Cúng giao thừa (lễ trừ tịch) là nghi lễ quan trọng, được cử hành trang nghiêm tại các gia đình trong thời khắc chuyển giao của năm cũ và năm mới. Việc sửa soạn, cúng lễ giao thừa trong nhà, ngoài trời mang ý nghĩa trừ tà, loại bỏ những điều xấu của năm cũ và chào đón những điều mới mẻ trong năm mới. Sau đây là bài văn khấn giao thừa 2024, bài cúng giao thừa tết Giáp Thìn mới nhất và những nghi thức cần thực hiện.
Quan niệm dân gian cho rằng, mỗi năm sẽ có một vị thần Hành binh, Hành khiển, Phán quan cai quản năm mới khác nhau. Cuối mỗi năm, các vị quan hành khiển cũ sẽ bàn giao lại công việc cho vị quan mới. Và việc cúng giao thừa được xem là nghi lễ dâng hương để "tống cựu nghinh tân", tiễn các vị thần cũ và chào đón các vị thần năm mới.
Lễ cúng giao thừa thường được cử hành vào giờ chính Tý, tức 12 giờ đêm 30 tháng Chạp. Gia chủ cần chuẩn bị 2 mâm cúng, 1 mâm ngoài trời để lễ tạ trời đất, chào đón thần năm mới và 1 mâm trong nhà để lễ thổ công, gia tiên. Trong đó:
- Lễ vật dâng cúng giao thừa ngoài trời bao gồm ngũ quả, gạo, muối, đèn, hương, nến, trầu cau, hoa tươi, rượu, quần áo cho các quan, nước trắng, gà trống luộc có gắn bông hoa hồng đỏ, xôi, chè,...
- Lễ vật cúng giao thừa trong nhà thường là mâm ngũ quả, hương, hoa, đèn nến, bánh kẹo, mứt tết, rượu và mâm cỗ mặn với bánh chưng, giò/chả hoặc thịt gà, xôi gấc, xôi đậu xanh,...
Người ta cũng tin rằng, mọi điềm hay, dở xảy ra vào giây phút này sẽ ảnh hưởng đến tất cả mọi sự hay, dở của tất cả các thành viên gia đình trong cả năm. Vì thế, trong giờ phút thiêng liêng này, mọi người đều quên đi những điều xấu, ác, những điều không hay của năm cũ và thành kính dâng hương, thắp đèn nến, rót rượu, đọc văn khấn giao thừa và cầu mong 1 năm mới mọi sự bình an, thuận lợi.
Thông thường, nghi lễ cúng ngoài trời thường được tổ chức trước khi cúng trong nhà. Văn khấn giao thừa năm 2024 trong nhà, ngoài trời chuẩn được biên soạn với nội dung như sau:
Theo tìm hiểu của Taimienphi.vn, năm mới 2024 Giáp Thìn, vị thần cai quản năm mới là Ngụy Vương Hành Khiển, Mộc Tinh chi Thần, Tiêu Tào Phán quan. Để tiễn các vị thần của năm Nhâm Dần và chào đón các vị thần của năm Giáp Thìn, gia chủ cần chuẩn bị mâm cỗ ngoài trời và đọc Văn khấn giao thừa 2024 ngoài trời dưới đây.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên thiên quan Ngụy Vương Hành khiển, Mộc Tinh hành binh chi thần, Tiêu Tào phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Hổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm Quý Mão với năm Giáp Thìn
Chúng con là: ..., sinh năm: ..., hành canh: ... tuổi, cư ngụ tại số nhà:..., ấp/khu phố:..., xã/phường ..., quận/huyện/ thành phố ..., tỉnh/thành phố ...
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng-đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dường Phật-Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Vào thời điểm giao thừa, cùng với mâm cúng ngoài trời, gia chủ cần soạn mâm cỗ mặn, cỗ chay, cỗ ngọt và dâng hương, hành lễ mời ông bà, tổ tiên về đón tết cùng con cháu. Chi tiết bài văn khấn giao thừa trong nhà năm 2024 như sau:
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh
Nay phút giao thừa năm cũ Quý Mão với năm Giáp Thìn.
Chúng con là :...sinh năm: ..., hành canh: ...tuổi, ngụ tại số nhà ..., ấp/khu phố ..., xã/phường..., quận/huyện/thành phố ..., tỉnh/thành phố ...
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dường Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Sau khi hết 3 tuần hương thì hóa vàng mã dâng cúng.
- Đặt mâm cúng ngoài trời: Mâm cúng ngoài trời cần được đặt ở giữa sân, trước cửa nhà, hoặc nơi cao nhất trong nhà (tầng thượng). Đối với những người ở chung cư, không gian nhỏ hẹp, có thể đặt mâm cúng ngoài trời ở dưới sảnh, bên ngoài chung cư và hướng về phía căn hộ của mình. Ngoài ra, gia chủ có thể đặt mâm lễ hướng về phía Nam để đón Hỷ thần hoặc đặt về hướng Đông để đón tài thần.
- Đặt mâm cúng trong nhà: Dù là cúng chay hay cúng mặn thì mâm cỗ cúng trong nhà cũng cần được đặt ở một chiếc bàn nhỏ, phía dưới bàn thờ. Bàn thờ chính chỉ nên đặt hoa tươi, ngũ quả, tiền vàng mã. Một số đồ ăn chay thanh tịnh như xôi, chè cũng có thể đặt lên ban thờ chính.
Thông thường, người cử hành lễ cúng giao thừa thường là đàn ông và là chủ của gia đình. Nếu gia đình không có đàn ông có thể thay bằng chủ nữ. Trước ngày làm lễ cúng giao thừa, người đứng làm lễ cần phải tắm rửa sạch sẽ, kiêng làm chuyện vợ chồng trước 2 ngày, không ăn các món phạm tứ linh, ngũ phương long mạch như cá chép, thịt chó, thịt mèo,...
Sau khi sửa soạn mâm lễ cúng giao thừa, người làm lễ cần thắp đèn, nến, rót rượu, nước, thắp hương, cắm thẳng vào bát gạo (nếu cúng ngoài trời) hoặc cắm vào bát hương (nếu cúng trong nhà) và đọc các bài văn khấn giao thừa trong nhà, ngoài trời được chúng tôi chia sẻ ở trên.
Lưu ý: Khi cắm hương, gia chủ cần cắm thẳng, không được cắm nghiêng hoặc lệch.
Trong quá trình người chủ gia đình cử hành nghi lễ, các thành viên khác của gia đình cần đứng chắp tay khấn nguyện để tỏ lòng thành kính đến các vị thần linh, ông bà tổ tiên, cầu mong một năm mới sức khỏe, an khang, thịnh vượng cho cả gia đình.
Trên đây là chi tiết các bài văn khấn giao thừa 2024, bài cúng giao thừa tết Giáp Thìn mới nhất cùng những điều cần chú ý khi tiến hành nghi lễ. Các bạn hãy đọc, tham khảo để hiểu hơn về ý nghĩa của lễ giao thừa và chuẩn bị lễ vật, tiến hành nghi lễ một cách trang trọng, tôn nghiêm, đúng thuần phong mỹ tục của cha ông.
Cùng với lễ cúng giao thừa, chọn tuổi xông đất, xông nhà năm mới cũng là vấn đề tâm linh được rất nhiều gia đình xem trọng. Vậy năm mới 2024, tuổi nào xông nhà đẹp, mang đến nhiều phúc khí, vượng cát cho gia chủ? Cùng tìm đọc bài viết cách chọn tuổi xông nhà 2023, xông đất năm mới để tìm câu trả lời bạn nhé!
Tải file hướng dẫn .doc TẠI ĐÂY