Đề bài: Dàn ý và bài phân tích Sóng của Xuân Quỳnh
Phân tích Sóng của Xuân Quỳnh
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát tác giả Xuân Quỳnh, tác phẩm Sóng:
+ Với một trái tim yêu và tha thiết được yêu, hồn thơ Xuân Quỳnh luôn khiến ta phải đắm say, thơ bà như nói hộ lòng mình của bao người con gái vốn thẹn thùng e ấp trong tình yêu.
+ Bài thơ Sóng trích trong tập "Hoa dọc chiến hào" tiêu biểu cho hồn thơ ấy.
2. Thân bài
- Những quy luật, cung bậc cảm xúc trong tình yêu qua hình tượng sóng và em - hai hình tượng song hành.
+ Dẫn chứng: Khổ thơ 1, 2.
- Trái tim thủy chung và nỗi khát vọng tình yêu của "em"
+ Dẫn chứng: Khổ thơ 3, 4.
- Nỗi nhớ nhung ngập tràn trong lòng em, trong từng khoảnh khắc, mênh mang, dạt dào, da diết, nỗi nhớ đang lên theo từng đợt sóng, âm ỉ trong trái tim "em".
+ Dẫn chứng: Khổ thơ 5, 6.
- Khát vọng được dâng hiến hết mình, hy sinh bản thân mình, sống trọn vẹn cuộc đời mình cho tình yêu.
+ Dẫn chứng: Khổ thơ 7, 8, 9.
3. Kết bài
- Khẳng định lại giá trị nội dung, nghệ thuật bài thơ.
- Nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Sóng.
Bằng hình tượng giản dị, gần gũi, lời thơ nhẹ nhàng, sáng trong, Xuân Quỳnh đã viết nên một nốt nhạc ngân nga của tình yêu mang lời tâm sự nghẹn ngào mà thổn thức lòng người.
"Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Vẫn ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi"
Với một trái tim yêu và tha thiết được yêu, hồn thơ Xuân Quỳnh luôn khiến ta phải đắm say, thơ bà như nói hộ lòng mình của bao người con gái vốn thẹn thùng e ấp trong tình yêu. Thơ tình của nữ thìi nhân ấy rất mãnh liệt dữ dội như từng đợt sóng trào, chứa chan niềm thương bao la, sâu sắc, cuồng nhiệt, giản dị mà quá đỗi chân thành. Bài thơ Sóng trích trong tập "Hoa dọc chiến hào" tiêu biểu cho hồn thơ ấy.
"Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể""
Mở đầu bài thơ là hình ảnh từng con sóng, khi dữ dội khi lại dịu êm, có khi ồn ào nhưng cũng lắm lúc trầm tư lặng lẽ. Nghệ thuật tương phản "dữ dội - dịu êm", "ồn ào - lặng lẽ" đã xây dựng nên hình ảnh sóng vừa đẹp vừa giàu chất thơ, vừa tả thực nhưng lại hàm chứa ý vị sâu sắc. Sông chẳng thể hiểu được sóng hay lòng sông hẹp chẳng đủ sức níu giữ tâm hồn, cảm xúc của sóng nên sóng muốn tìm đến nơi rộng lớn hơn để khám phá chính mình. Sóng là một hình ảnh ẩn dụ cho em - người con gái đang yêu, một tâm hồn yêu rạo rực, cũng như sóng trong tình yêu, em cũng có khi dịu dàng khi lại mãnh liệt thiết tha, có khi em muốn được thể hiện, được hát lên khúc ngân nga của tình yêu đôi lứa, lúc lại muốn yên bình lặng lẽ giữ cho riêng mình tình yêu ấy. Sóng và em như hai mà một, sóng đôi song hành với nhau, qua sóng ta nhận ra em, qua em ta cảm nhận được từng con sóng. Trái tim yêu của em cũng như con sóng ngoài bờ kia vậy, muốn vượt qua những tầm thường nhỏ nhen ích kỉ để đến với bến bờ lớn lao, đẹp đẽ của tình yêu, được tung hoành trong biển tình, được đồng điệu sẻ chia cho thoả trái tim ngập tràn yêu thương, nỗi khát khao nơi đáy lòng ấy. Đó là một sự quyết liệt mong muốn vươn đến những giá trị đích thực, tuyệt mỹ của tình yêu.
"Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ"
Sóng mãi bền chặt với bềến bờ và biển lớn, dẫu quá khứ, tương lai thì sóng vẫn mãi nơi đây, giữa bầu trời bao la, trong từng làn gió, trong biển lớn sóng vẫn vỗ về, dạt dào , ân tình, sôi nổi. Cũng như trái tim em vậy, ngày trước, hiện tại và mãi sau, muôn đời em vẫn thế, vẫn mãi thủy chung vẫn, mãi khát khao yêu và được yêu. Trái tim em bồi hồi khi nghĩ về tình yêu, nghĩ về anh, em, nghĩ về chúng ta, lòng em luôn rạo rực, tha thiết, tiếng sóng biển cũng là tiếng trái tim em, là tiếng của lòng em. Đó không chỉ là khao khát của riêng Xuân Quỳnh mà còn là nỗi mong ước của bao người đang yêu, đặc biệt là tình yêu tuổi trẻ đầy mãnh liệt luôn vĩnh hằng, bất tử với thời gian.
"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau""
Tình yêu là những cảm xúc chân thành nhất, tuyệt vời nhất mà hai con người dành cho nhau, đôi khi chỉ một ánh mắt, nụ cười thôi cũng khiến ta nhung nhớ. Tình yêu đến thật tự nhiên khiến ta không biết mình đã yêu từ bao giờ nữa cũng như thiên nhiên đất trời vậy, kì lạ, khó hiểu vậy mà người ta vẫn yêu thương, vẫn đợi chờ.
"Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức"
Có ai yêu mà không nhớ bao giờ? Nỗi nhớ là một cảm xúc thiêng liêng, đáng trân trọng của tình yêu. Nỗi nhớ ấy ngập tràn trong lòng em, trong từng khoảnh khắc, mênh mang, dạt dào, da diết, nỗi nhớ đang len theo từng đợt sóng, âm ỉ trong trái tim " "em"". Nỗi nhớ dài dằng dằng mãi chẳng thể ngừng, triền miên ngày đêm, ngay cả trong những giấc mơ vẫn chẳng thể quên hình bóng ""anh"". Dẫu đi đâu, đến nơi nào, dẫu có xa nhau bao muôn trùng cách trở, trong từng khoảnh khắc em luôn nghĩ và " "hướng về anh"". " "Em"" vẫn luôn tin rằng dù quá trải qua bao gian nan, thử thách, bao đắng cay rồi chuyện tình chúng mình cũng sẽ cập bến hạnh phúc một ngày không xa:
"Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở""
Tình yêu luôn đẹp đẽ và mãi mãi trường tồn theo thời gian, cuộc đời tuy dài nhưng rồi cũng sẽ trôi qua mà thôi, không ai cưỡng lại được thời gian, đời người thì hữu hạn, bởi vậy mà, " "em"" rất khao khát có được hạnh phúc của hiện tại, khao khát được làm từng con sóng nhỏ len lỏi vào những ngõ nghếch của tình yêu để cảm nhận, vươn ra ngoài biển cả để yêu thương, cho tình yêu ấy mãi ngàn năm vẫn sáng ngời như tiếng sóng biển không ngừng vỗ về bờ cát dịu êm. Đó là một nỗi khát vọng được dâng hiến hết mình, hy sinh bản thân mình, sống trọn vẹn cuộc đời mình cho tình yêu.
Bằng hình tượng giản dị, gần gũi, lời thơ nhẹ nhàng, sáng trong, Xuân Quỳnh đã viết nên một nốt nhạc ngân nga của tình yêu mang lời tâm sự nghẹn ngào mà thổn thức lòng người.
----------------------HẾT------------------------
Trên đây chúng tôi đã hướng dẫn các em lập dàn ý và hoàn thiện bài Phân tích bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh, để hiểu hơn về nét đặc sắc trong cặp hình tượng sóng-em cũng như tình yêu trong trái tim người phụ nữ khi yêu, các em hãy cùng tham khảo: Phân tích hình tượng sóng trong bài thơ cùng tên của Xuân Quỳnh, Bình giảng hai khổ thơ cuối trong bài Sóng của Xuân Quỳnh, Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu qua bài Sóng của Xuân Quỳnh, Bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh.