Đề bài: Nghị luận xã hội về văn hóa cảm ơn, xin lỗi
Nghị luận xã hội về văn hóa cảm ơn, xin lỗi
1. Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận
2. Thân bài:
a. Giải thích:
- "Cảm ơn": sự biết ơn, kính trọng, quý mến dành cho những người giúp đỡ ta, yêu mến ta.
- "Xin lỗi": lời bày tỏ sự tiếc nuối, hối hận khi mắc sai lầm.
b. Ý nghĩa và biểu hiện:
- Ý nghĩa: là nguyên tắc đạo đức, là sự phản ánh giáo dục, trình độ giao tiếp, văn hoá ứng xử, ...
- Biểu hiện:
+ Cảm ơn: cha mẹ, thầy cô, những người đã giúp đỡ ta, những chiến sĩ, ... bằng hành động: tặng hoa, tri ân,...
+ Xin lỗi: Những người ta mắc lỗi, ... bằng cách có hành động sửa sai, ...
c. Thực trạng:
- Văn hoá cảm ơn, xin lỗi chưa được phát huy tốt ở một bộ phận người:
+ Rất ít người cảm ơn khi được nhận đồ từ người bán hàng,...
+ Khi va quệt nhẹ, ít người xin lỗi, hỏi han người bị nạn, ...
+ Trẻ em cũng ít nói lời cảm ơn, xin lỗi
+ Các bậc phụ huynh cũng ít khi thừa nhận sai lầm của mình.
d. Nguyên nhân:
- Do sự phát triển của công nghệ khiến con người ít giao tiếp trực tiếp với nhau.
- Các bậc cha mẹ mải mê kiếm tiền mà không có thời gian dành cho con cái.
- Dẫn chứng:
+ Trên facebook, một tài khoản đã đăng tải bài viết khi mừng tuổi cháu mà không được cảm ơn.
+ Trên Weibo, một tài khoản cũng đăng tải câu chuyện bị phá hỏng mỹ phẩm mà không nhận được lời xin lỗi.
+ Nhưng cũng có lời cảm ơn rất đáng được quý trọng: cậu bé cảm ơn khi được ô tô nhường khi qua đường.
e. Tác hại:
- Trẻ em không được giáo dục văn hoá cảm ơn, xin lỗi sẽ dễ trở thành những kẻ không có văn hoá.
- Bị bạn bè, mọi người xa lánh.
f. Biện pháp:
- Nên giáo dục trẻ em từ nhỏ về văn hoá cảm ơn, xin lỗi
- Bố mẹ phải làm gương cho con cái.
3. Kết bài:
- Khẳng định vai trò, ý nghĩa của văn hoá cảm ơn, xin lỗi.
Mỗi khi được giúp đỡ, bạn sẽ làm gì để đáp lại? Khi mắc lỗi sai, bạn sẽ hành động gì để người khác biết được bạn đã nhận ra lỗi lầm của mình? Những hành động nào sẽ nói lên phẩm chất đạo đức, nói lên văn hoá ứng xử của bạn? Đó là lời cảm ơn, lời xin lỗi. Nói lời cảm ơn, xin lỗi có vẻ là điều dễ dàng, nhưng không phải ai cũng có thể làm được điều đó. Văn hoá cảm ơn, xin lỗi là một nét văn hoá cần thiết trong cuộc sống.
"Cảm ơn" là câu nói thể hiện sự biết ơn, lòng kính trọng, quý mến của mình dành cho những người đã sẵn lòng giúp đỡ ta những lúc ta khó khăn. Hoặc đơn giản hơn, lời cảm ơn đó được nói lên để cảm tạ sự tử tế, sự chân thành mà người khác dành đến cho mình. Lời cảm ơn có thể dành cho mọi người, cho tất cả những ai mà ta quý mến thương yêu. Còn lời "xin lỗi" là lời bày tỏ sự nuối tiếc, sự hối hận của bản thân ta, là sự thừa nhận sai lầm của ta khi ta mắc sai lầm. Một lời xin lỗi nhẹ nhàng có thể xua tan đi cơn nóng giận, có thể giúp con người hiểu về nhau hơn.
Cảm ơn và xin lời là một nét văn hoá vô cùng quan trọng của một con người. Bởi lẽ nó là thước đo, là nguyên tắc đạo đức, là sự phản ánh học vấn, giao dục, trình độ giao tiếp, tư duy của mỗi con người. Tuy chỉ là một câu nói đơn giản, thế nhưng, nó lại chứa đựng cả một sức mạnh to lớn. Lời cảm ơn khi ta được giúp đỡ, lời xin lỗi khi ta vô tình làm sai, tất cả những điều đó sẽ giúp gắn kết mọi người trong cộng đồng, xã hội, giúp chúng ta thấu hiểu nhau, đồng cảm với nhau trong cuộc sống.
Nói lời cảm ơn cha mẹ vì đã sinh ra ta trong cuộc đời, cảm ơn thầy cô vì đã dìu dắt ta, cho ta nguồn tri thức, cảm ơn những người đã giúp đỡ ta khi khó khăn, cảm ơn những thế hệ cha anh đã hy sinh xương máu để gìn giữ non sông vẹn toàn, ... Nói lời xin lỗi khi ta vô tình mắc lỗi sai khiến cho cha mẹ giận dữ, xin lỗi khi ta còn non dại chưa biết điều gì là đúng, điều gì là sai để tránh, để sửa...
Lời cảm ơn, xin lỗi tưởng chừng như dễ nói ra thế nhưng hiện nay con người lại càng ngày càng ít nói hơn những lời cảm ơn và xin lỗi. Đã bao giờ bạn để ý rằng có bao nhiêu người nói lời cảm ơn khi nhận đồ từ tay những người bán hàng hay chưa? Hay đơn giản là khi ta nhận lại tiền thừa từ dịch vụ? Lời cảm ơn đơn giản là thế, chẳng hề cao sang vậy nhưng có mấy ai làm được? Bởi chúng ta luôn mặc định rằng, chúng ta mua hàng là tức là trả tiền cho người bán, vì thế, chúng ta chẳng cần cảm ơn họ. Hay những vụ va quẹt nhẹ, những người trên xe chỉ xuống xe, xem xét xe hỏng hóc thế nào, va chạm ra sao mà ít khi chú ý gửi lời xin lỗi tới nạn nhân. Họ sẵn sàng lên xe và tiếp tục hành trình mà không cần quan tâm tới người vừa bị va chạm. Đó là những hành vi gây "mất điểm" trong ứng xử và giao tiếp, khiến cho chúng ta bị đánh giá là những người mất lịch sự hay nghiêm trọng hơn là không có văn hoá.
Về văn hoá cảm ơn và xin lỗi ở Việt Nam vẫn chưa thực sự phát huy được vai trò và ý nghĩa của nó ở một bộ phận người. Một số người Việt, đặc biệt là giới trẻ không có một phản xạ tự nhiên là cảm ơn khi được nhận giúp đỡ và xin lỗi khi mắc sai lầm. Các bậc phụ huynh khi con cái mắc sai lầm thường có xu hướng "cho qua" với những câu nói như: "em nó còn nhỏ, đã biết gì đâu?" mà không giao dục cho chúng phải biết xin lỗi khi làm sai. Rồi khi được nhận quà từ người lớn, chúng cũng không biết phải cảm ơn và nhận bằng hai tay. Hay chính những bậc phụ huynh cũng ngần ngại thừa nhận sai lầm của mình trước mặt con cái. Chính những điều đó làm cho văn hoá cảm ơn, xin lỗi ngày càng "thui chột" trong xã hội hiện nay.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này chính là sự phát triển của thế giới công nghệ. Smartphone được coi là một tiến bộ vượt bậc của con người, giúp con người thỏa mãn nhu cầu giải trí, giao tiếp ở khoảng cách xa thế nhưng đằng sau đó, nó lại gây nên hệ luỵ rất to lớn. Đó là thay vì gặp gỡ và giao tiếp với nhau, con người lại chọn ở nhà nhắn tin, gọi điện, video call. Trên đường, trong quán café, trong những cuộc nói chuyện, ai ai cũng chỉ chăm chăm "cắm mặt" vào chiếc điện thoại mà quên đi rằng chúng ta phải giao tiếp với nhau, phải nói chuyện thì mới có thể thấu hiểu nhau. Hơn thế, xã hội biến đổi, đồng tiền được coi trọng, các bậc phụ huynh cũng dành nhiều thời gian kiếm tiền lo cho con cái nhưng lại quên dạy con mình những kỹ năng sống cần thiết. Mới đây, trên mạng xã hội Facebook xuất hiện không ít những tình huống khiến ta phải suy ngẫm trong dịp năm mới vừa qua. Cụ thể, một tài khoản đã đăng lên câu chuyện khi mừng tuổi đứa cháu trong dịp năm mới. Đứa cháu đó không chỉ không cảm ơn khi được nhận tiền mừng tuổi mà còn ngay lập tức mở bao lì xì và chê tiền mừng tuổi ít. Đây có lẽ là minh chứng trực tiếp cho việc giáo dục văn hoá cảm ơn và xin lỗi cần được cải thiện. Hay trên tài khoản Weibo - một mạng xã hội của Trung Quốc có đăng một bài viết nói về câu chuyện của một bạn trẻ khi em họ đến chơi nhà. Đứa trẻ đã nghịch ngợm trong phòng của cô khi chưa được cho phép và đã phá hỏng hơn 103 triệu đồng tiền mỹ phẩm của cô. Nhưng đổi lại, cô chỉ được nhận lời xin lỗi từ mẹ của đứa bé mà không phải từ đứa bé đó với lời biện minh rằng "em nó còn nhỏ, chưa biết gì".
Thế nhưng, bên cạnh đó, cũng có những lời cảm ơn khiến cho người khác phải nể phục, phải đồng tình, yêu mến. Đó là hành động cúi đầu cảm ơn của một bé học sinh lớp 4 tại Cần Thơ khi được ô tô nhường khi qua đường. Hành động đó đã được cả xã hội biểu dương, tôn quý.
Lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc đúng chỗ sẽ khiến cuộc sống của chúng ta thêm phần thoải mái, nhẹ nhàng. Chỉ bằng hai từ đơn giản đó có thể hoá giải những cuộc cãi vã, tăng thêm tình yêu thương, quan tâm lẫn nhau. Ngược lại, khi chúng ta "tiết kiệm" hai từ đó thì sẽ để lại những hậu quả khó lường. Những đứa trẻ không được dạy bảo cảm ơn, xin lỗi sẽ không biết quý trọng những thứ chúng đang có, không biết xin lỗi khi làm sai, không biết sửa chữa những lỗi lầm của mình,... dần dần sẽ biến thành những kẻ vô ơn, thiếu giáo dục. Không chỉ vậy, nó còn khiến cho chúng ta bị xa lánh, không được giúp đỡ khi khó khăn,...
Vậy nên, ngay từ nhỏ, việc giáo dục con cái về văn hoá cảm ơn, xin lỗi là điều vô cùng quan trọng. Chúng ta cần là tấm gương cho trẻ nhỏ, biết cảm ơn khi cần thiết và biết xin lỗi khi mắc sai lầm. Có như vậy, chúng ta mới chỉ dạy được cho con cái một nét văn hoá cần thiết trong cuộc sống, đồng thời khiến chúng hiểu được tầm quan trọng của việc cảm ơn, xin lỗi. Đó là hành trang cần thiết để chúng lớn lên trong xã hội.
"Lời nói chẳng mất tiền mua" vậy nên khi nói hãy "lựa lời" để ai cũng cảm thấy thoải mái, vui vẻ, hài lòng. Văn hoá cảm ơn, xin lỗi sẽ khiến cuộc sống của chúng ta thêm an lành, hạnh phúc, vậy tại sao không thực hiện nó và truyền nó lại cho thế hệ sau, để mỗi chúng ta luôn được sống trong niềm vui, sự hạnh phúc?
------------------HẾT------------------
Không chỉ văn hoá cảm ơn, xin lỗi là nét đẹp văn hoá cần được cải thiện và giữ gìn. Văn hoá đọc, văn hóa trang phục,... cũng là những nét văn hoá cần có những cải tiến mới. Vậy hãy cùng tham khảo thêm các bài viết khác như: Nghị luận về văn hóa đọc trong xã hội hiện nay, Nghị luận về vấn đề giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa, Nghị luận về trang phục và văn hóa, Nghị luận về văn hóa ứng xử của giới trẻ hiện nay để hiểu rõ hơn những vấn đề này nhé!