Bạn sẽ tự hỏi tại sao điều này lại xảy ra. Có rất nhiều lý do dẫn đến tình trạng Mac của bạn hoạt động ngày một chậm dần như thế. Đôi khi có thể do ổ cứng (hoặc ổ SSD) bị đầy và cản trở các hoạt động trên máy tính. Các chương trình bị treo hoặc không hoạt động có thể làm hỏng danh mục đĩa hoặc các tập tin bộ nhớ cache của ứng dụng. Phần còn lại của phần mềm cũ vẫn có thể vẫn đang chạy, hoặc không có đủ bộ nhớ RAM để hệ điều hành xử lý, ….
Thông thường để khắc phục tình trạng này người dùng thường có xu hướng khởi động lại thiết bị của mình. Tuy nhiên bạn còn có thể áp dụng nhiều giải pháp khác để tăng tốc Mac của mình khi máy chạy chậm.
4 điều bạn nên làm nếu Mac chạy chậm
Dưới đây là 4 thứ bạn nên thực hiện nếu cảm thấy Mac của mình chạy chậm :
- Giải phóng không gian ổ đĩa.
- Xây dựng lại danh mục đĩa và xóa bộ nhớ cache.
- Gỡ bỏ các chương trình khởi động cùng hệ thống không cần thiết và plug-in Internet.
- Lắp thêm RAM và quản lý bộ nhớ tốt hơn.
Các bước thực hiện chi tiết:
Giải phóng không gian Mac
Khi ổ cứng của bạn đã “full”, hiệu suất sẽ bị giảm. Luôn có một luồng thông tin liên tục giữa RAM và bộ nhớ. Hệ điều hành sử dụng ổ đĩa lưu trữ dữ liệu tạm thời: Virtual Memory - RAM ảo (hay một số tài liệu còn ghi là swap file), các tập tin bộ nhớ cache của ứng dụng, .... Các chương trình và dữ liệu bạn đang sử dụng được nạp vào RAM và dữ liệu cũ hoặc các tác vụ trên nền background được lưu trữ tạm thời hoặc lưu trữ vào ổ cứng.
Khi không gian ổ cứng “quá thấp”, hệ điều hành không thể hoạt động hiệu quả và phải mất nhiều hơn gian để thực hiện các thao tác đọc/ghi. Và bạn bắt đầu nhìn thấy quả bóng cầu vồng xuất hiện thương xuyên hơn.
Khi không gian ổ cứng đã hết, Mac sẽ không phản hồi và bánh xe RAM ảo sẽ dừng hoạt động.
Để kiểm tra xem dung lượng trống trên Mac của bạn là bao nhiêu, truy cập menu Apple =>About this Mac =>More Info . Tại tab Mac Trash The Storage sẽ hiển thị dung lượng trống còn lại trên Mac của bạn. Nếu dung lượng trống còn lại nhỏ hơn 2GB, máy tính của bạn đang gặp “khó khăn”. Nguyên tắc là dung lượng trống ít nhất phải gấp 3 lần dung lượng RAM cài đặt miễn phí. Ví dụ nếu RAM của bạn là 2GB thì dung lượng trống ổ đĩa ít nhất phải là 6 GB.
Để giải phóng dung lượng trống, xóa các tập tin không cần thiết, các tập tin tải về và các tập tin đuôi .dmg hoặc .pkg, phim, TV show, nhạc và hình ảnh. Ngoài ra bạn có thể sao chép một số tập tin vào ổ cứng gắn ngoài (chẳng hạn như USB, …), sau đó xóa các tập tin gốc đi để giải phóng dung lượng.
Nhớ dọn sạch thùng rác sau khi xóa các tập tin này để giải phóng hoàn toàn không gian. Nếu không thể xóa đủ dữ liệu để có đủ không gian trống, đó là lúc bạn nên cân nhắc sử dụng ổ cứng có dung lượng lớn hơn.
Xây dựng lại danh mục đĩa và xóa bộ nhớ cache
Danh mục đĩa là danh sách các tập tin lưu trữ trên ổ đĩa cứng kèm theo vị trí lưu trữ. Đôi khi danh mục đĩa có thể không đồng bộ với các tập tin thực tế trên ổ đĩa. Nếu một chương trình bị treo hoặc không hoàn thành việc lưu một tập tin chính xác, thông tin trong danh mục có thể không khớp với những gì trên ổ đĩa của bạn.
Nhiều lỗi đọc/ghi khác cũng chậm dần theo thời gian và có thể gây ra một số vấn đề khi mở và lưu các tập tin, tạo ra quả bóng chết chóc đáng sợ.
Các tập tin bộ nhớ cache được lưu trữ tạm thời liên tục thay đổi thông tin, chẳng hạn như font chữ cài đặt, đồ hoạ từ các trang web, chỉ mục Spotlight, ,.... Như đã đề cập ở trên, một số lỗi chương trình và lỗi treo có thể làm hỏng các tập tin bộ nhớ cache, điều này gây ra lỗi không thể đọc được các tập tin bộ nhớ cache.
Mặc dù có một số tiện ích có thể giúp bạn giải quyết được vấn đề này, nhưng giải pháp đơn giản hơn cả và được tích hợp sẵn trên Mac đó là Safe Boot. Safe Boot chạy và quét toàn bộ từng sector một trên ổ cứng và khắc phục sự các cố phát hiện trên danh mục đĩa. Ngoài ra Safe Boot cũng xóa các dữ liệu tập tin bộ nhớ cache cũ, do đó lần khởi động tiếp theo của bạn sẽ là khởi động sạch.
Để thực hiện Safe Boot, khởi động lại máy tính của bạn, đồng thời nhấn và giữ phím Shift cho đến khi bạn đã truy cập màn hình. Quá trình này có thể mất vài phút, phụ thuộc vào phiên bản OS X bạn sử dụng, trên màn hình bạn có thể thấy thanh tiến trình hiển thị quá trình. Sau khi đã truy cập màn hình desktop, thả tay khỏi phím Shift và khởi động lại bình thường.
Nếu muốn sửa danh mục đĩa ở mức độ cao hơn, bạn có thể sử dụng DiskWarrior. Nếu Mac của bạn không khởi động (ngay cả khi ở chế độ Safe Mode), bạn có thể làm mọi thứ hoạt động trở lại với tiện ích này.
Một bước phổ biến mà người dùng phải thực hiện để thử và giải quyết các vấn đề ổ cứng là sửa quyền sử dụng Disk Utility. Trở lại những ngày đầu của Mac OS X, điều này khá là hữu ích, nhưng nó đã trở nên ít cần thiết hơn trên các phiên bản Mac OS X hiện tại.
Gỡ bỏ các chương trình khởi động cùng hệ thống không cần thiết và plug-in Internet trên Mac
Một số chương trình mà bạn sử dụng thường xuyên được thiết lập tự động khởi động cùng Mac như: Safari , Mail , Dropbox , ....
Một số process chạy trên nền background cũng được nạp vào để hỗ trợ các chương trình bạn đã cài đặt, chẳng hạn như phần mềm sao lưu. Và một số chương trình có thể tự cấu hình để khởi chạy cùng hệ thống cho dù bạn có muốn hay không - Skype là một ví dụ điển hình?
Để gỡ bỏ các ứng dụng khởi động cùng hệ thống, tăng tốc mac khi máy chạy chậm :
Đầu tiên truy cập System Preferences =>Users & Accounts , và click chọn tab Login . Tại đây bạn sẽ nhìn thấy danh sách các mục được thiết lập để tự động khởi chạy khi bạn đăng nhập, trong đó có một số mục không cần thiết.
Ví dụ: nếu đã từng sử dụng Symantec AntiVirus trên iMac vào năm 2002 và chỉ di chuyển mọi thứ từ đó, có thể sẽ có một hoặc hai chương trình Symantec vẫn được thiết lập để khởi chạy cùng hệ thống. Ngoài ra bạn cũng có thể loại bỏ bất kỳ chương trình nào tự cấu hình để chạy cùng hệ thống mà bạn không còn sử dụng nữa (chẳng hạn như Skype).
Để loại bỏ một chương trình, chọn chương trình đó và click chọn dấu “-“. Bạn có thể xóa bất kỳ mục nào hiển thị mã lỗi hoặc Unknown (không xác định).
Quá trình khởi động kéo dài có thể là dấu hiệu ổ cứng mạng bị thiếu. Nếu trước đây bạn đã kết nối Mac với máy chủ hoặc kết nối mạng khác (tại nơi làm việc), ổ cứng đó có thể đã được thêm vào danh sách các mục khởi động cùng hệ thống.
Nếu bạn đang sử dụng mạng khác hoặc chia sẻ mạng không khả dụng vì một số lý do nào đó, Mac sẽ tạm dừng và đợi phản hồi từ ổ cứng bị thiếu. Kiểm tra xem có chia sẻ ổ cứng hoặc "Volumes" trong danh sách Login Items, và nếu có thì gỡ bỏ đi.
Các bước tiếp theo đòi hỏi trình độ cao hơn một chút. Bạn cần phải “quen thuộc” với việc định vị và xóa các tập tin cấu hình trên ổ cứng. Nếu cảm thấy khó và không chắc chắn, bạn có thể bỏ qua bước này.
Trên ổ đĩa cứng có một số thư mục bạn cần kiểm tra:
Macintosh HD =>Library =>LaunchAgents
Macintosh HD =>Library =>LaunchDaemons
Macintosh HD =>Library =>StartupItems
Macintosh HD =>Users =>Your Home Folder =>Library =>LaunchAgents
Macintosh HD =>Users =>Your Home Folder =>Library =>StartupItems
Các thư mục này chứa file .plist có process chạy trên nên background (như ứng dụng sao lưu, VPN, ...). Bạn có thể xóa các mục đã lỗi thời hoặc các chương trình không còn cần thiết.
Ví dụ như ở trên bạn có thể thấy một số mục trong Symantec hoặc một chương trình sao lưu cũ mà bạn không còn sử dụng nữa. Mật khẩu Admin sẽ được yêu cầu. Không phải tất cả các thư mục này đều có thể tồn tại trên hệ thống của bạn.
Lưu ý trên OS X 10.7 và các phiên bản cao hơn, theo mặc định thư mục User Library là ẩn danh theo. Để hiển thị thư mục User Library, nhấn và giữ phím Option sau đó trên Finder click chọn Go =>Library .
Lưu ý quan trọng: nếu không chắc chắn về điều gì, hãy để nguyên đó.
Plug-in Internet cũng có thể là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề, đặc biệt là các plug-in trên các trình duyệt web mới hơn.
Plugin có xu hướng được cài đặt tự động khi người dùng truy cập các trang web, nhưng hiếm khi được gỡ bỏ cài đặt. Bạn có thực sự cần sử dụng plugin RealPlayer từ năm 2005 nữa hay không? Kiểm tra 2 thư mục dưới đây và như xóa các plugin đã cũ và bạn không cần sử dụng nữa:
Macintosh HD =>Library =>Internet Plug-Ins
Macintosh HD =>Users =>Your Home Folder =>Library =>Internet Plug-Ins
Sau khi gỡ bỏ Login items , LaunchAgents , LaunchDaemons hoặc các plug-in cũ hơn, tiến hành khởi động lại Mac của bạn.
Lắp thêm RAM và quản lý bộ nhớ Mac tốt hơn
Mac sử dụng RAM để lưu trữ dữ liệu mà máy tính đang sử dụng. Bộ nhớ RAM càng lớn, bạn có thể chạy đồng thời nhiều chương trình và ít phải lưu trữ bộ nhớ cache và lưu trữ dữ liệu trên ổ cứng. Việc tăng gấp 2 hoặc gấp 4 lần số lượng RAM đã cài đặt (nếu có thể) sẽ là cách tăng tốc máy tính Mac khi máy chạy chậm khiến bạn phải bất ngờ về tốc độ được cải thiện.
Để xem dung lượng bộ nhớ được cài đặt trên Mac, truy cập menu Apple =>About This Mac . Đối với hệ thống chạy OS X Lion 10.7 trở lên, RAM thực tế tối thiểu là 4GB. Nếu vẫn cảm thấy ít bạn có thể cấy thêm 2GB, Ram càng lớn sẽ tạo sự khác biệt lớn.
Việc thoát các ứng dụng không sử dụng cũng có thể hỗ trợ việc cải thiện hiệu suất Mac. Nếu phải buộc thoát ứng dụng, sau đó thực hiện khởi động lại máy tính của bạn.
Khởi động lại máy tính - tại sao các kỹ thuật viên lại khuyến cáo bạn thực hiện thao tác này. Đó là xu hướng để khắc phục các lỗi nhanh chóng. Sau khi máy tính của bạn hoạt động một thời gian và trao đổi rất nhiều thứ trong và ngoài RAM, hoặc sau khi một chương trình bị treo, các lỗi nhỏ lâu ngày tích tụ thành lỗi lớn. Bản thân bộ nhớ RAM có thể bị phân mảnh, hoặc process chạy trên nền background bị dừng lại có thể bắt đầu can thiệp vào các tác vụ đang chạy.
Việc khởi động lại máy tính xóa tất cả mọi thứ trên RAM, ngăn tất cả các process đang chạy, tải lại hệ điều hành và đưa mọi thứ trở lại đúng vị trí ban đầu của nó. Các hệ điều hành hiện đại như OS X, Windows 7 và Linux ngày càng linh hoạt hơn so với các phiên bản cũ, nhưng việc khởi động lại thiết bị vẫn là cần thiết.
Vấn đề tiếp theo là luồng công việc của người dùng: Nếu bạn thường xuyên mở nhiều cửa sổ cùng một lúc trên một chương trình duy nhất - ví dụ 20 tập tin Microsoft Word, 34 tập tin PDF trong Adobe Reader, mở khoảng 12 tab để truy cập 12 trang web khác nhau trên trình duyệt. Mỗi cửa sổ mở ra yêu cầu bộ nhớ để lưu trữ và CPU để giải quyết. Nói chung, mỗi lần mở, nên cố gắng mở dưới 10 tài liệu trên bất kỳ một chương trình nào. Đó cũng là một cách để khắc phục sự cố Mac chạy chậm.
Cài đặt lại hệ điều hành OS X?
Đôi khi các vấn đề dường như quá lớn và chỉ có giải pháp cài đặt lại hệ điều hành mới có thể khắc phục được các sự cố này. Theo kinh nghiệm của nhiều người dùng thì giải pháp này là không cần thiết (OS X không phải là Windows).
Tuy nhiên, nếu đã áp dụng các giải pháp trên mà vẫn gặp phải các vấn đề cũ, giải pháp cài đặt lại hệ điều hành có thể hữu ích trong trường hợp này. Lưu ý, đầu tiên cần sao lưu tất cả các dữ liệu của bạn, có thể sử dụng Time Machine có sẵn trên Mac OSX hoặc phần mềm sao lưu khác để thực hiện thao tác này.
Bạn có thể sử dụng bản sao phần mềm cài đặt OS X hoặc sử dụng trình cài đặt Lion, Mountain Lion hoặc Mavericks của Apple, hoặc ổ DVD cài đặt các phiên bản hệ điều hành cũ. Các phiên bản này đáng tin cậy hơn so với trình cài đặt trực tuyến.
Nếu bạn đang dùng Windows 10, tham khảo cách tăng tốc win 10 để giúp hệ thống chạy nhanh hơn nhé, có nhiều cách giúp tăng tốc win 10 mà không làm bạn mất thời gian mà còn mang lại độ hiệu quả hơn trong công việc, học tập.
Khi sử dụng máy mac kết nối internet, các bạn nên đặt địa chỉ IP tĩnh trên Mac để bảo vệ sự an toàn cho máy tính của mình, mẹo đặt địa chỉ IP tĩnh trên Mac đã được Taimienphi giới thiệu chi tiết. Chúc các bạn thành công.