Đề bài: Giá trị lịch sử và chất chính luận trong Tuyên ngôn độc lập
Bài làm:
Chủ tịch Hồ Chí Minh vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam, một nhân cách lớn lao và một tâm hồn vĩ đại. Bác đã để lại cho nền văn học nước nhà những trang thơ, trang văn thấm đẫm lòng yêu Tổ quốc, yêu nhân loại.
"Vần thơ của Bác vần thơ thép
Mà vẫn mênh mông bác ngát tình"
Và có lẽ không chỉ với riêng thơ đâu, những câu chuyện kể hay những trang văn chính luận mẫu mực cũng được ngòi bút của Người viết nên đầy sâu sắc mà kiên định như thế. Bản Tuyên ngôn độc lập lịch sử được trịnh trọng tuyên bố trước toàn thể nhân dân ngày 2-9-1945 đã trở thành áng văn bất hủ mang giá trị lịch sử to lớn và thể hiện tính chính luận rõ rệt, đầy sức thuyết phục.
Về tính lịch sử, bản Tuyên ngôn đã vạch rõ âm mưu tàn độc của bọn thực dân. Sự tính toán ích kỉ, xảo quyệt của thực dân Pháp đã được chứng minh qua thực tế lịch sử, chúng đã "lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái, đến cướp đất nước ta, áp bức đồng bào ta". Chúng đã phản bội lời lẽ thiêng liêng của cha ông chúng để lại, lời tuyên ngôn của Pháp vẫn còn đó, là chứng cứ rành rành cho việc làm thất đức và vô lương tâm của quân đội Pháp. Bác đã vạch rõ tội ác qua hành động tàn nhẫn của chúng trên mọi mặt của đất nước ta cả về kinh tế, chính trị, văn hoá, giáo dục. Hành động của chúng khiến nạn đói hoành hành, sưu cao thuế nặng làm người dân cơ cực. Tự do, dân chủ bị kìm hãm, bao người yêu nước bị tàn sát dưới lưỡi gươm lạnh lùng của chúng, chính sách ngu dân tàn bạo với âm mưu đồng hoá dân tộc ta, tất cả đều được dựng lên những năm tháng bi thương với tiếng nói căm phẫn và uất ức. Đó là tất cả những gì mà người dân của một đất nước nhỏ bé yêu hoà bình phải gánh chịu. Đó là sự thật được lịch sử chứng minh, bao thảm hoạ đau thương mà nhân dân Việt Nam phải gánh chịu. Và còn nhục nhã, đê hèn hơn khi Pháp bán rẻ nước ta cho Nhật, buộc nhân dân ta phải chịu đựng hai tầng áp bức, thẳng tay giết chết tù binh, khủng bố Việt Minh. Những tội ác tày trời, man rợ và đầy đê tiện của Pháp. Bản tuyên ngôn còn thể hiện được tinh thần anh dũng chiến đấu của nhân dân ta từ bao đời này, suốt ngàn năm lịch sử vẫn một lòng đoàn kết đánh đổ xiềng xích thực dân. Nhân dân đồng lòng nổi dậy giành chính quyền về tay. Khẳng định xoá bỏ chế độ phong kiến tồn tại hàng ngàn năm trên đất nước, lập nên một kỉ nguyên mới cho dân tộc - kỉ nguyên của độc lập tự do, xây dựng nên chế độ Dân chủ Cộng hoà, xoá bỏ mọi đặc quyền, đặc lợi và mọi liên quan với Pháp trên đất nước ta, khẳng định mạnh mẽ tính tất yếu của độc lập trên đất nước ta.
Không chỉ là một tác phẩm có giá trị lịch sử to lớn, bản Tuyên ngôn còn là văn kiện có tính chính luận mẫu mực, thể hiện tài năng trong bút pháp của Hồ Chí Minh. Mở đầu tác phẩm, Bác sử dụng trích dẫn hai bản Tuyên ngôn của Pháp và Mĩ để chứng minh cho hành động tàn ác của Pháp là đi ngược lại với đạo lí cha ông, chặn đứng âm mưu thôn tính của chúng. Nghệ thuật "gậy ông đập lưng ông" được tác giả vận dụng đầy hợp lí, khẳng định được nền độc lập của dân tộc ta là tất yếu không ai có quyền xâm phạm.
Bằng hàng loạt các dẫn chứng chính xác, lí lẽ thuyết phục, lập luận chặt chẽ trong từng câu chữ, Bác đã vạch mặt tội ác tày đình của Pháp, lên tiếng bày tỏ nỗi căm phẫn và lời tố cáo đanh thép về phía quân thù. Đồng thời, với những cảm xúc chân thật, lời lẽ chân thành mà thấu tính đạt lí, Bác đã khơi gợi trong lòng người bao cảm xúc, sự đồng cảm của nhân dân Việt Nam và bạn bè yêu hoà bình trên thế giới. Giọng văn thay đổi linh hoạt, khi thiết tha xúc động, khi phẫn uất căm hờn, khi hùng hồn cứng rắn. Bác đã viết nên bản Tuyên ngôn bất hủ giàu giá trị lịch sử và chất chính luận cho nhân dân, cho dân tộc.