Hầu hết các thiết bị có kết nối Internet đều được tích hợp sẵn một trình duyệt web. Dù cho trình duyệt web không phải là cách truy cập Internet duy nhất nhưng phần lớn người dùng vẫn phải phụ thuộc vào các phần mềm này này để có thể tiếp cận thông tin cũng như các dịch vụ trực tuyến.
Trình duyệt web chỉ đơn giản là một chương trình máy tính được sử dụng để lướt Internet và được sử dụng để truy cập tài liệu HTML của các trang web được lưu trữ trong máy chủ web.
Trình duyệt render một trang web bao gồm cả các siêu liên kết (hyperlink) đến các trang web khác. Người dùng có thể điều hướng đến các trang web khác nhau thông qua các siêu liên kết. Các tài liệu PDF, CSV và PPTX dưới dạng web page sẽ được hiển thị thông qua trình duyệt web.
Thuật ngữ trình duyệt web có nguồn gốc từ "to look", "to graze" trong ngữ cảnh lang thang trên World Wide Web.
Trình duyệt web cho mobile là ứng dụng được thiết kế để hiển thị các trang web trên các thiết bị di động, smartphone của người dùng. Trình duyệt web cho mobile đầu tiên là PocketWeb, được TecO phát triển vào năm 1994.
TecO đã phát triển trình duyệt web cho mobile đầu tiên, PocketWeb, cho Apple Newton. Kể từ đó, số lượng người dùng thiết bị di động ngày càng tăng lên, các trình duyệt web mobile mới dần cũng ra đời. Trong đó phải kể đến như:
Không chỉ một số ít mà rất nhiều người dùng vẫn đang nhầm lẫn giữa trình duyệt web và công cụ tìm kiếm, thực chất 2 khái niệm này hoàn toàn khác nhau.
Công cụ tìm kiếm thực chất là một phần của trang web, có khả năng tìm kiếm các trang web khác. Ví dụ điển hình về công cụ tìm kiếm như Google, Bing, Yahoo, Baidu, .... Tuy nhiên, để có thể hiển thị trang web và kết nối với máy chủ, chúng ta sẽ cần đến trình duyệt web.
Trình duyệt web yêu cầu, truy xuất và hiển thị thông tin từ các phần khác của trang web.
Mỗi trang web có một địa chỉ hay URL (Uniform Resource Locator) duy nhất. Người dùng có thể yêu cầu thông tin từ web bằng cách sử dụng URL khi nhập địa chỉ web hoặc cụm từ tìm kiếm vào thanh địa chỉ trình duyệt hoặc khi click vào siêu liên kết (liên kết đến một trang khác).
Sau đó trình duyệt web sẽ định vị và truy xuất thông tin trang web từ máy chủ web. Dữ liệu được truyền bằng giao thức HTTP (Hypertext Transfer Protocol).
Dữ liệu mà người dùng nhận được sau đó cần được hiển thị ở định dạng nhất quán. Các trình duyệt web sử dụng công cụ có tên Rendering Engine để dịch dữ liệu web thành văn bản và hình ảnh. Dữ liệu được viết bằng ngôn ngữ HTML (Hypertext Markup Language), ngôn ngữ này cho trình duyệt web biết vị trí của từng thành phần trên trang, đảm bảo tính phổ biến từ trình duyệt này sang trình duyệt khác.
Thông thường, các trình duyệt web sẽ có các chức năng và tính năng cơ bản như sau:
- Thanh địa chỉ: Thường nằm góc trên cùng của trình duyệt, cho phép bạn nhập URL để truy cập vào các trang web khác.
- Add-on / tiện ích mở rộng: Là các tiện ích bổ sung của các nhà phát triển được tích hợp vào trình duyệt để cải thiện trải nghiệm lướt web cho bạn. Một số tiện ích mở rộng có thể kể đến như AdBlock, Google Translate, ....
- Bookmark (dấu trang): Nếu truy cập thường xuyên trang web nào đó, bạn có thể đánh dấu trang web đó để dễ dàng truy cập sau này.
- Lịch sử duyệt web: Là một bản ghi lại các trang web mà bạn đã truy cập trong một khoảng thời gian nhất định. Điều này sẽ hữu ích nếu như bạn muốn tìm lại một trang web từ lâu, tuy nhiên Taimienphi.vn khuyến cáo bạn nên xóa lịch sử nếu như dùng chung thiết bị với người khác.
- Cửa sổ trình duyệt: Là tính năng cơ bản của một trình duyệt web, là nơi hiển thị nội dung trang web cho bạn.
- Cookies: Cookies là các file văn bản lưu lại thông tin mà bạn đã chia sẻ với các trang web khác như thông tin đăng nhập hoặc giỏ hàng khi mua sắm online. Tuy nhiên, cookies thường gây ra lo ngại về bảo mật.
- Trang chủ và nút Home: Trang chủ là trang web xuất hiện đầu tiên khi mở trình duyệt. Bạn có thể tùy chỉnh trang chủ thành bất kỳ trang web nào nếu muốn. Bên cạnh đó, bạn có thể dễ dàng mở lại trang chủ bằng cách click nút Home trên trình duyệt.
- Các nút điều hướng: Thường nằm ở phía trên của trình duyệt, cho phép bạn mở trang trước / trang sau hoặc tải lại một trang web. Các nút điều hướng khác có chức năng đánh dấu trang, mở cài đặt hoặc mở danh sách tiện ích / Add-ons.
- Tab: Khi click vào link bất kỳ, một trang web có thể sẽ hiện ra trong một tab mới. Điều này giúp bạn quan sát và làm việc với nhiều trang web cùng lúc.
Giao thức là tập hợp các quy tắc xác định một chức năng hoặc quy trình cụ thể. Giao thức trình duyệt web xác định cách trình duyệt web hoạt động đối với các chức năng và tiến trình cụ thể.
Khi mở một trang web, trình duyệt sẽ sử dụng giao thức HTTP (Hypertext Transfer Protocol), còn khi truyền file thì trình duyệt sẽ sử dụng giao thức FTP (File Transfer Protocol).
Dưới đây là danh sách các giao thức mà trình duyệt web có thể sử dụng:
- HTTP: Được các trình duyệt web sử dụng để giải mã các trang web.
- FTP: Được sử dụng để truyền file.
- SSH FTP: SSH FTP được trình duyệt web sử dụng để truyền các file có lớp bảo mật.
- SMPTP: Simple Email Transfer Protocol được sử dụng bởi các trình duyệt web để gửi email.
- Bittorent Protocol: Có thể được sử dụng để truyền các file ngang hàng.
Hầu hết các trình duyệt web hiện nay đều được đóng gói với các tính năng độc đáo, một phần để "khác biệt" hơn so với phần còn lại và một phần để đáp ứng các nhu cầu của người dùng.
Nếu chưa có sự lựa chọn riêng cho bản thân, bạn đọc có thể tham khảo thêm tại đây để tìm hiểu và mở rộng các lựa chọn phù hợp.
Đến đây chắc hẳn bạn đọc đã nắm được khái niệm trình duyệt web là gì? Ngoài ra nếu còn thắc mắc hoặc câu hỏi nào khác, đừng quên để lại thắc mắc của bạn trong phần bình luận bên dưới bài viết nhé.