Đề bài: Phân tích đoạn thơ từ câu Không học được tiên ông phép ngủ... đến hết bài trong Sa hành đoản ca
Bài văn mẫu Phân tích đoạn thơ từ câu Không học được tiên ông phép ngủ... đến hết bài trong Sa hành đoản ca
Bài mẫu: Phân tích đoạn thơ từ câu Không học được tiên ông phép ngủ... đến hết bài trong Sa hành đoản ca
Đây là những câu thơ nói về hình ảnh khác, những con người khác, được đặt trên nền cảnh của bức tranh bãi cát dài và người đi trên cát dài, nhằm thể hiện một tâm sự, một tâm trạng khác của tác giả.
Đối lập với hình ảnh cô độc, trơ trọi của người đi tìm chân lí trên con đường mờ mịt, gian khổ là hình ảnh của đông đảo phường danh lợi đang tất tả ngược xuôi trong dường đời để mưu sinh, để tranh giành quyền lợi để hưởng thụ rượu ngon, thịt béo, để say sưa quên đi trách nhiệm cuộc đời. Tác giả chua xót nhận thấy người tỉnh thì ít, kẻ say thì nhiều và giống nhau, có ai cùng mình đi trên con đường cát bụi mờ mịt kia?
Trong lòng tác giả hiện lên một khối mâu thuẫn lớn. Ông rất khinh bỉ những phường danh lợi tầm thường kia, nhưng ông cũng chợt nhận ra sự cô độc của mình. Phải chăng con đường mà ông dấn thân vào, lí tưởng mà ông đang theo đuổi và tìm kiếm là điều vô ích, chẳng ai thèm để ý quan tâm? Ông không có người ủng hộ, đồng cảm, đồng hành. Nỗi niềm ấy làm xao xác lòng ông, bóp chặt trái tim ông, giục ông trở về với hiện tại vô vị, cay đắng.
Người đi trên cát dài bổng nhiên dừng lại. Nỗi băn khoăn choán đầy tâm hồn. Và lần đầu tiên, người ấy đã phân vân tự hỏi, vậy là thế nào có nên đi tiếp hay từ bỏ nó, biết tính với nó sao đây? Nếu đi tiếp cũng không biết phải đi thế nào. Bởi vì, đường phẳng lì mờ mịt - đường ghê sợ thì nhiều. Có lẽ đã đến bước đường cùng? Nỗi bế tắc và tuyệt vọng phủ trùm lên cả người đi, cả bải cát dài. Người đi chi còn có thể cất lên tiếng hát về con đường cùng của mình.
Trong cô độc, tuyệt vọng, người đi chỉ còn biết đứng lại trên bãi cát dài, vừa bất lực, vừa nuối tiếc. Bất lực vì không thể đi tiếp được, cũng chưa thể hay không thể quyết định sẽ làm gì dây. Trở thành phường danh lợi? Không được rồi. Đi hay ở ẩn ở núi phía Bắc, ờ biển phía Nam, độc thiện kì thân, giữ riêng mình trong sạch giữa cuộc đời ô trọc? Cũng không thể được. Nuối tiếc vì con đường gian khổ, mờ mịt nhưng đẹp đẽ quá, cao quý quá, đáng sống quá. Thì đành đứng chôn chân trên bãi cát. Đó là cả một khối mâu thuẫn lớn đè nặng lên tâm hồn tác giả.
Trong tác phẩm, chúng ta thấy Cao Bá Quát đã sử dụng các đại từ nhân xưng khác nhau như khách, quân, ngã. Tất cả đều để chỉ bản thân tác giả.
Tác giả muốn đặt mình vào các vị trí khác nhau để có cách khác nhau bộc lộ tâm trạng của chính mình trong tâm trạng mâu thuẫn.
Trong bài ca, hình tượng người đi trên bãi cát dài được tác giả thể hiện không đơn nhất mà đa chiều. Khi thi được miêu tả như một khách thể, khi lại như một người đối thoại, khi lại như một chú thể tự thể hiện. Thậm chí có khi tác giả cho ẩn chủ thể. Mục đích là nhằm có những trình bày khác nhau về tâm trạng, thái độ khi đứng trước các hoàn cảnh khác nhau. Hay để trình bày những suy nghĩ khác nhau của người đi trên bãi cát dài - tác giả trước những vấn đề bức bối đặt ra.
Tác phẩm đã thể hiện những mâu thuẫn tư tưởng hết sức sâu sắc và tiêu biểu của thời đại lúc bấy giờ một cách nghệ thuật. Đó là xung đột giữa khát vọng sống cao đẹp với hiện thực đen tối, mờ mịt; giữa tinh thần xông pha, hỉ xả và lí tưởng của kẻ sĩ với thói đời cầu an hưởng lạc của người đời và những khó khăn gian khổ trên con đường đi tìm chân lí.
Chủ đề tác phẩm là ca ngợi, những con người hi sinh quên mình vì lí tưởng, đề cao phẩm chất và trách nhiệm cao quý của kẻ sĩ đối với cuộc sống; đồng thời bộc lộ sự hoang mang, tuyệt vọng của con người không tìm ra lối đi.
Bài ca khắc họa hình tượng cô độc, nhỏ nhoi nhưng lại hết sức kì vĩ của con người vừa quả quyết vừa tuyệt vọng trên con đường đi tìm chân lí đầy gian truân, mờ mịt. Lời ca vừa có âm thanh hết sức bi tráng, vừa mang những âm điệu hết sức u buồn. Nó chứa đựng sự phản kháng âm thầm đối với trật tự hiện hành, cảnh báo một sự thay đổi tất yếu trong tương lai.
Trên đây là phần Phân tích đoạn thơ từ câu Không học được tiên ông phép ngủ... đến hết bài trong Sa hành đoản ca bài tiếp theo, các em chuẩn bị trả lời câu hỏi SGK, Tìm hiểu tác phẩm Sa hành đoản ca của Cao Bá Quát và cùng với phần Hình tượng người phụ nữ Việt Nam trong xã hội cũ qua Tự Tình II và Thương vợ để học tốt môn Ngữ Văn hơn.
https://thuthuat.taimienphi.vn/phan-tich-doan-tho-tu-cau-khong-hoc-duoc-tien-ong-phep-ngu-den-het-bai-trong-sa-hanh-doan-ca-39373n.aspx