Đề bài: Phân tích hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi
Phân tích hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi
1. Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" và hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong tác phẩm.
2. Thân bài:
a. Trình bày khái quát về tác giả và tác phẩm:
- Lê Minh Khuê (1949) là một trong những nhà văn tiêu biểu trong thời kì kháng chiến chống Mỹ có sở trường về truyện ngắn. Bà có phong cách sáng tác dung dị, giàu nữ tính, đa sắc thái.
- Tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" được viết năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt, được đưa vào tuyển tập "Nghệ thuật truyện ngắn thế giới" xuất bản ở Mỹ.
b. Điểm chung của những nữ thanh niên trong tác phẩm:
- "Những ngôi sao xa xôi" là câu chuyện kể về ba nữ thanh niên xung phong: Phương Định, Nho, Thao cùng làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn.
- Công việc mỗi ngày của họ rất nguy hiểm, họ sống trong một cái hang dưới chân cao điểm.
- Ba cô gái với ba tính cách khác nhau nhưng họ đều có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong: Lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ.
- Họ có tâm hồn trẻ trung, trong sáng, nhạy cảm và giàu mơ ước.
c. Nhân vật Phương Định:
- Phương Định là cô gái Hà Thành có nét đẹp duyên dáng, trẻ trung, tâm hồn trong sáng.
- Phương Định có cách cư xử ý nhị, kiêu kì của con gái Hà Thành, nhạy cảm biết mình được nhiều anh lính để ý.
- Phương Định vẫn giữ nguyên nét đẹp trong sáng của những cô gái mới lớn: Thích làm duyên, làm điệu, thích hát, hay hát, tự bịa lời bài hát, đêm đêm nhìn lên bầu trời mơ về ngày mai hòa bình.
d. Nhân vật chị Thao:
- Chị Thao là tổ trưởng, có nhiều kinh nghiệm hơn Phương Định và Nho.
- Chị Thao hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm nhưng ai cũng gờm chị về tính cương quyết, táo bạo.
- Chị Thao là cô gái bình tĩnh, máy bay địch đến nhưng vẫn "móc bánh quy trong túi, thong thả nhai".
- Là cô gái đáng yêu, hát nhạt sai bét, giọng thì chua nhưng có tới ba quyển sổ dày chép lời bài hát.
e. Phân tích nhân vật Nho:
- Nho là cô gái trẻ, xinh xắn và rất dễ thương: "Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng", "cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn" khiến Phương Định muốn "bế nó lên tay".
- Nho là cô gái hồn nhiên, khi bị thương nằm trong hang vẫn "nhổm dậy, xòe tay xin mấy viên đá mưa".
- Dũng cảm chiến đấu khi giặc tới, trong một lần phá bom đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người.
f. Đánh giá:
- Tác giả đã sử dụng phương thức trần thuật, miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, đặt ba nhân vật vào hoàn cảnh đầy nguy hiểm để ngợi ca vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong.
- Tác phẩm đã cho ta thấy sự tài năng của Lê Minh Khuê, tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn và sự gan dạ của ba cô gái, đây cũng là hình ảnh của những thanh niên xung phong Việt Nam trong thời kì kháng chiến.
3. Kết bài:
- Khái quát lại vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong trong "Những ngôi sao xa xôi".
"Có lẽ nào anh lại mê em
Một cô gái không nhìn rõ mặt
Đại đội thanh niên đi lấp hố bom
Áo em hình như trắng nhất"
(Phạm Tiến Duật)
Để được sống trong nền hòa bình như ngày hôm nay thì nhân dân ta đã phải trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh đầy đau thương và mất mát. Một trong những yếu tố quyết định trực tiếp đến sự thắng lợi của dân tộc đó chính là sự dũng cảm, gan dạ của những người lính hay những thanh niên xung phong. Chính vì vậy, hình ảnh đáng trân quý của những nữ thanh niên xung phong làm công việc hết sức nguy hiểm trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đã được Lê Minh Khuê phác họa lại trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi".
Lê Minh Khuê (1949) là một trong những nhà văn của thời kì kháng chiến chống Mỹ có sở trường về truyện ngắn. Bà có phong cách sáng tác dung dị, giàu nữ tính, đa sắc thái. Tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" được viết năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt, được đưa vào tuyển tập "Nghệ thuật truyện ngắn thế giới" xuất bản ở Mỹ.
Những nữ thanh niên trong tác phẩm là Phương Định, Nho, Thao với những tính cách khác nhau nhưng ở họ vẫn có những điểm chung nhất định. Họ cùng làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn. Công việc mỗi ngày của họ rất nguy hiểm, họ sống trong một cái hang dưới chân cao điểm. Họ phải chạy ở trên cao cả ban ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo lượng đất đá, đánh dấu những quả bom chưa nổ và thậm chí là phá bom. Ở họ đều có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong đó là lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ.
Tuy cuộc sống của họ là nơi chiến trường ác liệt, luôn đối mặt với nguy hiểm và cái chết nhưng để cho mạch giao thông luôn thông suốt thì các cô gái vẫn luôn sẵn sàng cho việc ra trận địa mà không mong chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Là con gái nên đôi khi các cô cũng sợ hãi nhưng những điều ấy chỉ "thoáng qua rất mờ nhạt" để nhường chỗ cho những ý nghĩ làm thế nào để những quả bom kia phải nổ. "Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người" như cứa vào da thịt khiến cho các cô gái căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả bom. Phải chăng sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện những tâm hồn yếu đuối thành bản lĩnh kiên cường của người anh hùng cách mạng nhưng họ vẫn giữ được tâm hồn trẻ trung, trong sáng, nhạy cảm và giàu mơ ước. Khi Nho bị thương, tinh thần đồng chí, đồng đội của ba cô gái được thể hiện rõ nét. Phương Định và chị Thao tất tưởi lo lắng, chăm sóc Nho như những nữ y tá dày dặn kinh nghiệm và coi Nho như là em gái. Ba cô gái chính là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mỹ bởi ở họ hội tụ đầy đủ vẻ đẹp và phẩm chất cao quý của những thanh niên xung phong dũng cảm.
Bên cạnh những điểm chung, mỗi cô gái đều có những vẻ đẹp riêng tạo nên sự cá tính của từng người. Phương Định là cô gái Hà Thành có nét đẹp duyên dáng, trẻ trung, tâm hồn trong sáng. Một cô gái có "cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn", "hai bím tóc dài, mềm mại", "đôi mắt dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng", "cái nhìn xa xăm". Phương Định có cách cư xử ý nhị, kiêu kì của con gái Hà Thành, nhạy cảm biết mình được nhiều anh lính để ý. Cô không "săn sóc, vồn vã" như những cô gái khác nhưng trong tâm trí cô thì "những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ". Sống ở nơi nguy hiểm như thế, nhưng Phương Định vẫn giữ nguyên nét đẹp trong sáng của những cô gái mới lớn: Thích làm duyên, làm điệu, cô thích "ngắm mình trong gương", "ngồi bó gối mơ màng". Không chỉ vậy, cô còn rất yêu đời, cô thích hát, hay hát, tự bịa lời bài hát, đêm đêm nhìn lên bầu trời mơ về ngày mai hòa bình. Khi một trận chiến khốc liệt vừa đi qua thì một cơn mưa đá bất chợt ập xuống núi rừng Trường Sơn khiến cho Phương Định quên hết cả căng thẳng, hiểm nguy của bom đạn mà cùng đồng đội tận hưởng niềm vui như con trẻ và cũng chính cơn mưa đã khiến cô nhớ lại những kí ức vui tươi ngày còn ở Hà Nội bên gia đình và thành phố thân yêu.
Khác với Phương Định, chị Thao lại là người có những dự tính về tương lai thiết thực hơn bởi chị Thao là tổ trưởng nhưng cũng không thiếu những khát khao và lãng mạn của tuổi trẻ. Chị duyên dáng, thích làm đẹp, áo lót của chị cái nào cũng được thêu chỉ màu, đôi lông mày được chị tỉ nhỏ như cái tăm, thế nhưng trong công việc chị lại là một người gan dạ, cương quyết. Có lẽ, việc đối mặt với máy bay của địch đã quá quen thuộc nên chị Thao trở nên bình tĩnh hơn hẳn. Khi máy bay địch đến nhưng chị vẫn "móc bánh quy trong túi, thong thả nhai". Nhưng có ai ngờ được một con người gan dạ như thế lại sợ máu và vắt "thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét". Thế nhưng chị Thao vẫn là một cô gái rất đáng yêu, lấy tiếng hát để "át tiếng bom" dù hát nhạc sai bét, giọng thì chua theo chị tự nhận xét và chị hát không trôi chảy được bài nào nhưng có tới ba quyển sổ dày để chép lời bài hát.
Nho là cô em út trẻ, xinh xắn và rất dễ thương: "Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng", "cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn" khiến Phương Định muốn "bế nó lên tay". Không những vậy, Nho còn rất hồn nhiên "vừa tắm ở dưới suối lên, cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo", khi bị thương nằm trong hang vẫn "nhổm dậy, xòe tay xin mấy viên đá mưa". Thế nhưng lòng yêu nước đã khiến Nho trở thành một cô gái dũng cảm chiến đấu khi giặc tới cô "cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi". Thật không may, trong một lần phá bom đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người Nho khiến Nho suýt thiệt mạng "da xanh đi, mắt nhắm nghiền, quần áo đầy bụi" nhưng cô vẫn nhất quyết chiến đấu vì đất nước.
Tác giả đã sử dụng phương thức trần thuật, miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, đặt ba nhân vật vào hoàn cảnh đầy nguy hiểm để ngợi ca vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong. Tác phẩm đã cho ta thấy sự tài năng của Lê Minh Khuê, tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn và sự gan dạ của ba cô gái, đây cũng là hình ảnh của những thanh niên xung phong Việt Nam trong thời kì kháng chiến.
Có lẽ, hình ảnh về những nữ thanh niên xung phong trong "Những ngôi sao xa xôi" đã chạm tới trái tim độc giả bằng tất cả sự đáng yêu, gan dạ của mỗi nhân vật. Ở họ đều tiềm ẩn một sức mạnh phi thường để chiến đấu vượt lên trên mọi hiểm nguy, vất vả trên tuyến đường Trường Sơn trong cuộc chiến đấu khốc liệt với Mĩ.
-------------------HẾT-------------------
Bài Phân tích hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi trên đây sẽ là tư liệu để các em tham khảo trước khi bước vào kì thi tuyển sinh vào lớp 10. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm những bài viết sau để nắm chắc kiến thức hơn: Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi, Cảm nhận về tình đồng chí đồng đội của các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh khuê, Phân tích nhân vật Phương Định, Suy nghĩ của em về văn bản Những ngôi sao xa xôi.