Đọc tin nhắn của người khác khi không có sự đồng ý của chủ sở hữu là hành vi vi phạm pháp luật và được xử phạt như sau:
- Theo Điều 21 Hiến pháp 2013 và Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 thì tin nhắn hay các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân là bí mật.
- Không ai được quyền tự ý kiểm tra, kiểm soát các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.
=> Do đó, hành vi đọc trộm tin nhắn là hành vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền bí mật đời tư của người khác; và sẽ bị xử lý theo quy định.
Trên thực tế, việc vợ chồng đọc trộm tin nhắn của nhau, cha mẹ đọc trộm tin nhắn của con hay đọc trộm tin nhắn của người khác trên zalo, facebook,... diễn ra rất nhiều. Đây đều là hành vi vi phạm pháp luật mà không phải ai cũng biết và nắm rõ hậu quả pháp lý phải gánh chịu nếu vi phạm.
Phạt tiền từ 10 triệu - 20 triệu đồng đối với hành vi:
- Đọc trộm tin nhắn giữa các thành viên trong gia đình như vợ chồng đọc trộm tin nhắn của nhau, cha mẹ đọc trộm tin nhắn của con,...
- Sau đó tiết lộ, phát tán những tin nhắn này nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm.
(Căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 54 Nghị định 144/2021/NĐ-CP)
Phạt tiền từ 10 triệu - 20 triệu đồng đối với hành vi:
- Đọc trộm, thu thập tin nhắn của người khác (không phải là thành viên gia đình) mà chưa được sự đồng ý của họ.
- Như vậy, các trường hợp đọc trộm tin nhắn zalo, facebook của bạn bè mà chưa được sự đồng ý thì có thể bị xử phạt theo mức nêu trên.
(Căn cứ quy định tại Khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP)
Đọc trộm tin nhắn của người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác (Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015).
- Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20 - 50 triệu hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
Nếu đọc trộm tin nhắn người khác đã bị xử lý kỷ luật hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
- Phạt tù từ 01 - 03 năm, và phạt tiền từ 5 - 20 triệu, cấm đảm nhận chức vụ 1 - 5 năm nếu có thêm tình tiết:
+ Làm cho người bị đọc trộm tin nhắn tự sát;
+ Phạm tội có tổ chức;
+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để đọc trộm tin nhắn;
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Tiết lộ thông tin tin nhắn làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác.
=> Như vậy, việc đọc trộm tin nhắn của người khác có thể bị xử phạt tù với thời hạn cao nhất là 03 năm.
- Trường hợp phát hiện người khác đọc trộm tin nhắn zalo, facebook - có những thông tin quan trọng và người đọc trộm có ý định phát tán, tiết lộ những thông tin này, công dân báo ngay cho công an cấp quận/huyện nơi mình cư trú. Cung cấp các thông tin về người xâm phạm những thông tin này (nếu có) để cơ quan công an có căn cứ, cơ sở điều tra, xử lý.
- Trường hợp vợ chồng đọc trộm tin nhắn của nhau hay cha mẹ đọc trộm tin nhắn của con cái.
+ Do hành vi này chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính nếu người đọc trộm tin nhắn tiết lộ, phát tán những tin nhắn này nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm; do đó việc ngăn chặn, xử lý cũng không dễ thực hiện.
+ Nếu phát hiện cha mẹ, vợ chồng đọc trộm tin nhắn thì có thể yêu cầu chấm dứt hành vi này.
+ Thành viên trong gia đình cần có sự tin tưởng, chia sẻ với nhau để hạn chế việc tò mò, đọc trộm tin nhắn. Trường hợp muốn đọc tin nhắn của các thành viên khác thì nên xin phép và được sự đồng ý của người đó.
Như vậy, đọc trộm tin nhắn có thể bị phạt hành chính hoặc xử lý hình sự tùy thuộc vào tính chất, mức độ của hành vi. Mỗi cá nhân cần tôn trọng quyền bí mật riêng tư của người khác, tránh trường hợp vi phạm làm ảnh hưởng đến cuộc sống của nhau cùng như bị bị xử lý theo quy định pháp luật. Do đó, các hành vi như đọc trộm tin nhắn Zalo, Facebook hay bất cứ tin nhắn nào khác cũng không được khuyến khích.