Bài văn mẫu Phân tích bài thơ Mới ra tù, tập leo núi (Tân xuất ngục, học đăng sơn)
Là một con người thì quyền tối thiểu là được sống và được tự do, thế nhưng trong với một số người thì họ lại bị tước đi quyền tự do một cách vô lí. Đó là Bác Hồ- vị cha già đã dành cả cuộc đời để đấu tranh giành lại độc lập tự do cho dân tộc, Người phải chịu những ngày tháng bỏ tù khổ sở, chịu đói chịu lạnh đến thấu xương. Thế nhưng càng khó khăn gian khổ, sự tự do của Bác càng bị vùi dập thì Người lại càng ung dung không chút nao núng. Thật vậy dù sống trong lao ngục gông kìm Bác vẫn cho ra đời những áng thơ văn với ý chí, tinh thần bất khuất đến không tưởng. Hơn thế nữa trong Bác vẫn sáng ngời niềm tin nghị lực sống, lòng yêu thiên nhiên đến vô hạn. Thật vậy, khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp cùng với bao tâm sự của Bác đã được gửi gắm qua tác phẩm "Mới ra tù, tập leo núi" được viết khi Người mới thoát khỏi mười bốn tháng bị giam tại nhà tù Tưởng Giới Thạch.
Nhắc đến Bác là nhắc đến một con người vĩ đại tự đặt trên vai mình trọng trách to lớn của cả dân tộc, nhưng nhắc đến Bác cũng là nhắc đến một nhà thơ lớn với kho tàng thơ văn đồ sộ ẩn chứa bao tư tưởng nhân văn cùng với tinh thần bất khuất, lòng yêu thiên nhiên vô hạn. Bị cầm tù hơn một năm trời dài đằng đẵng bởi vậy dù có tinh thần thép đến đâu đi chăng nữa thì Bác cũng không tránh khỏi đôi lúc thấy cô đơn, đôi khi thèm khát được trở về quê hương yêu dấu. Thật vậy khi vừa thoát khỏi cảnh gông cùm Bác lại ngay lập tức đắm chìm vào thiên nhiên, hòa mình vào thưởng thức dư vị đất trời.
"Vân ủng trùng sơn, sơn ủng vân
Giang tâm như kính tịnh vô trần"
Dịch:
"Núi ấp ôm mây, mây ấp núi
Lòng sông gương sáng bụi không mờ"
Từ những sự vật vô tri vô giác không có tâm hồn mà nay dưới đôi mắt của Bác chúng trở nên tinh tế, sống động và thật có hồn. Cảnh vật vốn chỉ là những thứ diễn ra hằng ngày dưới mắt chúng ta, trên đỉnh núi cao sẽ có những gợn mây trắng phủ quanh, đó là một sự thật hiển nhiên. Thế nhưng dưới con mắt của một kẻ si tình, một người hết lòng yêu thiên nhiên thì cái sự thật tầm thường đó lại trở nên có hồn đến lạ. Mây và núi cũng biết gắn bó với nhau như những con người vậy, chúng ôm ấp nhau với những cái ôm thật chặt đầy ấm áp. Tầm nhìn của Bác thay đổi từ cao xa trở về gần và thấp hơn. Trong đôi mắt Người lúc ấy hiện lên khung cảnh mê hoặc đầy cuốn hút của dòng sông. Có lẽ cảnh vật đang phô ra vẻ đẹp huyền bí nhất của nó để quyến rũ người chiến sĩ cách mạng vừa được trả lại tự do ít lâu trước đó. Dòng sông mang một vẻ đẹp dịu dàng trong suốt như một chiếc gương khổng lồ đang phản chiếu vạn vật xung quanh. Vẻ đẹp của dòng sông như gột rửa tâm hồn con người, sự thuần khiết ấy như tấm lòng của Bác, một lòng vẫn luôn hướng về Đảng về dân.
Sau những giây phút đắm chìm trong vẻ đẹp của thiên nhiên thì dường như Bác cũng bị cảnh vật tác động lại, những tâm sự cùng bao ưu tư của một người lính bấy lâu nay bị tách khỏi đồng bào, đồng chí dội về từ tiềm thức một cách dữ dội:
"Bồi hồi độc bộ Tây Phong lĩnh
Dao vọng Nam tiên ức cô nhân"
Dịch:
"Bồi hồi dạo trước Tây Phong lĩnh
Trông lại trời Nam, nhớ bạn xưa."
Âm điệu của bài thơ biến đổi trở nên trầm lắng, thiết tha. Sau giây phút say đắm với thiên nhiên thì nay đứng một mình trước cái thiên nhiên rộng lớn ấy Bác lại thấy cô quạnh, nhỏ bé hơn bởi nỗi nhớ bạn, nhớ đồng bào đồng chí mà mình đã từng gắn bó. Cảm xúc của Người giờ đây có vui, có buồn đan xen khó tả, bao thứ xúc cảm ấy khiến Người thêm bồn chồn bởi nỗi nhớ nhà, niềm khao khát được trở về quê hương yêu dấu của mình.
Thật vậy, bài thơ khép lại với không khí cổ kính tràn ngập trong vẻ đẹp thiên nhiên nơi xứ lạ. Đây quả thực là một khúc ca tráng lệ đánh dấu sự kết thúc cho một chặng đường đầy khó khăn trắc trở và mở đường cho một chặng đường hoạt động cách mạng gian khổ hơn. Từ đỉnh núi mù mịt khói mây, Người hướng về quê hương yêu dấu nơi những người bạn, người đồng chí đồng bào đang ngày đêm chuẩn bị cho cuộc cách mạng Tháng Tám đầy vẻ vang huy hoàng của dân tộc. Chiến thắng đang vẫy gọi và Người sẽ không chùn bước, đó sẽ là động lực để Bác cùng với nhân dân phá tan xiềng xích nô lệ, khai sinh ra một nước Việt Nam hoàn toàn dân chủ và đầy tự do, no ấm cho chúng ta sau này.
Xem thêm các bài viết cùng chủ để trên Taimienphi.vn
- Bình giảng bài Mới ra tù, tập leo núi (Tân xuất ngục, học đăng sơn)
- Phân tích và chứng minh chất thép trong tập thơ Nhật kí trong tù