Đề bài: Phân tích nhân vật Đẩu trong Chiếc thuyền ngoài xa
Phân tích nhân vật Đẩu trong Chiếc thuyền ngoài xa
1. Mở bài
Giới thiệu về truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa và nhân vật chánh án Đẩu
2. Thân bài
- Khái quát về nhân vật:
+ Đẩu không phải nhân vật chính trong truyện, anh chỉ xuất hiện ở gần cuối tác phẩm
+ Từng là một người lính chiến đấu cho tự do của con người, độc lập của đất nước. Anh là đồng đội cũ của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng.
+ Hòa bình lập lại, Đẩu trở thành "vị Bao Công của cái phố huyện vùng biển".
- Vị chánh án trách nhiệm với công việc, giàu tình yêu thương với con người:
+ Mời người đàn bà hàng chài lên tòa án huyện để giúp chị thoát khỏi cuộc sống như địa ngục bên người chồng vũ phu.
+ Bất bình, giận dữ trước sự độc ác của người đàn ông " Ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Cả nước không có một người chồng nào như hắn".
+ Cố gắng khuyên nhủ người đàn bà bỏ chồng, giải thoát khỏi cuộc sống đau khổ: "chị không sống nổi với cái lão đàn ông vũ phu ấy đâu" .
=> Hành động này cũng thể hiện được sự bất bình trước cái ác; tình thương, sự thấu hiểu, sẻ chia với con người và quyết tâm đấu tranh để bảo vệ bình yên, hạnh phúc cho những con người bất hạnh.
- Biết tôn trọng, lắng nghe người khác:
+ Không dùng quyền lực để ép buộc người đàn bà bỏ chồng và tôn trọng ý kiến của chị "Chị nghĩ thế nào?"
+ Kiên nhẫn lắng nghe câu chuyện của người đàn bà dù có bất bình và "không sao hiểu được" thái độ của người đàn bà ấy.
- Sự biến đổi trong nhận thức, tình cảm của Đẩu:
+ Đẩu ngỡ ngàng nhận ra những góc khuất đằng sau câu chuyện gia đình của người đàn bà ấy.
+ Đẩu nhận ra rằng mình đã quá nóng vội, thiếu sự sâu sắc khi nhìn nhận, đánh giá một vấn đề nên chỉ thấy được cái bề nổi xù xì mà chưa thấy được góc khuất đa diện, phức tạp bên trong.
+ Hiểu được căn nguyên của những nghịch lí
3. Kết bài
Cảm nghĩ chung về nhân vật Đẩu
Nguyễn Minh Châu là cây bút xuất sắc của văn học hiện đại Việt Nam. Trong các tác phẩm của mình ông thường thể hiện nỗi trăn trở về số phận con người và sứ mệnh của người nghệ sĩ. Chiếc thuyền ngoài xa là truyện ngắn tiêu biểu cho tài năng, tấm lòng và quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu: "Văn học và đời sống là những vòng tròn đồng tâm mà tâm điểm là con người". Truyện viết về những góc khuất của cuộc sống con người thời hậu chiến qua bi kịch gia đình của người đàn bà hàng chài. Bên cạnh nhiếp ảnh gia Phùng, vợ chồng người đàn bà hàng chài, Đẩu cũng là một nhân vật đặc biệt được xây dựng nhằm gửi gắm những tư tưởng, quan niệm sâu sắc về cuộc đời, con người của nhà văn.
Đẩu không phải nhân vật chính trong truyện, anh chỉ xuất hiện ở gần cuối tác phẩm với vai trò là một chánh án tòa án huyện, một người bạn đồng hành cùng nhiếp ảnh gia Phùng để giúp đỡ người đàn bà hàng chài thoát khỏi cuộc sống như địa ngục. Dù chỉ xuất hiện thoáng qua nhưng nhân vật Đẩu để lại cho người đọc những ấn tượng đậm nét về tình yêu thương con người, trách nhiệm của một chánh án huyện trong việc thực thi công lí, bảo vệ người dân nơi đây. Những thay đổi về thái độ, tình cảm của Đẩu trước và sau khi lắng nghe câu chuyện của người đàn bà hàng chài giúp người đọc nhận thức được những góc khuất xù xì của cuộc sống, qua đó hiểu hơn về cuộc sống, cuộc sống, về bi kịch của con người thời hậu chiến.
Đẩu từng là người đồng đội cũ của Phùng, anh từng là một người lính chiến đấu cho tự do của con người, độc lập của đất nước. Hòa bình lập lại, nếu Phùng trở thành một người nghệ sĩ nhiếp ảnh thì Đẩu trở về vùng biển xưa nơi mình từng chiến đấu, trở thành một chánh án huyện chuyên thực thi công lí, bảo vệ con người. Một công việc đòi hỏi trách nhiệm cao nhưng cũng thật thật ý nghĩa, thật phù hợp với một con người giàu tình thương con người như Đẩu.
Chứng kiến cuộc sống như địa ngục của người đàn bà hàng chài, Đẩu không khoanh tay đứng nhìn mà đã có những hành động cụ thể để giúp người đàn bà thoát khỏi cuộc sống đau khổ, nơi chị ta trở thành nạn nhân của bạo lực gia đình. Đẩu đã mời người đàn bà lên tòa án huyện, cùng với Phùng khuyên can và giúp đỡ chị ta bỏ chồng. Anh đã thực hiện rất tốt trách nhiệm của một "vị Bao Công của cái phố huyện vùng biển ấy" khi bênh vực, bảo vệ những con người bất hạnh khỏi cái bạo tàn, nhẫn tâm. Hành động này cũng thể hiện được sự bất bình trước cái ác; tình thương, sự thấu hiểu, sẻ chia với con người và quyết tâm đấu tranh để bảo vệ bình yên, hạnh phúc cho những con người bất hạnh.
Tình yêu thương con người và sự chân thành nơi Đẩu còn được thể hiện trong cuộc trò chuyện với người đàn bà tại tòa án huyện. Để thức tỉnh người đàn bà khỏi sự cam chịu, nhẫn nhục vô lí, anh đã đưa ra những lí lẽ cụ thể, thuyết phục về cuộc sống như "địa ngục trần gian" của chị: "Ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Cả nước không có một người chồng nào như hắn", sống với một người chồng bạo tàn như thế Đẩu khẳng định "chị không sống nổi với cái lão đàn ông vũ phu ấy đâu".
Trước thái độ sợ hãi, lạy lục của người đàn bà với Phùng và Đẩu để không phải bỏ chồng, Đẩu không sao hiểu được, sự bất bình, giận dữ thể hiện trong hành động "tự nhiên rời chiếc bàn đến đứng vịn vào lưng ghế người đàn bà ngồi giọng trở nên đầy giận dữ, khác hẳn với giọng một vị chánh án". Thế nhưng dù có bất bình, giận dữ thì Đẩu cũng không dùng quyền lực để ép buộc mà cố gắng khuyên giải và tôn trọng hỏi ý kiến của người đàn bà ấy "Chị nghĩ thế nào?". Có thể thấy tất cả hành động và lời nói của Đẩu trong phiên tòa đều thể hiện sự yêu thương và trân trọng dành cho con người, anh thật lòng muốn bảo vệ và giúp người đàn bà thoát khỏi cuộc sống đau khổ, không phải cam chịu những đớn đau về thể xác và tinh thần.
Cũng giống như Phùng, khi lắng nghe câu chuyện của người đàn bà hàng chài, Đẩu ngỡ ngàng nhận ra những góc khuất đằng sau câu chuyện gia đình của người đàn bà ấy. Anh hiểu ra rằng đằng sau sự cam chịu, nhẫn nhục tưởng như vô lí của người đàn bà ấy là tình yêu thương chồng con, sự thấu hiểu lẽ đời của một người đàn bà từng trải. Người đàn ông độc ác, vũ phu mà anh bất bình, căm giận trước đấy hóa ra cũng từng là một người đàn ông hiền lành, chỉ vì quá khổ mà sinh ra tàn ác. Nghe những lời trải lòng của người đàn bà khiến "một cái gì vừa mới vỡ ra trong đầu vị Bao Công của cái phố huyện vùng biển, lúc này trông Đẩu rất nghiêm nghị và đầy suy nghĩ". Có lẽ rằng Đẩu nhận ra rằng mình đã quá nóng vội, thiếu sự sâu sắc khi nhìn nhận, đánh giá một vấn đề nên chỉ thấy được cái bề nổi xù xì mà chưa thấy được góc khuất đa diện, phức tạp bên trong. Câu chuyện của người đàn bà hàng chài cũng đã mang đến cho Đẩu hiểu hơn về cuộc sống, về số phận con người thời hậu chiến: Chiến tranh đã kết thúc nhưng con người vẫn phải đối diện với những bi kịch mới, đó là cái đói, cái nghèo.
Tuy chỉ xuất hiện thoáng qua thế nhưng nhân vật Đẩu vẫn mang đến những ấn tượng đậm nét trong lòng độc giả với những hành động, suy nghĩ đẹp. Những nhận thức mới mẻ về cuộc sống, về con người cũng thể hiện thấm thía được những triết lí, quan niệm của Nguyễn Minh Châu về tình thương con người, đó "...là niềm hân hoan say mê, vừa là một nỗi đau đớn khắc khoải, một mối quan hoài thường trực về số phận, hạnh phúc của những người chung quanh mình".
-----------------HẾT-----------------
Khám phá những phát hiện mới mẻ về cuộc đời, con người và trách nhiệm của người nghệ sĩ trong sáng tạo nghệ thuật được thể hiện trong Chiếc thuyền ngoài xa, bên cạnh Phân tích nhân vật Đẩu trong Chiếc thuyền ngoài xa, các em không nên bỏ qua: Phân tích nhân vật người đàn ông trong Chiếc thuyền ngoài xa, Phân tích đoạn cuối tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu, Cảm nhận về vẻ đẹp khuất lấp của người đàn bà hàng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa, Phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa.