Danh mục từ viết tắt
- NLĐ: Người lao động
- BHXH: Bảo hiểm xã hội
- KCB: Khám chữa bệnh
- Lao động nữ sinh con muốn hưởng chế độ thai sản phải đảm bảo: Đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh.
- Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên, trong thời gian mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định thì chỉ cần đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
- Người lao động nam có vợ sinh con muốn hưởng chế độ thai sản thì chỉ cần đáp ứng điều kiện đang đóng BHXH.
2.1. Tiền nghỉ những ngày khám thai
NLĐ trong thời gian mang thai có nghỉ khám thai thì tiền nghỉ những ngày khám thai được tính như sau:
Mức hưởng = Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc : 24 ngày x Số ngày nghỉ
- Trong trường hợp bình thường: Lao động nữ được nghỉ 05 lần, mỗi lần 01 ngày.
- Trường hợp ở xa nơi khám chữa bệnh hoặc thai bệnh lý, thai không bình thường: Lao động nữ được nghỉ 05 lần, mỗi lần 02 ngày.
- Thời gian nghỉ tính theo ngày làm việc, không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hàng tuần.
2.2. Tiền trợ cấp một lần khi sinh con
Mức lương cơ sở hiện hành là 1.490.000 đồng/tháng.
Tiền trợ cấp 1 lần với mỗi con = 02 lần x Mức lương cơ sở tại tháng sinh
= 2 x 1.490.000 = 2.980.000 đồng
- Nếu cả cha và mẹ tham gia BHXH: Người mẹ được nhận tiền trợ cấp một lần;
- Nếu chỉ có cha tham gia BHXH, mẹ không tham gia BHXH thì người cha được trợ cấp một lần.
2.3. Tiền thai sản cho thời gian nghỉ sinh con
a. Đối với lao động nữ sinh con
- Lao động nữ sinh con được nghỉ 06 tháng trước và sau khi sinh.
- Nếu sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
- Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản
- Nếu NLĐ đóng BHXH chưa đủ 06 tháng thì: Mức hưởng = Mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH
b. Đối với lao động nam
* Nghỉ hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con
Trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con, lao động nam được nghỉ:
+ 05 ngày làm việc nếu vợ sinh thường;
+ 07 ngày làm việc nếu vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi;
+ 10 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi, nếu sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
+ 14 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.
Tiền thai sản = Số ngày nghỉ x (100% Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ của lao động nam / 24 ngày)
* Khi nghỉ hưởng chế độ thai sản khi vợ chết sau khi sinh
(1) Chỉ có mẹ tham gia BHXH, mẹ chết sau khi sinh con thì cha được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ.
+ Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người mẹ
+ Tiền thai sản một ngày (nếu có ngày lẻ) = Tiền thai sản 01 tháng chia 30
(2) Chỉ có mẹ tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản, mẹ chết khi sinh con, cha được hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
+ Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người mẹ
+ Tiền thai sản một ngày (nếu có ngày lẻ) = Tiền thai sản 01 tháng chia 30
(3) Chỉ có cha tham gia BHXH, mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm con (có xác nhận của cơ sở KCB có thẩm quyền); cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
+ Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người cha
+ Tiền thai sản 1 ngày (nếu có ngày lẻ) = Tiền thai sản 01 tháng chia 30
(4) Cả cha và mẹ tham gia BHXH, mẹ chết sau khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ.
+ Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người cha
+ Tiền thai sản một ngày (nếu có ngày lẻ) = Tiền thai sản 01 tháng chia 30
(5) Cả cha và mẹ tham gia BHXH, nhưng mẹ không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản, mẹ chết khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
+ Tiền thai sản một tháng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người cha.
+ Tiền thai sản một ngày (nếu có ngày lẻ) = Tiền thai sản 01 tháng chia 30
2.4 Tiền dưỡng sức sau sinh
Mức hưởng = Số ngày nghỉ dưỡng sức x 30% x 1.490.000 đồng
- Trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà NLĐ nữ sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 05 ngày đến 10 ngày, số ngày cụ thể do công ty quyết định.
+ Tối đa 10 ngày: Lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;
+ Tối đa 07 ngày: Lộng nữ sinh con phải phẫu thuật;
+ Tối đa 05 ngày: Các trường hợp khác.
- Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Chị A đóng BHXH được 5 năm từ tháng 1/2017 đến tháng 1/2022. Trong thời gian mang thai, chị đi khám thai 4 lần, tổng là 4 ngày. Chị nghỉ từ đầu tháng 2 để sinh con. Chị sinh thường và sinh 01 bé vào 12/2/2022. Tiền lương các tháng đóng BHXH của chị đều là 5 triệu/tháng. Sau khi nghỉ sinh, chị dự định xin nghỉ dưỡng sức 05 ngày. Chồng chị cũng đang đóng BHXH tại một công ty khác, đã đóng được 2 năm với mức đóng BHXH hàng tháng là 7 triệu đồng. Tính tiền chế độ thai sản cho chị A và chồng chị?
Trả lời
* Xác định điều kiện hưởng chế độ thai sản
- Chị A sinh con vào 12/2/2022 thì tháng 2/2022 sẽ không được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh.
- Thời gian 12 tháng trước khi sinh là từ tháng 2/2021 đến tháng 1/2022.
- Trong thời gian 12 tháng trước khi sinh, chị A đã đóng bảo hiểm được 12 tháng.
=> Do đó chị A đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con.
Đồng thời, khi chị sinh con, chồng chị đang đóng BHXH cũng được hưởng chế độ thai sản.
* Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc là 5 triệu đồng.
* Tiền chế độ thai sản của chị A như sau:
- Tiền nghỉ khám thai
Trong thời gian mang thai, chị A nghỉ việc 4 ngày đi khám thai thì được hưởng tiền nghỉ khám thai.
Mức hưởng 4 ngày = 5.000.000 đồng : 24 ngày x 4 ngày = 833.333 đồng.
- Tiền nghỉ khi sinh con
+ Chị A được nghỉ tổng cộng 06 tháng trước và sau khi sinh, cụ thể từ tháng 2/2022 đến tháng 8/2022.
Tiền trợ cấp một lần = 2 x 1.490.000 đồng = 2.980.000 đồng
Tiền thai sản 6 tháng nghỉ sinh = 6 x 100% x 5.000.000 đồng = 30.000.000 đồng.
- Tiền dưỡng sức sau sinh
Nếu chị A được nghỉ 05 ngày dưỡng sức sau sinh thì
Mức hưởng tiền dưỡng sức = 5 x 30% x 1.490.000 đồng = 2.235.000 đồng.
* Tiền chế độ thai sản đối với chồng chị A
- Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của chồng chị A của 06 tháng trước khi nghỉ là 7 triệu đồng.
- Vì chị A sinh thường nên chồng được nghỉ thai sản 5 ngày.
Tiền thai sản của chồng chị A = 5 x (100% x 7.000.000 đồng / 24) = 1.458.333 đồng.
4.1. Thủ tục để hưởng tiền thai sản như thế nào?
Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn thủ tục để lao động nữ hưởng tiền thai sản trong trường hợp thông thường (con, mẹ không chết sau khi sinh).
* Chuẩn bị hồ sơ gồm: Giấy khai sinh hoặc Giấy chứng sinh của con (Bản sao);
* Nộp hồ sơ:
- Thời hạn: 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc sau thời gian nghỉ thai sản;
- Nơi nộp hồ sơ:
+ Công ty nơi đang đóng bảo hiểm. Công ty sẽ nộp hồ sơ đến cơ quan BHXH.
+ Nếu đã nghỉ việc trước khi nghỉ thai sản thì nộp hồ sơ đến cơ quan BHXH nơi thường trú hoặc tạm trú.
- Thời gian chờ nhận tiền thai sản:
+ 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ công ty;
+ 05 ngày kể từ ngày nộp đủ hồ sơ nếu lao động nữ tự nộp tại cơ quan BHXH vì đã nghỉ việc trước khi sinh.
+ Lưu ý rằng trên thực tế thì thời gian thường lâu hơn quy định nêu trên.
4.2. Xin nghỉ thai sản trước khi sinh được không?
Căn cứ Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì lao động nữ được nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh con, tuy nhiên thời gian nghỉ tối đa không quá 02 tháng.
4.3. Xin đi làm trước khi hết thời gian nghỉ thai sản được không?
- Căn cứ Điều 40 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ có thể đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con nếu đảm bảo 02 điều kiện sau đây:
Đã nghỉ hưởng chế độ ít nhất được 04 tháng;
Phải báo trước và được người sử dụng lao động đồng ý.
Nếu được đi làm trước khi hết thời gian nghỉ thai sản, NLĐ được nhận: Tiền lương của những ngày làm việc và Tiền của chế độ thai sản cho đến khi hết thời hạn nghỉ thai sản.
Trên đây thông tin chi tiết về cách tính tiền chế độ thai sản khi sinh con mà chúng tôi cung cấp. NLĐ căn cứ vào thông tin đã nêu và trường hợp của mình để tính số tiền thai sản mà mình được hưởng khi sinh con.