Phân biệt EATX, ATX, Micro ATX, và Mini ITX là điều quan trọng mà người dùng cần quan tâm khi mua một máy tính mới. Vậy các thông số này có ý nghĩa như thế nào? Làm thế nào để phân biệt các thông số này?
Ý nghĩa các thông số
Các thông số này đề cập đến cái gọi là “form factor” của bo mạch chủ (motherboard). Bo mạch chủ thường có nhiều hình dáng và kích thước khác nhau phù hợp với các thiết bị, từ siêu máy tính đến các thiết bị di động.
Có nhiều “form factor” khác nhau, mỗi form factor được thiết kế phù hợp với vai trò cụ thể. Trong bài viết này Taimienphi.vn sẽ giới thiệu cho bạn xoay quanh các bo mạch chủ: EATX, ATX, Micro ATX và Mini ITX.
Nếu bạn chưa có kinh nghiệm chọn mua mainboard cho máy tính, laptop, tham khảo bài viết hướng dẫn chọn mua mainboard cho máy tính, laptop tại đây
Các chuẩn có ý nghĩa gì?
Đầu tiên phải kể đến là bo mạch chủ chuẩn ATX. ATX là viết tắt của Advanced Technology eXtended, và bo mạch chủ này được phát triển từ năm 1995. Nếu đang sử dụng máy tính thông thường, nhiều khả năng bạn đang sử dụng bo mạch chủ ATX. Điều này làm cho ATX trở thành sự lựa chọn “phổ biến” khi mua một máy tính mới hoặc bo mạch chủ.
Các bo mạch chủ khác được phát triển từ ATX có kích thước lớn hơn hoặc nhỏ hơn. Các bo mạch chủ có kích thước lớn hơn phải kể đến EATX (Extended ATX). Micro ATX là bo mạch chủ có kích thước nhỏ hơn ATX, sau đó là Mini ITX (“Information Technology eXtended”) có kích thước còn nhỏ hơn cả Micro ATX.
Tham khảo: cách kiểm tra mainboard để xem thông tin nhà phát hành, các chỉ số của mainboard
Phân biệt EATX, ATX, Micro ATX, và Mini ITX
Kích thước chính là điểm rõ nhất để phân biệt EATX, ATX, Micro ATX, và Mini ITX : EATX là lớn nhất, sau đó đến ATX, Micro ATX và cuối cùng là Mini ITX. Câu hỏi đặt ra là tại sao các bo mạch chủ lại có kích thước khác nhau? Ưu nhược điểm của từng bo mạch chủ.
Kích thước Case
Lý do đầu tiên là các bo mạch chủ có kích thước nhỏ để phù hợp với các máy tính nhỏ. Nếu quan sát bên trong case máy tính, bạn sẽ thấy bo mạch chủ có kích thước lớn. Nhưng nếu sử dụng máy tính nhỏ, bạn chỉ nên sử dụng bo mạch chủ nhỏ.
Micro ATX và Mini ITX là sự lựa chọn hoàn hảo cho người dùng sử dụng máy tính nhỏ. Các dòng máy tính nhỏ đặc biệt hữu ích trong trường hợp nếu muốn tiết kiệm không gian trong phòng hoặc muốn di động nhiều vị trí khác nhau. Chỉ cần lưu ý một điều các thành phần được thiết kế trong máy tính ATX không phù hợp với case máy tính nhỏ.
Ngoài ra case được thiết kế cho form factor cụ thể cũng hỗ trợ các bo mạch chủ nhỏ. Ví dụ các case ATX thường được thiết kế để chứa các bo mạch chủ Micro ATX hoặc Mini ITX. Hãy chắc chắn rằng bạn đã kiểm tra các thông số kỹ thuật của nhà sản xuất trước khi mua case máy tính có kích thước khác so với bo mạch chủ.
Chức năng
Các bo mạch chủ nhỏ được tạo ra bằng cách gỡ bỏ khe cắm mở rộng trên bo mạch chủ cũ. Kết quả là tạo ra một bo mạch chủ phù hợp với các các case máy tính nhỏ hơn nhưng không được phép nâng cấp trong các form factor lớn.
Sự thay đổi từ ATX sang Micro ATX làm mất đi một số khe cắm PCI. Các bo mạch chủ ATX đi kèm với 6 khe PCI (thường là 3 PCI-E x16 và 3 PCI-E x1, nhưng có thể thay đổi giữa các mô hình này). Điều này có nghĩa là có ít không gian cho card đồ họa, âm thanh, hình ảnh và card mạng hơn. Bo mạch chủ Mini ITX chỉ có 1 khe PCI-E x16.
Ngoài ra khe cắm RAM cũng sẽ giảm. Sự thay đổi từ ATX đến Micro ATX giảm từ 4 khe xuống còn 2 khe, mặc dù điều này không phải lúc nào cũng xảy ra. Mini ITX chỉ có 2 khe cắm RAM. Cổng USB cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các bo mạch chủ nhỏ.
Ngược lại các bo mạch chủ lớn EATX có nhiều chức năng hơn. Ít nhất EATX có 4 khe cắm PCI-E x16 (hoặc có thể nhiều hơn). Nói chung nếu đang tìm kiếm máy tính có nhiều cổng và có tùy chọn nâng cấp, ATX hoặc EATX sẽ là sự lựa chọn đúng đắn nhất.
Giá cả
Case, máy tính và bo mạch chủ Micro ATX thường có giá rẻ nhất. Nếu đang tìm kiếm máy tính và không cần quan tâm đến việc nâng cấp hoặc cấy thêm phần cứng, bạn có thể tiết kiệm được một khoản tiền kha khá bằng cách lựa chọn bo mạch chủ nhỏ.
Bo mạch chủ nhỏ liệu có chậm hơn?
Mặc dù kích thước nhỏ nhưng hiệu suất các bo mạch chủ nhỏ không hề thua kém bo mạch chủ lớn. Tất nhiên bo mạch chủ nhỏ đồng nghĩa với việc số khe cắm PCI-E và khe cắm RAM bị giảm. Nhưng về mặt hiệu suất, các bo mạch chủ nhỏ không hề chậm hơn.
Không thể phủ nhận form factor của máy tính là chủ đề khó nhằn nhất. Sau khi đã phân biệt được EATX, ATX, Micro ATX, và Mini ITX, hy vọng bạn đã có thể lựa chọn được cho mình cái nào phù hợp nhất.
Sau khi phân biệt được các kích thước của máy tính và mua cho mình được một chiếc máy tính mới, bạn cũng cần chú ý đến các bước cài đặt và sử dụng máy tính mới mua để đảm bảo rằng thiết bị của bạn có thể hoạt động ở môi trường tốt nhất, hiệu quả nhất.