Trong phần Thực hành tiếng Việt bài 2 trang 41 sách giáo khoa Ngữ văn 6 Cánh Diều, học kì I, các em sẽ tập trung xác định và nêu ra tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ. Để chuẩn bị cho bài học này, em hãy tham khảo bài soạn mẫu dưới đây.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 2 ngắn nhất Ngữ văn lớp 6 - Cánh Diều
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt bài 2 ngắn nhất
1. Tìm từ láy trong những câu thơ dưới đây. Chỉ ra nghĩa và tác dụng của chúng đối với việc thể hiện nội dung mà tác giả muốn biểu đạt.
a) Bàn tay mang pháp nhiệm mầu
Chắt chiu từ những dãi dầu đấy thôi.
(Bình Nguyên)
b) Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn...
Rưng rưng từ chuyện giản đơn thường ngày.
(Đinh Nam Khương)
Trả lời:
a) - Từ láy: "chắt chiu", "dãi dầu".
- Nghĩa của từ:
+ "Chắt chiu": vô cùng dành dụm, tiết kiệm.
+ "Dãi dầu": chỉ những người phải trải qua nhiều nỗi đắng cay, vất vả, gian truân.
- Tác dụng: thể hiện đức hi sinh, tần tảo của người mẹ dành cho con.
b) - Từ láy: "nghẹn ngào", "rưng rưng".
- Nghĩa của từ:
+ "Nghẹn ngào": sự xúc động không thể nói lên lời.
+ "Rưng rưng": xúc động tới nỗi sắp khóc.
- Tác dụng: thể hiện tình cảm sâu nặng, thương yêu của người con đối với mẹ.
2. Tìm ẩn dụ trong những câu thơ dưới đây. Nêu tác dụng của các ẩn dụ đó đối với việc miêu tả sự vật và biểu cảm.
Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng
À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon
À ơi này cái trăng tròn
À ơi này cái trăng còn nằm nôi...
[...]
À ơi này cái Mặt Trời bé con...
(Bình Nguyên)
Trả lời:
- Biện pháp tu từ ẩn dụ có trong đoạn thơ: "cái trăng vàng", "cái trăng tròn", "cái trăng còn nằm nôi", "cái Mặt Trời bé con".
- Tác dụng:
+ "Trăng vàng", "Mặt Trời" là những hình ảnh thiên nhiên đẹp đẽ, ẩn dụ cho hình ảnh em bé nằm trong nôi. Đối với mẹ, đứa con là duy nhất và là nguồn sống thắp sáng tâm hồn.
+ Qua đó, thể hiện tình cảm thương yêu, nâng niu của mẹ đối với đứa con.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 2, ngắn nhất
3. Trong cụm từ và các từ ngữ (in đậm) dưới đây, biện pháp tu từ ẩn dụ được xây dựng trên cơ sở so sánh ngầm giữa những sự vật, sự việc nào?
a) Ru cho cái khuyết tròn đầy
Cái thương cái nhớ nặng ngày xa nhau.
(Bình Nguyên)
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
(Tục ngữ)
c) Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
(Tục ngữ)
Trả lời:
a) Biện pháp tu từ ẩn dụ được xây dựng trên cơ sở so sánh ngầm giữa hình ảnh em bé còn nhỏ nằm trong nôi, chưa phát triển đầy đủ với vầng trăng khuyết.
b) Biện pháp tu từ ẩn dụ được xây dựng dựa trên cơ sở so sánh ngầm giữa:
+ Ăn quả - người hưởng thụ thành quả.
+ Trồng cây - người tạo ra thành quả.
c) Biện pháp tu từ ẩn dụ được xây dựng dựa trên cơ sở so sánh ngầm giữa:
+ "mực" - những người xấu.
+ "đen" - xấu xa.
+ "đèn" - người tốt.
+ "sáng" - tốt đẹp.
4. Viết một đoạn văn (khoảng 4 - 5 dòng) về chủ đề tình cảm gia đình, trong đó sử dụng ít nhất một ẩn dụ.
Trả lời:
Các cụ vẫn thường có câu "Một giọt máu đào, hơn ao nước lã". Câu tục ngữ này đã cho thấy tầm quan trọng của gia đình đối với sự phát triển ở mỗi cá nhân. Chúng ta được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, ông bà và những người ruột thịt thân yêu. Chính vì vậy, mỗi người cần biết quý trọng và giúp đỡ, đùm bọc và che chở cho nhau.
- Biện pháp ẩn dụ: "Một giọt máu đào, hơn ao nước lã".
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-thuc-hanh-tieng-viet-bai-2-ngan-gon-ngu-van-lop-6-canh-dieu-71649n.aspx
Từ những gợi ý trên , chắc hẳn các em đã có thêm cho mình những định hướng mới khi làm bài. Để chuẩn bị cho tiết học sắp tới, em có thể xem thêm bài văn mẫu lớp 6 như Soạn bài Tập làm thơ lục bát hay nhất Ngữ văn 6 Cánh Diều nhé.