa chủ đối với những người dân khốn khổ.
------------------HẾT----------------
https://thuthuat.taimienphi.vn/bi-kich-tha-hoa-cua-nhan-vat-chi-pheo-46014n.aspx
Trên đây chúng tôi đã cùng các em tìm hiểu Bi kịch tha hóa của nhân vật Chí Phèo, để thấy được toàn bộ bi kịch trong cuộc đời của Chí Phèo, các em có thể tham khảo thêm: Cảm nhận về hình ảnh giọt nước mắt của Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo, Phân tích quá trình tha hóa của Chí Phèo, Phân tích nhân vật Chí Phèo để làm nổi bật bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao, Nỗi thống khổ của người nông dân bị áp bức trước Cách mạng qua nhân vật Chí Phèo trong truyện Chí Phèo của Nam Cao.