Đoạn trích "Ngôi nhà trên cây" có đề tài: Tình bạn.
2. Những chi tiết miêu tả suy nghĩ của nhân vật Tốt-tô-chan (Tottochan) về Ya-ma-mô-tô Ya-sư-a-ki (Yamamoto Yasuaki).
- "Ban đầu, Tốt-tô-chan còn tưởng bạn cố tình làm thế."
- "Nhưng khi nhìn được một lúc, Tốt-tô-chan hiểu ra không phải bạn cố tình mà nó là như thế."
"Nhưng dù thế nào thì Tốt-tô-chan cũng muốn Ya-sư-a-ki-chan trèo lên cây của mình vì Ya-sư-a-ki-chan đang rất háo hức."
- "Tốt-tô-chan mà khóc thì thế nào Ya-sư-a-ki-chan cũng sẽ khóc theo."
3. Đặc điểm tính cách của hai nhân vật Tốt-tô-chan và Ya-ma-mô-tô Ya-sư-a-ki.
- Đặc điểm tính cách nhân vật Tốt-tô-chan:
+ Hòa đồng, thân thiện: Cô bé nở nụ cười đáp lại Ya-sư-a-ki "Tốt-tô-chan cũng vội mỉm cười đáp lại"; quan tâm, hỏi han bạn bè "Tốt-tô-chan quay người hẳn xuống hỏi".
+ Có tấm lòng nhân hậu: Tốt-tô-chan nhận ra mình đã hỏi điều không hay về bệnh tật của bạn "Tốt-tô-chan thấy buồn vì nghĩ mình đã hỏi điều không phải"; Tốt-tô-chan muốn bạn có thể đến thăm cây của mình, muốn cho bạn xem những thứ gì đó đối với cô bé "là cái hay cực": "À, chả là Tốt-tô-chan hẹn Ya-sư-a-ki-chan đến thăm cây của mình ấy mà".
+ Hết lòng vì bạn bè: Cô bé quyết tâm muốn đưa bạn leo lên cây của mình: "Không thể thế này được. Mình mời Ya-sư-a-ki-chan lên cây của mình để chỉ cho Ya-sư-a-ki-chan xem rất nhiều thứ cơ mà..."; "Tốt-tô-chan thoăn thoắt leo xuống, lần này, Tốt-tô-chan đứng bên dưới, đỡ mông Ya-sư-a-ki-chan và đẩy lên"; "Bàn tay nhỏ bé của Tốt-tô-chan nắm chặt bàn tay của Ya-sư-a-ki-chan, cố gắng kéo bạn sang bên cái cây với tất cả sức lực của mình."; "Cậu nằm xuống đi, giống như lúc ngủ ấy. Mình sẽ thử kéo sang.".
- Đặc điểm tính cách nhân vật Ya-sư-a-ki:
+ Nhẹ nhàng, hiền lành, lịch sự: Cậu bé nhìn Tốt-tô-chan mỉm cười, đáp lại câu hỏi của bạn bằng giọng hiền lành "Bạn nhìn Tốt-tô-chan và mỉm cười"; "Bạn nam nhẹ nhàng trả lời Tốt-tô-chan bằng giọng hiền lành"; "Nhưng ngay lập tức, bạn ấy đã cất giọng hồ hởi: - Mình tên Ya-ma-mô-tô Ya-sư-a-ki. Còn cậu?".
+ Lạc quan, tích cực trong cuộc sống: Cậu bé lạc quan khi nói về bệnh tật của mình với Tốt-tô-chan "Mình bị bại liệt.", " Đúng rồi, bại liệt. Không chỉ có chân đâu. Cả tay nữa..."
+ Là người e dè, nhút nhát nhưng cũng rất dũng cảm: "Ya-sư-a-ki-chan bỏ chân ra khỏi bậc thang, im lặng, đứng cạnh cái thang, mắt nhìn xuống dưới", "Ya-sư-a-ki-chan nhìn cái thang với ánh mắt e dè rồi quay sang nhìn Tốt-tô-chan đang đầm đìa mồ hôi"; "Ya-sư-a-ki-chan nước lên nhìn cái cây, sau đó, đặt bàn chân lên bậc thang đầu tiên với vẻ rất quyết tâm"; "Ya-sư-a-ki-chan cũng hết sức cố gắng, cuối cùng đã leo lên được bậc trên cùng."
+ Tin tưởng vào bạn bè: Cậu bé tin tưởng rằng Tốt-tô-chan có thể giúp cậu leo lên cây: "Ya-sư-a-ki-chan nằm sấp trên cái thang còn Tốt-tô-chan đứng trên chạc cây đôi, với tay sang. Hai bạn đã ở trong một tư thế nguy hiểm như thế đó."
4. Bài học cuộc sống được gợi ra từ câu chuyện.
Những bài học giá trị được gợi ra từ câu chuyện "Ngôi nhà trên cây":
+ Thấu cảm và chia sẻ giúp chúng ta gần gũi, gắn bó với nhau hơn (sự cảm thông của Tốt-tô-chan với Ya-sư-a-ki đã khiến hai người bắt đầu một tình bạn đẹp).
+ Hãy sống lạc quan dù cuộc sống của chúng ta gặp những điều không may mắn (Ya-sư-a-ki, cậu bé không may bị bại liệt nhưng vẫn sống lạc quan, hòa đồng, thân thiện với mọi người).
+ Để có được thành công cần có quyết tâm và nghị lực phi thường (Để đưa Ya-sư-a-ki lên cây của mình, Tốt-tô-chan đã phải làm nhiều việc: lấy thang, nâng chân, đỡ mông Ya-sư-a-ki, cố gắng kéo bạn từ thang lên cây).
+ Kiên trì giúp con người rèn luyện ý chí, nghị lực, là chìa khóa dẫn đến thành công (Tốt-tô-chan kiên trì giúp Ya-sư-a-ki leo leo lên cây của mình, để giúp bạn leo lên cây, cô bé đã phải làm rất nhiều cách: tìm thang, đỡ mông Ya-sư-a-ki và đẩy lên, kéo bạn từ thang lên cây và cuối cùng cô bé đã thành công đưa Ya-sư-a-ki lên thăm cây của mình).
Đoạn trích ngôi nhà trên cây đã gửi gắm cho chúng ta rất nhiều thông điệp và bài học cuộc sống. Hi vọng qua quá trình đọc hiểu tác phẩm, các em sẽ bồi đắp và nuôi dưỡng cho bản thân tình yêu thương, lòng quyết tâm, nghị lực để vượt lên chính mình.
Các bài soạn văn mẫu lớp 7 khác:
- Soạn bài Đồng dao mùa xuân (Nguyễn Khoa Điềm), Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 42, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống