Đường kính của một vật thể tròn là khoảng cách lớn nhất giữa hai điểm bất kỳ trên đường tròn đó. Đường kính chính là trường hợp đặc biệt của dây cung đi qua tâm đường tròn và cắt đường tròn tại hai điểm. Vậy nếu một cái cây thì cách tính đường kính thân cây sẽ được tính như thế nào?
Ngày xưa thì muốn tính đường kính thân cây hay tính đường kính của ao, hồ có vẻ sẽ khó khăn nhưng thực tế thời đó các cụ nhà ta đã rất thông minh, và vì nắm được nguyên lý "Đường kính một chu vi ba" - tức là độ dài của chu vi sẽ bằng 3 lần độ dài của đường kính. Ví dụ: nếu độ dài của đường kính là 1 mét thì chu vi đường tròn sẽ là 3 mét.
Để đo những vật thể có hình tròn trụ như cây cối, cụ thể là thân cây sẽ không thể dùng thước để đo trực tiếp được vì đường kính của cây sẽ phải đo xuyên qua tâm của cây. Khó hơn là nếu muốn đo đường kính của một cái ao hình trụ tròn thì sẽ vô cùng khó khăn vì không có chiếc thước nào đủ dài để đo được. Về sau, các cụ nhà ta nhanh trí đã nghĩ tới cách dùng dây thừng để đo đường kính cái ao, sau đó dùng thước để đo lại dây thừng để từ đó tính ra kết quả.
Áp dụng cách thức trên, cùng công thức Đường kính một chu vi ba để tính đường kính thân cây, người ta chỉ cần một dây thừng quấn 1 vòng quanh thân cây, và ngay lập tức ta dễ dàng tính ra được đường kính thân cây.
Ví dụ: Dùng dây thừng quấn 1 vòng quanh thân cây và khi đo đoạn quấn 1 vòng đó là 6 mét. Thì theo công thức "Đường kính một chu vi ba" sẽ là Chu vi khi đo được 6 mét chia cho 3 thì đường kính thân cây bằng 2 mét.
2. Cách tính đường kính thân cây hiện nay
Ngoài cách đơn giản nhưng hiệu quả ở trên thì ngày nay chúng ta còn nhiều cách khác nhau nữa để tính trực tiếp hoặc gián tiếp đường kính vật thể tròn, đường kính thân cây...
Ví dụ: Trong công xưởng để đo đường kính vật thể tròn, người ta có thể dùng các dụng cụ đo như thước kẹp, thước đo góc. Ngay cả trái đất hiện nay việc đo đường kính cũng không khó. Họ sử dụng việc chụp ảnh không gian để đo từ đó sẽ tính ra được đường kính của trái đất.
Xem thêm cách tính chu vi và diện tích hình tròn tại đây.
Trên đây là bài viết về cách tính đường kính thân cây hiện đại ngày nay và cách tính đơn giản, sơ khai ngày xưa. Về cơ bản để tính đường kính thân cây nếu không yêu cầu phải có kết quả tuyệt đối chính xác thì cách sử dụng dây thừng quấn quanh thân cây, sau đó đo để ra chu vi từ đó áp dụng công thức Đường kính một chu vi ba sẽ ra được đường kính của thân cây. Để chuẩn xác hơn thì ngày nay chúng ta có thể áp dụng nhiều cách đo khác nhau cùng với các công cụ được hỗ trợ sẽ giúp việc đo đạc ngày càng chính xác hơn.