1. Mở đoạn: giới thiệu yếu tố "phá cách" trong tác phẩm.
2. Thân đoạn: chỉ ra ý nghĩa của yếu tố đó trong việc thể hiện:
- Nội dung, chủ đề tác phẩm.
- Tài năng nghệ thuật đỉnh cao của Nguyễn Trãi.
3. Kết đoạn: khẳng định lại giá trị của yếu tố "phá cách" đó.
Trong tác phẩm "Bảo kính cảnh giới" (bài 43), Nguyễn Trãi đã có nhiều sáng tạo về hình thức nghệ thuật. Nổi bật nhất phải kể đến là sự "phá cách" thể thơ. Thi sĩ không đi theo khuôn mẫu sẵn có của thể thất ngôn bát cú Đường luật mà khéo léo thay đổi. Cụ thể, câu thơ đầu và câu thơ cuối chỉ có 6 tiếng. Tuy hình thức ngắn gọn nhưng cả hai dòng thơ đều bộc lộ rõ nét nỗi niềm, suy tư của nhân vật trữ tình. Đó là lời lí giải về hoàn cảnh nhàn rỗi, ung dung tìm tới thiên nhiên. Hay còn là mong ước, khát vọng về cuộc sống ấm no, thanh bình cho dân chúng khắp mọi nơi. Từ đây, ta càng thêm kính phục, ngưỡng mộ tài năng nghệ thuật đỉnh cao của Nguyễn Trãi. Ông đã góp công lớn trong việc làm nên một "lối thơ Việt Nam" (Đặng Thai Mai).
Có thể nói, những từ ngữ mộc mạc, dân dã, gần với lời ăn tiếng nói hàng ngày được sử dụng trong "Bảo kính cảnh giới" (bài 43) chính là một yếu tố "phá cách" tiêu biểu. Trước hết, Nguyễn Trãi miêu tả sự vận động của thiên nhiên, cảnh vật thông qua các động từ mạnh như "đùn đùn", "phun". Nhờ đó, cảnh vật hiện lên chân thực với hình ảnh tươi mới, rực rỡ và tràn đầy sức sống "Hòe lục đùn đùn tán rợp trương/ Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ". Tiếp đến, hệ thống từ láy tượng thanh "dắng dỏi", "lao xao" cũng được vận dụng khéo léo, nhằm gợi tả âm thanh sống động, rộn ràng của cuộc sống. Bằng ngôn ngữ giản dị, đậm đà tính dân tộc, Nguyễn Trãi đã mang đến cho người đọc những hình dung cụ thể về bức tranh ngày hè tươi đẹp, sôi động. Qua "Bảo kính cảnh giới", ta càng thêm yêu mến, ngưỡng mộ ngòi bút tài hoa của Ức Trai.
Trong "Bảo kính cảnh giới" (bài 43), bức tranh ngày hè hiện lên thật tươi đẹp, sôi động. Bức tranh ấy được tạo nên bởi các hình ảnh hết sức giản dị, thân thuộc. Đây chính là một trong những yếu tố "phá cách" của bài thơ. Gợi tả cảnh sắc thiên nhiên, Nguyễn Trãi không đi theo lối mòn trong thơ cổ bằng cách sử dụng hình ảnh mang tính ước lệ như "tùng, cúc, trúc, mai" mà khéo léo dùng chất liệu từ đời sống thường ngày. Đó là cây hòe "đùn đùn" vươn mình, tỏa ra lớp lá xanh thẫm, bao phủ cả một không gian rộng lớn. Hay còn là cây lựu "phun thức đỏ", sen hồng trong ao "tịn mùi hương". Tất cả hình ảnh ấy đã góp phần mở ra khung cảnh tươi tắn, rực rỡ của ngày hè. Nguyễn Trãi quả là một nhà thơ trữ tình sâu sắc. Đồng thời, là người mang đến nhiều thay đổi cho diện mạo thơ ca trung đại Việt Nam.
Các bài văn phân tích tác phẩm của Nguyễn Trãi trong chương trình lớp 10 như Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua Bảo kính cảnh giới, Giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Bảo kính cảnh giới, bài 43, Phân tích mối quan hệ giữa tư tưởng nhân nghĩa và luận đề chính nghĩa đoạn 1 Bình Ngô đại cáo, Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên trong Bảo kính cảnh giới, bài 43, Phân tích Dục Thúy sơn hay bài Phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài thơ Dục Thúy sơn cũng được Taimienphi.vn tổng hợp. Các em cùng tham khảo.
"Bảo kính cảnh giới" (bài 43) là một tác phẩm tiêu biểu cho những cách tân của Nguyễn Trãi trong sáng tác thơ ca. Ở bài thơ này, thi sĩ sử dụng từ ngữ dễ hiểu, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày. Các động từ mạnh như "đùn đùn", "phun" đã gợi tả rõ nét sức sống mãnh liệt của cảnh vật. Bên cạnh đó, từ láy tượng thanh như "dắng dỏi", "lao xao" cũng góp phần gợi ra âm thanh sống động, vui tươi. Như vậy, bằng ngôn ngữ đậm đà tính dân tộc, Nguyễn Trãi đã giúp độc giả có hình dung cụ thể về bức tranh ngày hè hài hòa màu sắc, âm thanh và hình ảnh. Qua đây, ta càng thêm trân trọng, nâng niu những đóng góp quý giá mà Nguyễn Trãi đem đến cho thơ ca, nghệ thuật.
Thiên nhiên ngày hè trong thi phẩm "Bảo kính cảnh giới" (bài 43) hiện lên thật tươi đẹp, rực rỡ. Để làm nổi bật cảnh sắc đẹp đẽ ấy, Nguyễn Trãi đã khéo léo sử dụng các hình ảnh quen thuộc của đời sống dung dị thường ngày. Đây được coi là yếu tố "phá cách" về hình thức nghệ thuật. Bằng quan sát tinh tường, tâm hồn nhạy cảm, thi sĩ phát hiện, khám phá ra sức sống căng tràn ở mỗi cảnh vật "Hòe lục đùn đùn tán rợp trương./ Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ./ Hồng liên trì đã tịn mùi hương". Thiên nhiên không chỉ được miêu tả thông qua những hình ảnh tươi tắn mà còn được khắc họa qua sự vận động nhẹ nhàng, âm thầm của vạn vật. Như vậy, bức tranh ngày hè tưởng như tĩnh mà lại động. Nguyễn Trãi quả là một nhà thơ tài hoa khi vẽ nên một khung cảnh tuyệt đẹp từ các chất liệu dân dã, giản dị.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Để có thể phân tích một yếu tố phá cách, em cần chỉ ra đó là yếu tố nào. Sau đó, trình bày ý nghĩa của yếu tố ấy trong việc thể hiện nội dung, chủ đề tác phẩm và tài năng nghệ thuật ở Nguyễn Trãi. Taimienphi.vn luôn đồng hành cùng em trên con đường tích lũy, trau dồi kiến thức Ngữ văn. Hãy thường xuyên truy cập trang để bỏ túi những bài văn mẫu lớp 10 hay.