Soạn bài Bàn về đọc sách
Bố cục:
- Phần 1 (từ đầu...thế giới mới) : tầm quan trọng, ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách.
- Phần 2 (tiếp ... tự tiêu hao lực lượng) : khó khăn, nguy hại trong việc đọc sách.
- Phần 3 (còn lại) : phương pháp đọc sách (cách lựa chọn và cách đọc).
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 6 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Vấn đề nghị luận : Đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy, nâng cao học vấn, đọc sách có những khó khăn và phải có phương pháp đọc hiệu quả.
(Ba luận điểm của bài viết là nội dung ba phần trong mục Bố cục đã nêu trên).
Câu 2 (trang 6 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
- Tầm quan trọng của việc đọc sách : ghi chép, lưu truyền mọi tri thức, thành tựu ; Sách là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật.
- Ý nghĩa của việc đọc sách : là con đường quan trọng của học vấn, sự chuẩn bị cho cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, phát triển thế giới mới.
Câu 3 (trang 6 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
- Trước tiên phải lựa sách mà đọc vì sách nhiều cũng có những nguy hại của nó :
+ Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu, không biết nghiền ngẫm.
+ Sách nhiều khó lựa chọn, người đọc dễ lạc hướng, lãng phí thời gian.
- Cách chọn lựa sách mà tác giả đưa ra :
+ Không tham đọc nhiều, đọc lung tung, phải đọc kĩ những cuốn thực sự có giá trị.
+ Đọc kĩ về sách, tài liệu thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình.
+ Khi đọc chuyên sâu, không thể xem thường loại sách gần gũi với chuyên môn.
Câu 4 (trang 7 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách :
- Không nên đọc lướt mà phải đọc kĩ, vừa đọc vừa suy ngẫm.
- Không đọc một cách tràn lan kiểu hứng thú mà phải đọc có hệ thống.
→ Đọc sách là học tập tri thức, hơn thế còn là rèn luyện tính cách, học làm người.
Câu 5 (trang 7 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Yếu tố tạo nên sức thuyết phục cho bài văn :
- Bố cục chặt chẽ, hợp lí. Cách viết giàu hình ảnh, ví von cụ thể, thú vị.
- Phân tích cụ thể, dẫn dắt tự nhiên bằng giọng trò chuyện, tâm tình của một học giả uy tín. Nội dung các lời bàn rất đúng đắn, có tính triết lí sâu sắc.
Luyện tập
(trang 7 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2): Phát biểu điều mà em thấm thía ...
Bài Bàn về đọc sách gây cho em rất nhiều tư tưởng thấm thía :
- Đọc sách vô cùng quan trọng trong việc trau dồi tri thức và rèn luyện nhân cách.
- Không nên đọc sách tràn lan, phải biết chọn sách mà đọc, cũng như phải biết áp dụng phương pháp đọc cho phù hợp, hiệu quả.
Câu 1: Vấn đề nghị luận của văn bản này là việc đọc sách. Tác giả trình bày ba luận điểm chính:
- Luận điểm một (từ đầu đến "phát hiện thế giới mới"): tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách đối với việc tích lũy kiến thức, nâng cao học vấn.
- Luận điểm hai (tiếp theo đến "tự tiêu hao lực lượng"): Khó khăn của việc đọc và những thiên hướng sai lệch người ta thường mắc khi đọc sách.
- Luận điểm ba (phần còn lại): Cách đọc sách đúng đắn để thu được hiệu quả cao nhất.
Câu 2:
- Sách vô cùng quan trọng:
+ Nó ghi chép, đúc kết kinh nghiệm, thành tựu mà con người đạt được.
+ Nó đánh dấu những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại.
+ Nó là kho tàng tri thức và giá trị tinh thần mà loài người tích lũy được.
- Sách có tầm quan trọng như vậy, nên đọc sách là con đường để nâng cao học vấn.
Câu 3: Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, cần phải chọn sách mà đọc vì sách vở ngày càng nhiều, con người dễ bị chạy theo số lượng, đọc nhiều mà không hiểu được bao nhiêu. Mặt khác, sách nhiều, nếu không chọn lựa kĩ, sẽ bị sa vào các sách ít thông tin, không phù hợp với chuyên môn của người đọc, gây lãng phí thời gian và tiền bạc.
Câu 4: Bàn về đọc sách trước hết là bàn đến việc lựa chọn sách đọc. Biết lựa chọn sách phù hợp với chuyên môn là bước đầu của việc đọc sách. Khi chọn được sách rồi thì phải đọc thật kĩ.
Cần đọc sách theo một kế hoạch, một chủ đích chứ không đọc lung tung, đọc tùy hứng, tùy tiện.
Câu 5: Văn bản "Bàn về đọc sách" có sức thuyết phục cao bởi lập luận chặt chẽ với ba luận điểm chính thể hiện trong ba phần của bài. Tác giả phân tích thấu tình đạt lí về cách chọn sách, cách đọc sách sao cho hiệu quả nhất. Sức thuyết phục còn thể hiện ở những so sánh rất chính xác: việc chiếm lĩnh kiến thức giống như đánh trận, việc đọc nhiều sách mà không hiểu giống như ăn nhiều thức ăn không tiêu...
Luyện tập:
- Bài "Bàn về đọc sách" của Chu Quang Tiềm cho ta rất nhiều bài học tư tưởng thấm thía, đáng để ta học tập. Đó là bài học làm người, muốn mau trưởng thành thì phải thường xuyên học tập, rèn luyện tu dưỡng. Để có được học vấn thì phải thường xuyên đọc sách, nhưng đọc sách cũng cần phải có cách đọc đúng. Đọc sách cần phải đọc sao để hiểu cho sâu nhớ cho kĩ, tránh cách đọc lướt qua. Đọc sách cần có sự chọn lọc, đọc từ những quyển cơ bản rồi đọc đến nâng cao, đọc nhiều, đọc rộng, đọc bao quát kiến thức rồi tóm lược lại, có như thế mới nắm chắc kiến thức.
- Người ta thường nói: " Sách mở ra một chân trời cảm xúc mới". Do vậy, ta càng đọc sách thì sách càng làm cho ta gắn bó với thế giới và cuộc đời trở nên rực rỡ và có ý nghĩa. Làm sao ta biết cuộc đời éo le của những con người cùng khổ trên mọi miền đất nước, phải chăng là do sắp đặt? Chính sách đã an ủi phần nào cho cuộc sống của ta để khi nhìn lên thì cũng chẳng bằng ai, nhìn xuống thì cũng chẳng ai bằng mình. Song, ta cũng thấy rằng, có những người sống một cách vui thú, sung sướng mà không một người nào xung quanh ta biết sống như thế!
- Sách sẽ làm Trái Đất tràn ngập những nỗi niềm buồn vui và những cái tốt đẹp. Mỗi cuốn sách đều là tâm hồn được ghi lại trên giấy với những dấu hiệu và những từ. Có lúc ta khóc khi ta đọc sách với những việc hay, với những con người tốt bụng, hiền lành. Họ thật gần gũi và đáng mến làm sao! Càng đọc sách thì càng điềm tĩnh hơn, làm việc hợp lí hơn, ít để ý đến những chuyện bực bội trong cuộc sống. Mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên ta đã tách ra khỏi con thú để vươn đến con người, đến gần với quan niệm cuộc sống mà mình đang có và đang vươn tới.
-----------------------HẾT--------------------------
Hơn nữa, Cảm nghĩ về nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng của Kim Lân là một bài học quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 9 mà các em cần phải đặc biệt lưu tâm.
Bên cạnh nội dung đã học, các em cần chuẩn bị bài học sắp tới với phần Soạn bài Làng để nắm vững những kiến thức Ngữ Văn 9 của mình.
Ngoài ra, Phân tích nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân là một bài học quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 9 mà các em cần phải đặc biệt lưu tâm.