Phân tích Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam hay nhất, ngắn gọn

Truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan đã được tác giả khắc họa lên khung cảnh quê hương bình dị, quen thuộc những như tình cảm sâu lắng, nhẹ dành cho quê hương đó. Các em đọc thêm bài văn mẫu phân tích Dưới bóng hoàng lan, Ngữ văn 10, Chân trời sáng tạo, học kì II dưới đây để hiểu rõ hơn, thấy được cảnh làng quê bình yên này.

Đề bài: Phân tích Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam

phan tich duoi bong hoang lan

Phân tích truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam ngắn gọn
 

Nội dung bài viết:
I. Dàn ý.
II. Bài văn mẫu.
1. Bài mẫu số 1.
2. Bài mẫu số 2.
3. Bài mẫu số 3.


I. Dàn ý phân tích Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam:

1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
2. Thân bài:
2.1. Nội dung chính và chủ đề của văn bản:
- Nội dung chính: Truyện kể về một lần về quê thăm bà của nhân vật Thanh sau thời gian đi tỉnh làm ăn. Tại ngôi nhà thân thương, những kỉ niệm ngọt ngào ùa về trong tâm trí anh. Sau vài ngày ở nhà, anh trở lại tỉnh để tiếp tục công việc. Vào ngày đi, anh nghĩ mình sẽ trở về thường xuyên.
- Chủ đề: giá trị của tình cảm gia đình đối với mỗi cá nhân.
2.2. Phân tích nội dung:
* Tâm trạng của nhân vật Thanh khi vừa trở về nhà:
- Vẻ đẹp của không gian khu vườn và trong nhà khiến Thanh vô cùng xúc động:
+ Cảm xúc của Thanh khi bước vào khu vườn: "mát hẳn cả người", cảm thấy nghẹn họng, mãi mới cất được tiếng gọi khẽ "Bà ơi".
+ Cảm thấy bao nhiêu sự ồn ào ở ngoài kia đều ngừng lại ở bậc cửa.
=> Đó là nỗi xúc động không nói thành lời của người con đi xa nay được trở về với mái nhà thân yêu.
* Tâm trạng của Thanh khi ở bên bà:
- Cảm động, mừng rỡ khi gặp lại bà.
- Cảm thấy mình thật nhỏ bé khi bên bà:
+ Sự đối lập giữa một bên là dáng người thẳng của Thanh và cái lưng còng của bà đã diễn tả được nỗi xúc động của Thanh. Trong trái tim anh, dù đã khôn lớn, trưởng thành nhưng anh vẫn luôn cảm thấy mình nhỏ bé khi ở bên bà.
+ Mỗi lần trở về, Thanh đều cảm thấy bình yên và thong thả vì anh biết ở nhà luôn có bà chờ mong.
+ Trong khoảnh khắc, mùi hương của cây hoàng lan làm anh nhớ lại kí ức thời thơ bé.
- Xúc động khi nhận được tình yêu thương của bà:
+ Nghe tiếng bà đi vào, giả vờ ngủ.
+ Nằm yên, không dám động đậy, chờ cho đến khi bà đi ra.
=> Cảm nhận được tình yêu thương của bà, Thanh cảm động gần ứa nước mắt.
* Cảm xúc của Thanh đối với Nga:
- Bất ngờ khi nghe thấy giọng nói quen thuộc của Nga:
+ Chăm chú quan sát dáng vẻ xinh xắn của Nga.
+ Vui vẻ ăn cơm cùng Nga, có lúc lầm tưởng Nga là em ruột của mình.
- Ngại ngùng:
+ Nhớ lại hai bàn chân xinh xắn, lấm tấm cát của Nga ngày còn nhỏ rồi mỉm cười.
+ Dắt Nga đi thăm vườn, cảm thấy mái tóc Nga thoảng thoảng mùi hoàng lan.
+ Nghe thấy câu nói của Nga, Thanh không biết nói gì, vít cành lan ở trong tay để Nga tìm hoa.
- Cảm xúc thương yêu:
+ Cầm lấy tay Nga, để yên trong tay mình.
=> Cảm thấy có điều gì đó dịu ngọt trong tâm hồn.
* Tâm trạng của Thanh trong buổi sáng lên tỉnh:
- Bâng khuâng, lưu luyến:
+ Cảm thấy nửa vui nửa buồn.
+ Nghĩ đến căn nhà và nghĩ đến Nga.
2.3. Đánh giá:
a. Về nội dung:
- Tác phẩm đem đến cho người đọc cảm nhận được sự bình yên của mái nhà, quê hương. Đồng thời, nó còn ca ngợi tình cảm gia đình thiêng liêng, đẹp đẽ.
b. Về nghệ thuật:
- Ngôn từ tinh tế.
- Lối kể chuyện nhẹ nhàng, có sự đan xen giữa quá khứ với hiện tại.
- Giọng văn tha thiết, dịu dàng.
3. Kết bài: Khẳng định giá trị của tác phẩm.

 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Để hiểu hơn về tác phẩm cũng như làm được các bài văn liên quan tới tác phẩm này, các em cùng xem thêm các bài văn mẫu như Phân tích nhân vật Thanh trong Dưới bóng hoàng lan, Dàn ý phân tích Dưới bóng hoàng lan, Ý nghĩa nhan đề Dưới bóng hoàng lan mà Taimienphi.vn đã biên soạn, tổng hợp nhé. 

 

II. Bài văn mẫu phân tích Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam hay nhất:


1. Phân tích tác phẩm Dưới bóng hoàng lan hay nhất - Mẫu số 1

Khi nhận xét về Thạch Lam, nhà văn Nguyễn Tuân đã từng viết rằng: "Lời văn Thạch Lam nhiều hình ảnh, nhiều tìm tòi, có một cách điệu thanh thản, bình dị và sâu sắc...Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời.". Quả đúng là như vậy, đọc trang văn của Thạch Lam, độc giả luôn có cảm giác thư thái và nhẹ nhàng. Trong truyện "Dưới bóng hoàng lan", chúng ta như được đắm mình vào không gian bình dị, thân thuộc, nơi mà ở đó luôn có những người thân yêu chờ ta trở về.

Câu chuyện xoay quanh về một lần thăm nhà của nhân vật Thanh. Thanh đi làm ăn xa trên tỉnh, nay anh mới về thăm bà. Trong khung cảnh bình dị của ngôi nhà, những hình ảnh quen thuộc hiện lên trong tâm trí anh. Dưới bóng hoàng lan, anh nhớ về kỉ niệm ấu thơ khi bên bà. Cũng vào lần về lần này, anh gặp lại Nga, người bạn thuở thơ ấu. Anh và Nga đã có một mối tình chớm nở. Sau vài ngày ở nhà, anh trở lại tỉnh để tiếp tục công việc. Vào ngày đi, anh nghĩ mình sẽ trở về thường xuyên. Điểm đặc biệt là tác phẩm không có cốt truyện. Dẫu vậy, nó vẫn khiến cho người đọc không thể rời mắt hay bỏ ngang bởi lời văn quá đẹp đẽ và thơ mộng. Văn bản cho thấy giá trị của tình cảm gia đình đối với mỗi cá nhân. Điều này được thể hiện rõ qua cảm nhận của nhân vật Thanh.

Cảm xúc của Thanh khi trở về nhà là tâm trạng của người con đi xa nay được trở về với mái nhà, gia đình thân yêu. Lúc bước vào khu vườn của bà, anh cảm thấy "mát hẳn người". Khung cảnh quê hương hiện lên thật tươi đẹp, thanh bình qua hình ảnh "ánh sáng lọt qua vòm cây xuống nhảy múa theo chiều gió" cùng "mùi lá non phảng phất". Anh thong thả đi dọc "tường hoa thấp chạy thẳng đến đầu nhà". Bước lên thềm, nhìn vào nhà, anh thấy "bóng tối dịu và man mát". Khi đã quen rồi, Thanh thấy mọi thứ không có gì thay đổi, vẫn y nguyên như ngày anh đi. Cảnh tượng ấy khiến anh không thể nói thành lời, mãi mới cất được tiền gọi khẽ "bà ơi". Tất cả đã tạo nên sự khác biệt giữa không gian bên trong và bên ngoài khu vườn. Không gian bên trong là không gian của kí ức ngọt ngào, của tình yêu thương và sự ấm áp. Đó là điều mà không gian xô bồ, hỗn loạn bên ngoài khu vườn không bao giờ có được. Cảm nhận được sự khác biệt ấy, Thanh thấy tâm hồn mình được nâng đỡ, xoa dịu sau những ồn ào, mệt mỏi của đời sống phố thị.

Trong khoảnh khắc gặp lại bà, Thanh như vỡ òa cảm xúc, "Thanh cảm động và mừng rỡ, chạy lại gần.". Ở bên bà, anh cảm thấy mình thật nhỏ bé. Dường như, có sự đối lập giữa một bên là dáng người của Thanh còn một bên là cái lưng còng của bà. Tuy nhiên, nó không khiến cho Thanh cảm thấy xa cách, mà trái lại, anh cảm thấy mình được chở che. Mỗi lần trở về, Thanh đều cảm thấy bình yên và thong thả vì anh biết ở nhà luôn có bà chờ mong, "Căn nhà với thửa vườn này đối với chàng như một nơi mát mẻ và hiền lành, ở đấy bà chàng lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi để mến yêu chàng". Dù đã lớn, nhưng trong con mắt của bà, Thanh vẫn là cậu bé ngày nào. Bà vẫn "không thôi phẩy chiếc phất trần lên đầu giường", "sửa chiếu và xếp lại gối". Trong khoảnh khắc, mùi hương của cây hoàng lan làm anh nhớ lại kí ức thời thơ bé, "Thanh nhắm mắt ngửi hương thơm và nhớ đến cái cây ấy chàng thường hay chơi dưới gốc nhặt hoa. Đã từ lâu lắm, ngày mới có căn nhà này, ngày cha mẹ chàng hãy còn. Rồi đến ngày một bà một cháu quấn quýt nhau.". Nghĩ về quá khứ, Thanh thấy tâm hồn mình trở nên nhẹ nhõm "như vừa tắm ở suối".

Nỗi xúc động càng trào dâng khi Thanh nhận được tình yêu thương của bà. Biết bà đi vào, anh giả vờ nằm ngủ. Bà tới gần "săn sóc buông màn, nhìn cháu và xua đuổi muỗi". Hành động của bà chan chứa biết bao nỗi thương yêu. Thấu hiểu được tình cảm của bà, anh nằm yên, không dám động đậy, chờ cho đến khi bà đi ra. Tình thương vô bờ ấy khiến Thanh "cảm động gần ứa nước mắt". Dòng cảm xúc miên man đan xen giữa quá khứ và hiện tại cho thấy Thanh cũng là một người rất nhạy cảm, tinh tế.

Bên cạnh tình cảm gia đình, ta còn thấy được tình cảm lứa đôi vô tư, trong sáng. Tình cảm của Thanh và Nga cũng có sự pha trộn giữa kỉ niệm đẹp thời thơ ấu với những ngọt ngào, ý nhị của tình yêu. Khi nghe thấy điệu cười quen thuộc, anh "lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ, cúi mình nhìn ra phía ao". Bóng cây hoàng lan đã gợi nhắc anh về cô bé Nga ngày trước. Anh không chần chừ "chạy vùng xuống nhà ngang rồi vui vẻ gọi "cô Nga"". Thanh vô tư ăn cơm cùng Nga, có lúc còn lầm tưởng Nga là em ruột của mình. Dẫu vậy, ở Thanh cũng có chút ngại ngùng của người con trai biết yêu. Khi cùng Nga đi dưới bóng hoàng lan, anh "nhớ lại đôi bàn chân xinh xắn, lấm tấm cát" của Nga ngày còn nhỏ rồi bất giác mỉm cười. Dắt Nga đi thăm vườn, Thanh cảm thấy mái tóc Nga thoảng thoảng mùi hoàng lan. Nghe thấy câu nói của Nga, Thanh không biết nói gì, vít cành lan ở trong tay để cô tìm hoa. Những ngượng ngùng ấy đã được thổi bùng lên thành cảm xúc thương yêu. Trước hôm về tỉnh, Thanh tiễn Nga ra cổng. Anh đã cầm lấy tay Nga và để yên trong tay mình. Trong khoảnh khắc ấy, Thanh cảm thấy có điều gì đó dịu ngọt trong tâm hồn.

Có lẽ, nỗi bâng khuâng, lưu luyến của nhân vật được thể hiện rõ nhất khi Thanh lên tỉnh. Anh không đi ngay mà ngoảnh lại nhìn cây hoàng lan và các cây khác trong vườn. Anh thấy nửa vui nửa buồn. Anh biết rằng căn nhà vẫn ở đó, vẫn có hình dáng bà thân thuộc mong ngóng anh. Thanh còn nghĩ đến cả Nga, "biết rằng Nga vẫn sẽ đợi chàng, vẫn nhớ mong chàng như ngày trước".

Hình ảnh cây hoàng lan trở đi trở lại trong văn bản chứa đựng nhiều ý nghĩa. Hình ảnh này có thể hiểu là hình ảnh cây hoàng lan trong vườn, cũng có thể hiểu là hình ảnh người bà tảo tần, giàu tình yêu thương. Bà cũng như cây hoàng lan, tỏa bóng che chở cho cháu, che chở cho cả mối tình đầu tiên giữa cháu và cô bé Nga cạnh nhà. Hoàng lan chứng kiến sự trưởng thành của hai đứa như bà trông thấy cháu trưởng thành, lớn khôn trong vòng tay yêu thương.

Với ngôn từ tinh tế, lối kể chuyện nhẹ nhàng, giọng văn tha thiết, dịu dàng, cùng sự đan xen giữa quá khứ với hiện tại, Thạch Lam đã đưa người đọc trở về tuổi thơ tươi đẹp với người bà ấm áp và hình ảnh quê hương thân thuộc. Tác phẩm như một lời nhắc nhẹ nhàng đối với những đứa con xa nhà lâu ngày chưa trở về thăm quê.

---------------------------------------------

Để có thêm gợi ý khi viết bài, các em hãy xem thêm một số bài văn mẫu lớp 10 như: Phân tích Ngôn chíPhân tích hình ảnh "hàng rào" trong Một chuyện đùa nho nhỏ, Phân tích Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận CầmPhân tích Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm, Phân tích Nắng mới....

Dan y Phan tich Duoi bong hoang lan

Phân tích tác phẩm Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam siêu hay


2. Phân tích Dưới bóng hoàng lan siêu hay - mẫu số 2

Trong nền văn học trước 1945, Thạch Lam nổi lên là một nhà văn chuyên viết truyện ngắn. Truyện của Thạch Lam không có cốt truyện, nhẹ nhàng, sâu lắng, thấm đẫm chất trữ tình. Đó là cách viết đan xen giữa tự sự và chú trọng miêu tả đời sống nội tâm của nhân vật. Nó khiến cho những sáng tác của ông trở nên nổi bật và rất được ưa chuộng. Truyện ngắn "Dưới bóng hoàng lan" cũng là tác phẩm tiêu biểu cho lối viết này của nhà văn.

Thanh - nhân vật chính trong câu chuyện do mồ côi cha mẹ nên ở với bà từ nhỏ. Trưởng thành, anh đi làm xa ở tỉnh ngoài và nay được nghỉ phép về quê. Trong truyện, nhà văn tập trung khai thác cảm xúc của nhân vật Thanh: tình cảm anh dành cho bà, cho cô bé hàng xóm và tình yêu quê hương. Truyện không hề có bất cứ tình tiết cao trào, mâu thuẫn nào, chỉ đơn thuần kể lại một buổi về quê. Chính điều này đã góp phần mang đến cho người đọc cảm giác nhẹ nhàng, yên bình. Chất trữ tình và tự sự thấm đẫm trong những trang văn kết hợp với nội dung nhằm truyền tải thông điệp ý nghĩa về tình người – tình cảm tuy đơn sơ giản dị nhưng lại có sức lay động mạnh mẽ, chạm tới trái tim mọi người.

Câu chuyện bắt đầu bằng cảnh Thanh bước chân vào nhà. Ở đoạn văn đầu tiên, tác giả đã thể hiện rõ sự đối lập giữa không gian bên trong và bên ngoài khu vườn nhà: bên ngoài nắng gắt, ồn ào - bên trong mát mẻ, yên tĩnh. Không gian trong vườn tươi mát khiến tâm hồn Thanh nhẹ nhõm, gạt bỏ được những mệt mỏi, xô bồ của phố thị "Tựa như bao ồn ào ngoài kia đều ngừng lại trên bực cửa". Thạch Lam như đang ngầm khẳng định với chúng ta rằng nhà là nơi yên bình và hạnh phúc nhất thế gian.

Thanh ở với bà từ khi còn tấm bé. Lúc trưởng thành, anh đi làm ở tỉnh xa, ít khi về nhà thăm bà. Ngôi nhà do đó càng trở nên vắng vẻ, neo người hơn. Thế nên, khi bước vào căn nhà vắng người, Thanh cảm thấy yên tĩnh quá. Sự yên tĩnh ấy đã tạo ra khoảng lặng khiến Thanh nhìn ngắm lại không gian quen thuộc trước mặt. Ngôi nhà vẫn vậy, đồ vật anh dùng từ bé đến khi trưởng thành vẫn y nguyên. Mọi thứ không có gì thay đổi kể từ khi anh đi.

Xa bà đã lâu, Thanh mãi mới cất được tiếng gọi "Bà ơi!" nhưng không ai đáp lời, chỉ có con mèo già quen thuộc chào đón chủ nhân đã lâu không trở về. Bước xuống giàn thiên lí, nhìn thấy bà, anh "cảm động và mừng rỡ, chạy lại gần". Nếu như ai đã từng xa nhà thì chắc chắn sẽ hiểu cảm giác này. Gặp lại người trong gia đình sau khoảng thời gian xa cách, ai cũng muốn chạy ngay đến để được nằm trong vòng tay ấm áp quen thuộc, được che chở, vỗ về. Gặp cháu, bà vẫn dịu dàng "Cháu đã về đấy ư?". Cảm giác như đứa cháu này không phải là chàng thanh niên đi làm ăn xa ở tỉnh mà chỉ là một cậu bé vừa đi học về, nôn nóng tìm bà để kể chuyện. Tuy bóng của bà gầy còng đi bên cạnh Thanh dáng người thẳng, mạnh nhưng anh vẫn cảm thấy rằng bà đang che chở cho mình. Dưới sự chăm sóc của bà, Thanh cảm động gần ứa nước mắt. Từng lời nói hiền từ, cử chỉ săn sóc đều xuất phát từ sự yêu thương trong tận trái tim của người bà khiến cho đứa cháu đi xa lâu ngày nay trở về cảm thấy xúc động. Đối diện với những khó khăn ngoài kia, thật khó để có thể tìm ra một người đối xử với chúng ta ân cần, dịu dàng như người trong gia đình. Sau tất cả, Thanh lại được trở về là một đứa bé được bà yêu thương, chăm sóc như năm nào trong giây phút trở về.

Thanh nhìn ra phía khu vườn ngoài cửa sổ. Cây hoàng lan vẫn đứng đó, thẳng, cao vút, xanh lá bao năm nay, chứng kiến sự đổi thay của cuộc đời. Cây cũng như đang nhìn thấu được cảm giác bồi hồi xúc động của Thanh. Cảm giác đó chính là thứ tình cảm thường thấy của con người khi lâu ngày không quay trở về nhà. Xao xuyến trước cảnh vật ngỡ đã rất quen thuộc, xúc động, hạnh phúc với những cử chỉ ân cần của người thân. Dường như ai đi xa rồi quay về cũng nhận ra được thứ mình tìm kiếm lại ở ngay chính trong căn nhà, trong mảnh vườn, trong quê hương mình. Vậy nên, cây hoàng lan đã tỏa ra mùi hương như tưới mát tâm hồn Thanh, giúp anh được thoải mái, nhẹ nhõm hơn.

Thanh gặp lại Nga - cô hàng xóm mà ngày bé cả hai vẫn chơi thân, giờ đã trưởng thành thành một thiếu nữ. Hai người đứng nói chuyện trong bếp, cảm giác quen thuộc ùa đến, "có lúc chàng lầm tưởng Nga chính là em gái ruột của mình". Để tiếp nối niềm vui gặp gỡ, Thanh mời Nga ở lại ăn cơm chung. Trong bữa cơm, hai người nói chuyện đầy thân tình, dành cho nhau những cái nhìn ý nhị âu yếm khiến lòng Thanh cảm thấy rất thư thái. Anh bỗng chợt nhớ tới hai bàn chân nhỏ xinh xắn, lấm tấm cát của Nga ngày còn nhỏ rồi chợt mỉm cười. Anh hỏi Nga về cây hoàng lan như một cái cớ để sau bữa, hai người lại dẫn nhau ra vườn. Đến lúc này, cả hai đã trở nên thân mật như khi còn nhỏ. Cây hoàng lan như muốn ghép đôi cho Thanh và Nga, nó tỏa hương lên tóc Nga, khiến cho Thanh say mê đắm chìm vào cô thiếu nữ. Nga bỗng bày tỏ tấm lòng mình "Những ngày em đến đây hái hoa, em nhớ anh quá". Là một thanh niên trẻ tuổi, có lẽ Thanh cũng rất thẹn thùng trước lời tỏ tình trực tiếp của cô gái. Anh đã dùng hành động "vít một cành lan xuống giữ ở trong tay để Nga tìm hoa" thay cho câu trả lời. Vậy là, tình yêu đã nảy nở giữa chàng trai và cô thiếu nữ. Đến tối hôm đó, Thanh đã "cầm lấy tay Nga, để yên trong tay mình" mà không chút lưỡng lự. Tình cảm của những người trẻ đến thật nhanh và mãnh liệt. Từ những kỷ niệm thuở nhỏ đến sự rung động về vẻ đẹp xinh xắn của cô gái, hai người đã tiến đến tình yêu, khiến Thanh muốn trở về nhà lâu và nhiều hơn.

Sáng hôm sau, Thanh phải quay trở lại tỉnh để làm việc. Lòng anh như chia làm đôi "nửa buồn mà lại nửa vui".  Buồn vì phải tạm xa bà, xa "căn nhà như một nơi mát mẻ và sung sướng" nhưng sớm thôi anh sẽ về. Anh sẽ quay lại với bà, với căn nhà quen thuộc và cô gái hàng xóm vẫn nhớ mong Thanh. Câu chuyện cũng kết thúc tại đây nhưng những thông điệp về sâu xa mà tác giả gửi gắm sẽ như hương hoa hoàng lan quấn quýt mãi trong lòng người đọc, tạo nên dư âm khó phai.

"Dưới bóng hoàng lan" là một tác phẩm đã gieo vào trong lòng người đọc hạt giống của tình yêu thương. Đó là tình cảm gần gũi, gắn bó với quê hương, tình yêu với gia đình và tình đầu đầy nhẹ nhàng, trong sáng. Tác phẩm đại diện cho lối viết văn đặc trưng của Thạch Lam: bình dị, gần gũi, trong sáng, giàu chất trữ tình. Cách hành văn nhẹ nhàng nhưng ẩn chứa những thông điệp sâu sắc khiến cho truyện ngắn của Thạch Lam giữ được sức sống lâu dài trong lòng độc giả.

3. Phân tích Dưới bóng hoàng lan của học sinh giỏi- mẫu số 3

Nguyễn Tuân đã từng nhận xét về Thạch Lam: "Sáng tác của Thạch Lam đem lại một cái gì đó nhẹ nhõm, thơm tho và mát dịu". Thật vậy, nhất là ở "Dưới bóng hoàng lan" - một câu chuyện giản dị, nhẹ nhàng nhưng khơi gợi rất nhiều xúc cảm từ nơi đáy lòng sâu thẳm của con người. Đọc tác phẩm, ta thấy được sự nhẹ nhõm, thoải mái khi được quay về quê hương thân thuộc. Mùi hương hoa hoàng lan dìu dịu xuất hiện xuyên suốt truyện như tưới mát cho tâm hồn người đọc.

"Dưới bóng hoàng lan" là câu chuyện kể về một ngày được nghỉ ngơi ở quê của Thanh. Trong truyện ngắn này, tác giả tập trung miêu tả suy nghĩ, cảm xúc của Thanh khi về thăm nhà, khi được gặp lại bà và cô bé hàng xóm. Từ đó, truyền tải thông điệp về tình yêu quê hương sâu sắc, tình cảm bà cháu gắn bó, thân thuộc và tình yêu đầu đời ngọt ngào, ý nhị.

Khi vừa trở về nhà, Thanh đã gặp lại "con đường lát gạch Bát Tràng rêu phủ" và vòm cây quen thuộc. Thế giới xô bồ, nóng bức ngoài kia khác biệt hoàn toàn toàn với vườn nhà xanh tươi. Không khí ở đây tràn ngập ánh sáng, mát mẻ và có cả mùi lá tươi non phảng phất. Tưởng tượng như đây chính là cánh cửa mở ra khu vườn thần tiên trong truyện cổ tích, làm cho con người ta cảm thấy thư thái, nhẹ nhàng đến lạ. Vào đến nhà, Thanh chưa vội bật đèn. Anh tận hưởng cái dịu mát từ bóng tối, trong đáy lòng dâng lên cảm giác thân thuộc, bình yên đến kì lạ. Không gian yên lặng và trầm tịch khiến Thanh xúc động đến nghẹn họng, mãi mới cất được tiếng gọi khẽ "Bà ơi!". Đáp lời chàng là sự xuất hiện của con mèo già. Chàng tiến đến vuốt ve con mèo như ngày trước. Mọi thứ trong căn nhà, trong khu vườn từ khi Thanh đi đến nay đều không có gì thay đổi. Sự dễ chịu khi được gặp lại khung cảnh thân thuộc chính là tình yêu quê hương. Tình yêu làm cho không gian, cảnh vật như được tưới thêm những tươi mát, dịu dàng, chào đón Thanh trở về với nơi chốn cũ.

Gặp được bà, Thanh cảm động và mừng rỡ chạy lại gần. Bà của Thanh hiện lên với đôi mắt hiền từ, làn tóc trắng, tay chống gậy trúc. Ánh mắt bà nhìn cháu tràn đầy âu yếm và mến thương. Ở bên bà, Thanh như quay ngược thời gian trở lại làm một đứa trẻ, được bà chăm sóc cho từng miếng ăn giấc ngủ. Bà lo Thanh mệt, giục chàng đi rửa mặt nghỉ ngơi, bà phủi bụi trên giường rồi buông màn, đuổi muỗi cho anh ngủ như khi còn bé thơ. Những hành động ấy đều chan chứa tình cảm yêu thương của bà dành cho cháu, khiến cho Thanh "ứa nước mắt" vì cảm động và thương bà. Dù chàng trai ấy có lớn bao nhiêu đi chăng nữa, dáng người có thẳng, mạnh thì bên cạnh một bà cụ gầy, còng, chàng vẫn là đứa bé cần được bà chăm sóc. Tình cảm gia đình được thể hiện qua những cử chỉ ân cần của bà đã cho ta thấy tình bà cháu thật gần gũi, gắn bó, ấm áp và cảm động.

Tác giả Thạch Lam cũng đã khéo léo lồng ghép dư vị tình yêu đầu ngọt ngào, ý nhị qua mối quan hệ của Thanh với Nga - cô bé hàng xóm từng chơi rất thân thuở ấu thơ. Thanh nhớ ra Nga khi nghe được giọng cô ở dưới bếp, chàng chạy xuống vui vẻ gọi Nga. Cô Nga hiện lên với một nụ cười, đôi mắt trong sáng, tiếng nói nhẹ nhàng, mái tóc dài đen nhánh. Cô bé ngày nào nay đã lớn, trở thành một thiếu nữ. Thanh mời cô ở lại ăn cơm, hai người cùng chuyện trò về những kỉ niệm thuở bé rồi trao nhau những cái nhìn âu yếm, ý nhị. Nhìn ngắm Nga, chàng trai thấy "quả tim đập nhẹ nhàng". Có lẽ tình yêu đã dần nảy nở trong lòng Thanh, khiến lòng chàng tràn ngập cảm giác thư thái và sung sướng. Thanh cùng Nga đi dạo trong vườn, mùi hương hoàng lan khiến hai người say mê, hai người trở nên thân mật hơn. Nga trực tiếp bày tỏ: "Những ngày em đến đây hái hoa, em nhớ anh quá". Người trẻ khi yêu mạnh mẽ và táo bạo nhưng đôi khi cũng có những nỗi ngại ngùng. Đáp lại lời tỏ tình trực tiếp của cô gái, Thanh không biết nói gì, chàng chỉ "vít một càng lan xuống giữ trong tay để Nga tìm hoa. Rồi nhẹ nhàng buông ra cho cành cong lên". Đó có lẽ là một hành động đầy tinh tế, ngầm thể hiện tình cảm yêu mến của Thanh dành cho cô hàng xóm như muốn nói "từ giờ tôi sẽ ở đây hái hoa cùng Nga".

"Ngày vui ngắn chẳng tày gang", hôm sau, Thanh đã phải lên tỉnh. Chàng mang theo chiếc va-li nặng những thức quả bà cho cùng tâm trạng "nửa buồn mà lại nửa vui" rời đi. Thanh nghĩ rằng mình sẽ sớm quay lại với căn nhà quen thuộc, với người bà yêu dấu và với Nga, tình yêu đầu chàng. 
Chỉ trong một tác phẩm mà nhà văn Thạch Lam đã khéo léo lồng ghép cả ba thứ tình cảm nhưng người đọc lại không hề cảm thấy nặng nề hay khó hiểu. Độc giả đã nhận thấy được cả tình yêu quê hương, tình yêu gia đình và tình cảm đôi lứa trong "Dưới bóng hoàng lan". Tất cả là nhờ ngôn ngữ giản dị, gần gũi cùng với lối kể chuyện nhẹ nhàng, tinh tế, giọng văn tha thiết của nhà văn Thạch Lam. 
 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

https://thuthuat.taimienphi.vn/phan-tich-duoi-bong-hoang-lan-73992n.aspx
Trên đây là bài văn mẫu phân tích Dưới bóng Hoàng Lan hay nhất. Khi phân tích một tác phẩm truyện, các em cần tóm tắt nội dung chính, nêu ra chủ đề của tác phẩm và phân tích chủ đề dựa trên các cứ liệu được dẫn ra từ văn bản. Ngoài ra, em có thể tham khảo thêm bài phân tích một vài tác phẩm khác của Thạch Lam như Phân tích Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam, Cảm nghĩ về truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa để thấy được nghệ thuật kể chuyện đầy đặc biệt của nhà văn tài năng này. 

Tác giả: Công Lý     (4.0★- 3 đánh giá)  ĐG của bạn?

  

Bài viết liên quan

Phân tích Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm
Phân tích Xã trưởng - Mẹ Đốp
Link tải Sách giáo khoa lớp 4 Chân trời sáng tạo PDF
Giải Toán lớp 8 sách Chân trời sáng tạo Tập 1, Tập 2
Kể lại một truyện cổ tích Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo
Từ khoá liên quan:

Phan tich Duoi bong hoang lan

, dan y phan tich Duoi bong hoang lan, bai van mau phan tich bai Duoi bong hoang lan,

SOFT LIÊN QUAN
  • Bộ Sách Chân trời sáng tạo

    File sách mềm Chân trời sáng tạo cho học sinh

    Bộ Sách Chân trời sáng tạo là một trong những bộ sách giáo khoa mới được phát triển theo chương trình mới do Nhà xuất bản Giáo dục đưa ra. Tương tự như các bộ sách khác, bộ sách giáo khoa Chân trời sáng tạo này cũng được ...

Tin Mới