1. Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào?
- Thời gian: từ chiều đến tối.
- Không gian: đồng quê xanh thẫm (nơi có những bụi rậm, có bầu trời yên tĩnh xuất hiện những vì sao).
2. Nhân vật "tôi" trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật "tôi" trong hai khổ thơ đầu.
- Nhân vật "tôi" trong bài thơ là một cậu bé chăn trâu.
- Tâm trạng nhân vật "tôi" trong hai khổ thơ đầu: Nhân vật "tôi" thong dong, quan sát sự chuyển mình của không gian (cảnh sắc thiên nhiên: đồng quê, bầu trời, ...) và thời gian (khi bóng chiều tỏa nhanh cho đến khi tối mò).
3. Nêu ấn tượng chung về khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật "tôi".
Khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật sinh động, rộn rã, lung linh và huyền ảo với dòng sông Ngân Hà, sao Thần Nông, sao Hôm, nhóm Đại Hùng tinh.
4. Đọc bốn khổ thơ cuối và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm.
Những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm là:
- Dải ngân hà được ví như dòng sông "Chảy giữa trời lồng lộng".
- Các chòm sao Đại Hùng được ví như buồng gàu tát nước.
- Sao Thần Nông được ví như một chiếc vó bằng vàng.
- Sao Hôm được ví như đuốc đèn soi cá.
b. Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên.
Nét chung: Những chòm sao được so sánh với các vật dụng nhà nông (vó, đèn soi cá, buồng gàu). Qua những hình ảnh so sánh, bầu trời đêm hiện lên sinh động, những vì sao như tái hiện lại cảnh lao động của những người nông dân với khí thế hăng hái, tươi vui, nhộn nhịp; ta thấy được nhân vật "tôi" là người có tâm hồn tinh tế, nhạy cảm với thiên nhiên, có sự giao hòa với thiên nhiên.
c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc.
Trong bài thơ "Ngàn sao làm việc", tác giả Võ Quảng đã sử dụng nhiều chi tiết đặc sắc: "Sông ngân hà nao nao/ Chảy giữa trời lồng lộng", "Sao Thần Nông tỏa rộng/ Một chiếc vó bằng vàng", "Rờ rỡ ngôi sao Hôm/ Như đuốc đèn soi cá", .... Các vì sao được ví với những dụng cụ quen thuộc của người nhà nông: vó, đèn soi cá, buồng gàu. Bằng ngôn từ tinh tế và biện pháp nghệ thuật nhân hóa, so sánh bầu trời đêm được hiện lên với vẻ đẹp lung linh, huyền ảo. Ngàn sao cùng chung sức làm việc làm nổi bật lên vẻ đẹp của tinh thần lao động hăng hái. Bài thơ giản dị và ngắn gọn nhưng gợi lên một thế giới tràn đầy sức sống, một bản giao hưởng lao động nhịp nhàng, rộn rã.
Bài thơ tuy giản dị nhưng gợi ra nhiều liên tưởng bất ngờ, độc đáo. Điều đó cho thấy nỗ lực của nhà thơ Võ Quảng trong việc sáng tác thơ ca cho trẻ em. Ông đã dành trọn tình yêu và tâm huyết của mình để xây dựng nên thế giới hồn nhiên, gần gũi.
Để học tốt Ngữ văn 7, các em có thể tham khảo thêm bài soạn văn mẫu lớp 7 khác:
- Soạn bài Tóm tắt văn bản theo những yêu cầu khác nhau về độ dài, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
- Soạn bài Trao đổi về một vấn đề mà em quan tâm, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống