Tóm tắt tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
Nhận nhiệm vụ chụp ảnh cảnh biển lúc sáng sớm để làm bộ lịch Tết, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đã quyết định về bãi biển xưa nơi mình từng cầm súng chiến đấu. Sau nhiều ngày tác nghiệp, vào một buổi sáng đẹp trời, nghệ sĩ Phùng đã bắt gặp cảnh tượng trời cho. Khi đang đắm chìm trong đam mê sáng tạo, Phùng bất ngờ chứng kiến cảnh bạo lực của gia đình một người hàng chài, từ một trong những con thuyền bước ra một người đàn ông thô kệch, xấu xí đang không ngừng dùng thắt lưng quất vào người đàn bà tội nghiệp, miệng không ngừng chửi rủa. Trước cảnh tượng đầy nghịch lí ấy, Phùng đã quăng chiếc máy ảnh để lao đến bảo vệ người đàn bà, sau khi biết về cuộc sống như địa ngục của người đàn bà, Phùng đã quyết định ở lại vùng biển thêm vài ngày dẫu đã hoàn thành bộ lịch Tết để cùng Đẩu giúp đỡ người đàn bà li hôn với người chồng vũ phu.
Thế nhưng, trước sự ngạc nhiên của cả Phùng và Đẩu, người đàn bà đã từ chối sự giúp đỡ của hai người, thậm chí còn quỳ lạy van xin để không phải bỏ chồng. Ban đầu cả Phùng và Đẩu đều hết sức bất ngờ, không thể hiểu nổi hành động và lời nói của người đàn bà. Thế nhưng sau khi lắng nghe câu chuyện của chị ta, Phùng và Đẩu chợt hiểu ra tất cả phức tạp, rối ren của cuộc sống bởi cái người đàn bà cần không phải thoát khỏi người chồng vũ phu mà là giải pháp để cuộc sống của vợ chồng chị bớt khổ, để các con chị được ăn no, có một mái nhà đúng nghĩa. Cũng từ câu chuyện của người đàn bà, Phùng chợt nhận ra mối quan hệ của nghệ thuật và cuộc đời, thấy được trách nhiệm của người nghệ sĩ trong sáng tạo nghệ thuật.
Để hoàn thành bộ ảnh lịch ngày Tết, nghệ sĩ Phùng đã về một bãi biển miền Trung nơi anh từng chiến đấu. Sau nhiều ngày quan sát và tác nghiệp, cuối cùng Phùng cũng chụp được bộ ảnh ưng ý, thế nhưng trong khung cảnh đẹp đẽ của cảnh biển với sương mai hồng hồng, cảnh vật thơ mộng tựa bức tranh mực tàu cổ, Phùng đã chứng kiến toàn bộ bi kịch trong gia đình người hành chài. Một người chồng vũ phu, một người vợ cam chịu đến vô lí cùng một đứa con vì thương mẹ mà có những hành động nông nổi chống lại bố. Từng là người lính cầm súng chiến đấu bảo vệ cuộc sống, Phùng không chấp nhận được những thứ bạo tàn mang đến đau khổ cho con người. Dù đã hoàn thành xong bộ ảnh nhưng Phùng không rời đi ngay mà quyết định ở lại cùng Đẩu giúp đỡ người đàn bà. Tuy nhiên, trước sự ngỡ ngàng của cả Phùng và Đẩu, người đàn bà đã van xin để không phải bỏ chồng. Nghe câu chuyện của người đàn bà, Phùng hiểu được những ẩn tình sâu xa trong cuộc sống của người đàn bà, rằng lão đàn ông kia vốn không xấu nhưng vì quá khổ mà sinh bạo lực. Cũng từ câu chuyện ấy, Phùng hiểu hơn về những góc khuất của cuộc sống, từ đó thấy được trách nhiệm của người nghệ sĩ với nghệ thuật và với cuộc đời.
Để hoàn thành bộ lịch có cảnh biển ngày Tết theo yêu cầu của trưởng phòng, Phùng đã trở về vùng biển miền Trung nơi mình đã chiến đấu khi xưa để tác nghiệp. Sau nhiều ngày tìm kiếm, cuối cùng Phùng cũng bắt gặp cảnh tượng trời cho, anh đã bấm máy liên tục để ghi lại những bức ảnh đáng giá. Khi đang say mê sáng tạo nghệ thuật, Phùng vô tình bắt gặp cảnh bạo lực của gia đình người hàng chài. Không chỉ lao vào bảo vệ người đàn bà đáng thương trước trận đòn roi của chồng, Phùng còn quyết định ở lại vùng biển vài ngày để cùng chánh án Đẩu giúp đỡ người đàn bà li hôn chồng. Trước sự ngạc nhiên của Phùng và Đẩu, người đàn bà đã từ chối sự giúp đỡ, thậm chí còn quỳ lạy để không phải bỏ chồng. Hành động của người đàn bà hàng chài khiến Phùng và Đẩu không sao hiểu được. Thế nhưng sau khi người đàn bà giải thích, hai người bỗng nhận ra nhiều góc khuất của cuộc sống. Phùng nhận ra rằng cần có cái nhìn sâu sắc, nhiều chiều về cuộc sống chứ không phải cái nhìn phiến diện, cảm quan qua vẻ bề ngoài của nó.
Sau nhiều ngày tác nghiệp trên bãi biển, nghệ sĩ Phùng đã bắt gặp cảnh đẹp thiên nhiên đẹp đẽ, thơ mộng như bức tranh mực tàu. Đó là hình ảnh con thuyền ngoài xa trong làn sương mờ ẩn hiện. Phùng đã chứng kiến cảnh mà anh cho rằng rất "đắt giá". Thế nhưng, khi con thuyền ấy cập bến thì trước mặt Phùng lại là một hiện thực đáng buồn, người chồng vũ phu đang đánh vợ, đứa con vì muốn bảo vệ mẹ nên đánh lại cha của nó. Trước sự việc như vậy, Phùng thấy bất bình và tiến đến ngăn cản. Không may, Phùng bị người đàn ông đó đánh đến bị thương. Bạn cũ của Phùng - Đẩu - đã mời người đàn bà ấy đến chánh án huyện nhưng chị ta không nghe theo lời khuyên của Phùng mà vẫn sống với chồng. Người đàn bà kể cho mọi người câu chuyện của mình và lí do không thể bỏ chồng. Phùng rời đi, tuy đã có bộ ảnh ưng ý nhưng anh luôn nhìn thấy đâu đó trong ảnh là người đàn bà đang bị chồng đánh đập.
Để hoàn thành bộ lịch ngày Tết, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đã trở về bãi biển miền Trung nơi mình từng đồng đội chiến đấu để chụp cảnh biển buổi sáng có sương mù. Sau gần một tìm kiếm, tác nghiệp, cuối cùng Phùng đã chụp được một bức ảnh thật đẹp và toàn bích. Khi đang say mê sáng tạo nghệ thuật, Phùng bắt gặp cảnh tượng bạo lực của người đàn ông hàng chài với chính vợ mình. Phùng đã ném chiếc máy ảnh để lao vào bảo vệ người đàn bà. Mấy ngày sau cảnh tượng bạo lực lại một lần nữa diễn ra, lần này có sự xuất hiện của thằng Phác, con của đôi vợ chồng hàng chài, để bảo vệ mẹ, nó đã lao vào bố như một mũi tên.
Biết Phùng chứng kiến sự tàn bạo của cha mình, thằng bé Phác đâm ra căm ghét anh. Ba hôm sau, Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ, cô chị gái tước đoạt con dao găm mà thằng em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ mẹ. Phùng xông ra buộc lão phải chấm dứt hành động độc ác. Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh được đưa về trạm y tế của toà án huyện. Ở đây, anh đã nghe câu chuyện của người đàn bà hàng chài với bao cảm thông và ngỡ ngàng, ngạc nhiên. Anh hiểu: không thể đơn giản và sơ lược khi nhìn nhận mọi hiện tượng của cuộc đời.
Nhận nhiệm vụ chụp bộ ảnh cảnh biển cho tờ lịch năm mới, Phùng đã chụp được một bức ảnh đắt giá ở vùng biển miền Trung. Đó là cảnh chiếc thuyền ngoài xa trong làn sương mờ ảo. Ấy thế mà khi thuyền cập bến, anh thấy cảnh một người đàn ông đang đánh đập vợ mình. Người đàn bà ấy được mời lên chánh án huyện, Phùng khuyên ngăn nhưng người đàn bà nhất quyết không bỏ chồng và kể cho mọi người nghe câu chuyện về cuộc đời mình. Phùng rời đi với bộ ảnh tuyệt đẹp nhưng anh biết rằng đằng sau đó là một sự thật không hề đẹp đẽ.
Phùng - một nhiếp ảnh đã đến vùng biển miền Trung để săn được những bức ảnh đẹp của thiên nhiên. Sau nhiều ngày chờ đợi, anh cũng đã có được bức ảnh đắt giá. Nhưng đằng sau bức ảnh ấy là một hiện thực mà Phùng phải suy ngẫm, người đàn bà bị chồng hành hạ và đánh đập nhưng lại không bỏ chồng vì cuộc sống của họ còn có nhiều điều người ngoài không thể biết được. Phùng nhận ra rằng luật pháp và chánh án cũng không thể giúp đỡ cuộc sống của người đàn bà này. Anh nhận ra giá trị sâu sắc về cuộc sống, rằng mình phải nhìn nhận sự vật nhiều chiều chứ không phải chỉ qua một cái nhìn đầy cảm quan từ vẻ bề ngoài của nó.
Truyện kể về Phùng, người nghệ sĩ nhiếp ảnh trở về nơi chiến đấu xưa để hoàn thiện bộ ảnh lịch ngày Tết. Sau nhiều ngày tìm kiếm, Phùng đã bắt gặp một hình ảnh thiên nhiên thơ mộng, đẹp hiếm có. Đó là hình ảnh con thuyền ngoài xa trong làn sương mờ ẩn hiện. Phùng đã có được một cảnh mà anh cho rằng rất "đắt giá". Thế nhưng, khi con thuyền ấy cập bến thì trước mặt Phùng lại là một hiện thực đáng buồn, người chồng vũ phu đang đánh vợ, đứa con vì muốn bảo vệ mẹ nên đánh lại cha của nó. Trước sự việc như vậy, Phùng thấy bất bình và tiến đến ngăn cản. Không may, Phùng bị người đàn ông đó đánh đến bị thương. Bạn cũ của Phùng - Đẩu - đã mời người đàn bà ấy đến chánh án huyện nhưng chị ta không nghe theo lời khuyên của Phùng mà vẫn sống với chồng. Người đàn bà kể cho mọi người câu chuyện của mình và lí do không thể bỏ chồng. Phùng rời đi, tuy đã có bộ ảnh ưng ý nhưng anh luôn nhìn thấy đâu đó trong ảnh là người đàn bà đang bị chồng đánh đập.
Người nghệ sĩ nhiếp ảnh tên Phùng trong một chuyến đi thực tế đã quay về biển miền Trung nơi anh từng chiến đấu để có tấm lịch nghệ thuật. Sau thời gian tìm kiếm anh đã có bộ ảnh tuyệt đẹp và ưng ý đó là hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa.
Khi vào bờ anh bắt gặp hình ảnh người đàn ông đánh đánh đập người đàn bà, người phụ nữ chỉ biết cam chịu, đứa con vì thương và muốn bảo vệ mẹ đã đánh lại cha mình. Những ngày sau đó sự việc tiếp diễn, nghệ sĩ Phùng lao vào can ngăn thì bị người đàn ông đánh bị thương.
Chánh án Đẩu đã mời người đàn bà lên tòa án huyện, khuyên giải nên bỏ chồng nhưng người đàn bà nhất định từ chối, người đàn bà bắt đầu kể về cuộc đời và giải thích lý do vì nghèo khổ mà chồng chị trở thành con người như vậy. Qua câu chuyện đã giúp Phùng và Đẩu có thêm nhiều bài học về cuộc đời.
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đã có những bức ảnh ưng ý nhưng có cái nhìn khác về cuộc sống, đó là phải nhìn nhận một cách tinh tế hơn để phát hiện bản chất của sự việc, hiện tượng.
-------------------HẾT---------------------
Khám phá những nghịch lí trong cuộc sống của con người thời hậu chiến cũng như những quan niệm mới mẻ của Nguyễn Minh Châu về nghệ thuật và cuộc đời, sau khi học xong Tóm tắt tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, các em có thể tìm hiểu thêm qua: Phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, Phân tích nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa, Phân tích Nghịch lý trong Chiếc thuyền ngoài xa