Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống

Mục Lục bài viết:
1. Bài soạn số 1
2. Bài soạn số 2
3. Bài soạn số 3

Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống trang 67 SGK Ngữ văn 12 tập 1

 

Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống, Ngắn 1

Tìm hiểu đề và lập dàn ý

- Hiện tượng: việc làm của anh Nguyễn Hữu Ân – vì tình thương “dành hết chiếc bánh thời gian của mình” – chăm sóc cho mẹ và những người bị bệnh hiểm nghèo.

a. Những ý chính cần có:
+ Nguyễn Hữu Ân đã nêu một tấm gương sáng về lòng hiếu thảo, vị tha, đức hi sinh của thanh niên.
+ Lấy dẫn chứng về những tấm gương sáng về lòng vị tha: thế hệ ngày nay có nhiều tấm gương như Nguyễn Hữu Ân.
+ Bên cạnh đó, vẫn còn một số lối sống ích kỷ, vô tâm của một số thanh niên...
+ Dẫn chứng: Từ thực thế cuộc sống.
+ Cần vận dụng các thao tác: phân tích, chứng minh, bác bỏ, bình luận.

b, Lập dàn ý
* Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân rồi dẫn đề văn, nêu vấn đề “chia chiếc bánh mì của mình cho ai ?”
* Thân bài
- Tóm tắt hiện tượng Nguyễn Hữu Ân.
- Phân tích hiện tượng.
- Ý nghĩa, bài học rút ra.
- Mở rộng vấn đề
* Kết bài: Bày tỏ suy nghĩ riêng của mình.

Câu 2
- Bài nghị luận về một hiện tượng đời sống thường có các nội dung: nêu rõ hiện tượng, phân tích các mặt đúng – sai, lợi – hại, chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết về hiện tượng xã hội đó.
- Diễn đạt cần cần chuẩn xác, có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm, nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng.

LUYỆN TẬP
Câu 1. Đọc văn bản và trả lời câu hỏi
a. Nội dung:
Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện tượng: sự lãng phí thời gian của thanh niên An Nam. Hiện tượng này diễn ra vào những năm đầu thế kỉ XX với hoàn cảnh xã hội nước ta ngày nay, hiện tượng ấy vẫn còn.
b. Các thao tác lập luận: phân tích, so sánh, bình luận.
Chẳng hạn: thao tác lập luận, so sánh.
Tác giả so sánh thanh niên An Nam với thanh niên Trung Hoa.
c. Các dùng từ giản dị không hoa mĩ, câu văn chuẩn mực gần với những phán đoán logic trong một hệ thống lập luận, câu trước liên kết với câu sau, câu sau nối tiếp câu trước một mạch suy luận. Cách diễn đạt trong sáng, mang tính thuyết phục cao.
Ví dụ: “Nhưng chúng ta... mà thôi"

Câu 2. Bàn về hiện tượng “nghiện" ka-ra-ô-kê và in-ter-nét trong nhiều bạn trẻ hiện nay.
Lập dàn ý
a. Mở bài:
Ka-ra-ô-kê và in-ter-nét là một trong những trò giải trí đặc biệt được nhiều bạn trẻ ưa thích hiện nay; đến mức có thể gọi là "nghiện".
b. Thân bài:
- Thực trạng việc sử dụng ka-ra-ô-kê và in-ter-nét trong thời đại ngày nay.
- Ý nghĩa tích cực và mặt trái tiêu cực của nó đối với thế hệ trẻ.
- Nguyên nhân của hiện tượng “nghiện" ka-ra-ô-kê và in-ter-nét.
- Những hậu quả của hiện tượng này.
- Thái độ đúng đắn cần có của thanh niên trước hiện tượng nay là gì.
c. Kết bài
Bày tỏ suy nghĩ riêng của mình, kêu gọi mọi người (nhất là các bạn học sinh) biết làm chủ trước những cám dỗ của những trò chơi, giải trí trên.
 

Soạn bài: Nghị luận về một hiện tượng đời sống, Ngắn 2

I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

Câu 1 (trang 66 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
a, Tìm hiểu đề
- Hiện tượng: việc làm của anh Nguyễn Hữu Ân – vì tình thương “dành hết chiếc bánh thời gian của mình” – chăm sóc cho mẹ và những người bị bệnh hiểm nghèo.
- Những ý chính cần có:
+ Nguyễn Hữu Ân đã nêu một tấm gương sáng về lòng hiếu thảo, vị tha, đức hi sinh của thanh niên.
+ Lấy dẫn chứng về những tấm gương sáng về lòng vị tha: thế hệ ngày nay có nhiều tấm gương như Nguyễn Hữu Ân.
+ Bên cạnh đó, vẫn còn một số lối sống ích kỷ, vô tâm của một số thanh niên...
+ Dẫn chứng: Từ thực thế cuộc sống.
+ Cần vận dụng các thao tác: phân tích, chứng minh, bác bỏ, bình luận.

b, Lập dàn ý
* Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Nguyễn Hữu Ân rồi dẫn đề văn, nêu vấn đề “chia chiếc bánh mì của mình cho ai ?”
* Thân bài
- Tóm tắt hiện tượng Nguyễn Hữu Ân.
- Phân tích hiện tượng.
- Ý nghĩa, bài học rút ra.
- Mở rộng vấn đề
* Kết bài: Bày tỏ suy nghĩ riêng của mình.

Câu 2 (trang 67 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
- Bài nghị luận về một hiện tượng đời sống thường có các nội dung: nêu rõ hiện tượng, phân tích các mặt đúng – sai, lợi – hại, chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết về hiện tượng xã hội đó.
- Diễn đạt cần cần chuẩn xác, có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm, nhất là phần nêu cảm nghĩ riêng.

Luyện tập

Câu 1 (trang 68 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
a,
* Trong văn bản trên, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện tượng: Nhiều thanh niên, sinh viên VN du học nước ngoài dành quá nhiều thời gian cho việc chơi bời, giải trí mà chưa chăm chỉ để học tập, rèn luyện để trở về góp phần xây đất nước.
* Hiện tượng ấy diễn ra: Diễn ra vào đầu thế kỉ XX.
b, Các thao tác lập luận
- Phân tích: mải chơi bời, không làm gì cả, sống già cỗi, thiếu tổ chức, rất nguy hại cho tương lai đất nước.
- So sánh: nêu hiện tượng thanh niên sinh viên Trung Hoa du học chăm chỉ, cần cù.
- Bác bỏ: “Thế thì thanh niên của chúng ta đang làm gì? Nói ra thì buồn, buồn lắm: Họ không làm gì cả”.
c, Cách dùng từ, nêu dẫn chứng xác thực, cụ thể, kết hợp nhuần nhuyễn các cau tường thuật, câu hỏi, câu cảm thán.
d, Xác định lí tưởng sống, mục đích sống, thái độ học tập đúng đắn.

Câu 2 (trang 69 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
Lập dàn ý
a, Mở bài: Nêu vấn đề cần nghị luận
b, Thân bài
- Giải thích vấn đề
+ In - ter - net là một phương tiện thông tin bổ ích giúp cho con người – đặc biệt là sinh viên, học sinh có thể tra cứu những thông tin cho việc học tập.
+ Ka - ra - ô - kê là một loại hình giải trí lành mạnh, sinh viên sau những giờ làm việc và học tập căng thẳng.
- Thực trạng vấn đề
+ Bên cạnh những lợi ích mà hai loại hình trên mang lại, ở nhiều bạn trẻ thì Ka- ra - ô - kê và in - ter - net vẫn bị lạm dụng và gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
+ Tình trạng nghiện đang là “phong trào” sôi nổi trong giới trẻ hiện nay.
- Nguyên nhân
+ Chủ quan: Do ham chơi thiếu ý thức học tập...
+ Khách quan: Do bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo, thiếu sự quan tâm của gia đình...
- Hậu quả:
+ Ảnh hưởng đến thời gia, sức khỏe, tiền bạc.
+ Ảnh hưởng xấu đến tác phong đạo đức, lối sống..
- Biện pháp giải quyết:
+ Cần phải có những biện pháp thích hợp
+ Phụ huynh cần quan tâm tới con em nhiều hơn.
+ Nhà trường cần có các biện pháp kỉ luật.
+ Bản thân mỗi học sinh cần có ý thức...
- Liên hệ và mở rộng vấn đề
c. Kết bài: Suy nghĩ của bản thân trước hiện tượng trên.

 

Soạn bài: Nghị luận về một hiện tượng đời sống, Ngắn 3

1. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

a, Tìm hiểu đề
- Vấn đề nghị luận: hiện tượng đời sống: việc sử dụng chiếc bánh thời gian.
+ Sử dụng dẫn chứng từ đời sống : Chàng thanh niên trẻ tiêu biểu TP HCM 2007 Nguyễn Hữu  n.
+ Thao tác lập luận: Phân tích, chứng minh, bác bỏ, bình luận.
 
b, Lập dàn ý:
- MB: Giới thiệu hiện tượng cần lập luận.
- TB:
+ Tóm tắt việc làm của Nguyễn Hữu  n: Dành thời gian cho những người bị ung thư giai đoạn cuối.
+ Hiện tượng Nguyễn Hữu  n thể hiện đức tính và lối sống tốt đẹp, sự phân bố thời gian hợp lí….( VD: Bác Hồ là 1 tấm gương điểm hình của cả dân tộc Việt Nam trong việc tiết kiệm thời gian, với Bác thời gian quý như vàng…).
+ Việc làm của Nguyễn Hữu  n đem lại cho xã hội tấm gương cho nhiều bạn trẻ sắp, đã và đang có suy nghĩ, lối sống đẹp .
+ Phê phán một bộ phận thanh niên sống tiêu cực: vô cảm, lãng phí thời gian, chưa có sự tích cực chủ đọng trong việc sắp xếp thời gian biểu...
- KB: Rút ra bài học.
 
2. Cách làm bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống
-  Nêu rõ hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ rõ thái độ, nguyên nhân.
-  Bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết về hiện tượng xã hội.
-  Diễn đạt mạch lạc, sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm.
 
* LUYỆN TẬP
 
Bài 1: (SGK Ngữ Văn 12 tập 1, tr.68)
a, Vấn đề bản luận: hiện tượng thanh niên sống dựa dẫm, không có lí tưởng và mục đích sống lành mạnh.
b, Tác giả sử dụng các thao tác lập luận: So sánh, phân tích, bình luận.
c, Cách viết của Nguyễn Ái Quốc ngắn gọn, súc tích, cô đọng; lập luận chặt chẽ, logic;  giọng văn đầy dễ gần và thuyết phục.
d, Bài học: Cần chủ động, tích cực lao động, sống trách nhiệm với bản thân sao cho thật ý nghĩa. 
 
Bài 2 ( SGK Ngữ Văn 12 tập 1,tr.69 )
- MB: Giới thiệu khái quát về vấn đề nghị luận “nghiện in-tơ-net và ka-ra-ô-kê”.
- TB: 
+ Ka-ra-ô-kê là hình thức giải trí bằng giọng hát, giảm căng thẳng, giúp mối quan hệ giữa con người gần nhau hơn. Qua đó cũng có thể rèn luyện khả năng ca hát của mỗi người...
+ In-tơ-net ngoài giải trí còn cung cấp các kiến thức bổ ích, giúp tiếp cận thông tin nhanh chóng, đa dạng, tiện lợi.
+ “Nghiện” ka-ra-ô-kê và In-tơ-net là dành quá nhiều thời gian một cách mê muội và coi đó là thứ không thể thiếu trong cuộc sống .
* Nguyên nhân:
+ Do lười biếng, không có mục đích sống và lười lao động...
+ Do ham mê hưởng thụ.
+  Do nhận thức sai trong việc giải trí và tiếp thu các văn hóa nước ngoài...
* Hậu quả: 
+ Phê phán thói xấu: Lãng phí thời gian, tiền bạc, …
+ Ngoài ra có thể dẫn tới những hành vi tiêu cực : ăn trộm tiền, trốn học, nghiện chất kích thích…
* Khắc phục: 
+ Tập trung vào việc học tập, rèn luyện đạo đức.
+ Hình thành lối sống tích cực, lành mạnh.
- KB: Rút ra bài học và kết thúc vấn đề. 
 
------------------------HẾT----------------------------
 
Trên đây là phần Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống bài tiếp theo, các em chuẩn bị trả lời câu hỏi SGK, Soạn bài Phong cách ngôn ngữ khoa học và cùng với phần Soạn bài Viết bài làm văn số 2: Nghị luận xã hội để học tốt Ngữ Văn 12 hơn

Việt Bắc là bài học nổi bật trong Tuần 8 của chương trình học theo SGK Ngữ Văn 12, học sinh cần Soạn bài Việt Bắc, đọc trước nội dung, trả lời câu hỏi trong SGK.

Nội dung soạn bài Nghị luận về một hiện tượng đời sống được biên soạn nhằm hỗ trợ các em học sinh trong quá trình chuẩn bị bài ở nhà, qua đó giúp các em rèn luyện, nâng cao kĩ năng viết bài nghị luận về một hiện tượng đời sống của mình.
Soạn bài Nghị luận về một vấn đề của đời sống, Ngữ văn 8 Cánh Diều
Soạn bài Viết bài tập làm văn số 5: Nghị luận xã hội, Ngữ văn lớp 9
Nghị luận về một hiện tượng của đời sống Thói quen hút thuốc lá
Soạn bài Các thành phần biệt lập (tiếp theo), Ngữ văn lớp 9
Viết bài văn nghị luận về cuộc đời và sự nghiệp thơ văn của Nguyễn Trãi
Nghị luận về Hiện tượng bắt nạt trong học đường hiện nay

ĐỌC NHIỀU