Một số cách mở bài đoạn trích Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều) của Nguyễn Du
Mở bài đoạn trích Cảnh ngày xuân
Nguyễn Du không chỉ là đại thi hào vĩ đại trong nền văn học Việt Nam mà còn là một tác giả nổi tiếng trên thi đàn văn học thế giới. Tên tuổi của ông gắn liền với nhiều sáng tác đặc sắc, nổi bật là tác phẩm “Truyện Kiều”. Vẻ đẹp về ngôn từ cùng thành công về giá trị nghệ thuật cũng như giá trị nhân đạo, nhân văn cao đẹp mà “Đoạn trường tân thanh” truyền tải đã để lại nhiều dấu ấn sâu sắc trong tiềm thức của độc giả qua nhiều thế hệ về sự đồng cảm, xót thương cho thân phận bi kịch của người phụ nữ. Trước khi bước vào mười lăm lưu lạc đầy những khổ đau, nàng Kiều từng có cuộc sống “Êm đềm trướng rủ màn che”. “Cảnh ngày xuân” là một trong những trích đoạn miêu tả cuộc sống êm ấm, hạnh phúc của Thúy Kiều thông qua không gian nghệ thuật của ngày lễ Thanh minh.
“Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân
Bâng khuâng nhớ Cụ, thương thân nàng Kiều
Hỡi lòng tê tái thương yêu
Giữa dòng trong đục, cánh bèo lênh đênh”
(Trích “Kính gửi cụ Nguyễn Du”, Tố Hữu)
Những câu thơ trên đã thể hiện tấm lòng tri âm, ngưỡng mộ của nhà thơ Tố Hữu đối với đại thi hào Nguyễn Du- người đã đem đến cho nền văn học Việt Nam “tấm gương oan khổ” đại diện cho số phận bất hạnh của người phụ nữ dưới sự đày đọa của chế độ phong kiến phi nhân đạo. Từ một người con gái tài sắc vẹn toàn và sống yên ấm trong cảnh khuê các, Thúy Kiều trở thành nạn nhân trước sức mạnh vạn năng của đồng tiền. Khi dõi theo bước chân lưu lạc, lắng nghe những “thiên bạc mệnh” của nàng, độc giả càng cảm thấy nuối tiếc về những ngày tháng hạnh phúc êm đẹp của nàng Kiều. Trích đoạn “Cảnh ngày xuân” là một trong những bức tranh miêu tả về cuộc sống của Thúy Kiều trước khi rơi vào cảnh lưu lạc và “đoạn trường”.
“Cảnh ngày xuân” là một trong những trích đoạn đặc sắc của kiệt tác Truyện Kiều và đạt được những thành công về giá trị nghệ thuật, giá trị nội dung. Bằng tài năng trong việc sử dụng thi liệu, hình ảnh, ngôn từ giàu chất tạo hình và những bút pháp quen thuộc trong thơ ca trung đại như ước lệ tượng trưng, tả cảnh ngụ tình, tác giả Nguyễn Du đã tái hiện thành công bức tranh “Thanh minh trong tiết tháng ba” trong tiết trời xuân ấm áp cùng cuộc du xuân tảo mộ “Gần xa nô nức yên anh” đậm đà bản sắc của truyền thống dân tộc. Đó cũng chính là không gian nghệ thuật để làm nổi bật cuộc sống của Thúy Kiều trước khi bước chân vào những chuỗi ngày bi kịch.
Mùa xuân là một trong những khoảnh khắc kì diệu của đất trời báo hiệu sự đổi thay của không gian cảnh vật cũng như cuộc sống của con người. Đó là thời điểm trăm hoa đua nở cùng khoe sắc thắm, là khoảng không gian ngập tràn lễ hội văn hóa dân gian. Bởi vậy, mùa xuân trở thành chất xúc tác khơi gợi nguồn cảm hứng của người nghệ sĩ. Nếu như Mãn Giác Thiền sư miêu tả mùa xuân trong sự vận động “Xuân khứ bách hoa lạc - Xuân đáo bách hoa khai” (Trích “Cáo tật thị chúng”) để nói về quy luật tuần hoàn bất biến của vũ trụ thì những câu thơ trong trích đoạn “Cảnh ngày xuân” lại đem đến một hương sắc mới qua cách cảm nhận mùa xuân trong bối cảnh không gian lễ hội. Bằng việc vận dụng những bút pháp quen thuộc trong thi pháp văn học trung đại như ước lệ tượng trưng, gợi nhiều hơn tả, đại thi hào Nguyễn Du đã khắc họa một bức tranh xuân tươi đẹp và tràn trề sức sống.
--------------HẾT---------------
Cảnh ngày xuân là một trong số các đoạn trích đặc sắc của kiệt tác Truyện Kiều của Nguyễn Du, bên cạnh Mở bài đoạn trích Cảnh ngày xuân, các bạn cũng có thể tham khảo thêm một số mở bài khác có liên quan đến tác phẩm này: Mở bài đoạn trích Chị em Thúy Kiều; Mở bài đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều; Mở bài đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích;... đã được chúng tôi tổng hợp trong tài liệu Bài văn lớp 9, các em nhớ đón đọc.