Ngày Tết nguyên đán là những ngày rất ý nghĩa và quan trọng đối với người dân Việt Nam bởi vừa là ngày để các thành viên trong gia đình quây quần vừa là ngày để con cháu tưởng nhớ tới tổ tiên. Do đó, mọi gia đình vào ngày 30 Tết đều tất bật chuẩn bị mâm cúng rước ông bà.
Tục rước ông bà về ăn Tết
1. Ý nghĩa của cúng rước ông bà
Chữ Hiếu được người Việt coi là thước đo phẩm chất của mỗi con người và cách thể hiện chữ Hiếu đó chính là thờ cúng tổ tiên. Theo quan niệm, dù đã mất nhưng linh hồn của tổ tiên vẫn còn sống để về phù hộ cho con cháu nên mọi người thường hay rước tổ tiên về chung vui như trong ngày giỗ hoặc ngày lễ Tết.
Không chỉ là cách thể hiện sự biết ơn đối với tổ tiên của mình mà thờ cúng tổ tiên còn là nét đẹp văn hóa của dân tộc ta.
Do đó, dù nghèo hay giàu thì vào ngày lễ Tết hoặc làm lễ cúng, mọi gia đình đều chuẩn bị mâm cỗ cúng đầy đủ và sang trọng để mời ông bà, tổ tiên về.
Khi giao thừa thì mọi gia đình Việt Nam đặt mâm cúng rước ông bà, tổ tiên trên ban thờ, thắp hương để tưởng niệm và khấn vái.
Mâm cơm cúng rước ông bà được chuẩn bị tùy vào điều kiện tài chính của mỗi gia đình, tuy nhiên, mâm cúng thường có những đồ sau:
- Mâm ngũ quả, đèn nến, hoa tươi, trầu cau, bánh trưng, trà, rượu, giấy tiền vàng mã
- Mâm cỗ mặn hoặc chay với các món ăn của ngày Tết.
Bên cạnh tùy vào điều kiên thì tùy vào từng vùng miền mà mâm cỗ cúng rước tổ tiên có sự khác nhau, chẳng hạn như:
- Mâm cỗ rước ông bà ở miền Bắc gồm: miếng lòng gà, móng giò hầm măng, giò xào, giò lụa, bánh chưng ...
- Mâm cỗ rước ông bà ở miền Trung gồm: - Giá chua, thịt heo luộc, gà bóp rau răm, bánh tét, bánh chưng ...
- Mâm cỗ cúng rước ông bà ở miền Nam thường gồm bánh tét, chả giò, nem, gỏi tôm thịt, thịt kho tàu ...
3. Cách đặt mâm cúng rước ông bà ngày Tết theo truyền thống
Dù gia đình bạn chuẩn bị mâm cỗ cúng mặn hay chay thì mâm cỗ này cần được đặt đúng vị trí của nó. Như thế mới thể hiện được lòng thành. Mâm cỗ rước ông bà này thường được đặt ở dưới cái bàn nhỏ trước ban thờ cúng.
Còn ở trên ban thờ chỉ để mâm ngũ quả, hoa tươi, tiền vàng hoặc chỉ thêm chè, bánh chưng, xôi.
4. Bài cúng rước ông bà 30 Tết, 29 Tết
Bài văn khấn rước ông bà mẫu 1
Bài văn khấn rước ông bà mẫu 2
Lưu ý: Sau cúng rước ông bà, tổ tiên thì gia chủ cần chú ý là không để cho hương bị tắt, tốt nhất là nên dùng hương sào hoặc là hương vòng bởi loại hương này dùng được trong thời gian dài.
Bắt đầu từ 23 tháng Chạp cho tới ngày 30 Tết, mọi gia đình đều bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, sắm sửa các đồ đạc để chuẩn bị đón giao thừa. Theo phong tục thì mọi gia đình đều chuẩn bị mâm lễ cúng tất niên, mâm cúng rước ông bà về ăn tết và cúng giao thừa khi ngày 30 Tết đến. Giống như cúng ông Công ông Táo thì cúng Giao thừa, tất niên thì bài văn cúng Tất niên, Giao thừa cũng cần được chuẩn bị chu đáo.