1. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Đình Chiểu và đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga".
- Khái quát về nhân vật Lục Vân Tiên.
2. Thân bài:
a, Vẻ đẹp của nhân vật Lục Vân Tiên:
- Một con người dũng cảm, hết mình vì chính nghĩa:
+ Không ngần ngại giúp đỡ người gặp nạn.
+ Dũng cảm đánh đuổi kẻ gian ác.
- Một nam nhân ân cần, chu đáo, luôn tuân theo chuẩn mực lễ nghi:
+ Dịu dàng, ân cần hỏi thăm và an ủi hai người con gái.
+ Giữ gìn lễ tiết, điều chỉnh lời nói, hành động chuẩn mực.
- Một người hào sảng, không màng danh lợi:
+ Quan niệm việc giúp người là lẽ đương nhiên.
+ Làm việc trượng nghĩa mà không mong cầu được báo đáp.
b, Đánh giá:
- Hình tượng nhân vật được xây dựng vừa bình dị, gần gũi, vừa mang dáng dấp cao cả, lớn lao của người anh hùng.
- Là hình mẫu anh hùng lí tưởng được tác giả xây dựng nhằm gửi gắm ước mơ về xã hội công bằng.
3. Kết bài:
- Khẳng định lại vẻ đẹp của nhân vật Lục Vân Tiên được thể hiện qua đoạn thơ.
- Liên hệ mở rộng.
Nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" chính là hình tượng tiêu biểu cho người anh hùng trong xã hội xưa. Chàng dũng cảm, trượng nghĩa. Thấy việc bất bình trên đường, chàng không ngần ngại bẻ cây làm gậy, xông pha giải cứu người gặp nạn. Vân Tiên đánh đuổi quân trộm cướp mà chẳng mảy may phân vân. Đó chính là tinh thần nghĩa hiệp đáng quý của người anh hùng. Tiếp đó, có thể thấy Lục Vân Tiên mang trong mình sự ân cần, dịu dàng. Chàng hết lòng an ủi hai cô gái bằng ngôn ngữ chuẩn mực. Vân Tiên tôn trọng lễ tiết: "Nàng là phận gái, ta là phận trai". Qua đó, người đọc lại càng tăng thêm thiện cảm đối với người quân tử này. Không chỉ vậy, chàng còn mang tư tưởng hào hiệp, không màng danh lợi. Chàng quan niệm rằng: "Làm ơn há dễ trông người trả ơn/.../Làm người thế ấy cũng phi anh hùng". Việc giúp người là lẽ hiển nhiên. Nếu chỉ trượng nghĩa để nhận lại tiền tài, của cải thì việc đó chẳng còn ý nghĩa nữa. Lục Vân Tiên chính là hình mẫu lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu xây dựng nên. Tác giả đã gửi gắm ước vọng về người anh hùng, về một xã hội công bằng, yên ổn qua nhân vật này.
----------------------------------------
Taimienphi.vn còn rất nhiều bài mẫu đợi em tham khảo bài văn mẫu lớp 9 như: Đoạn văn phân tích nhân vật Kiều Nguyệt Nga trong Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga; Đoạn văn phân tích nhân vật Lục Vân Tiên trong Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga.
"Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu là một trong những tác phẩm có tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Ở đây, tác giả đã xây dựng hình tượng nhân vật chính với rất nhiều phẩm chất tốt đẹp. Vẻ đẹp anh hùng ấy của Lục Vân Tiên đã được thể hiện rất rõ qua đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga".
Trước tiên, có thể thấy Lục Vân Tiên là một người anh hùng tài giỏi, trượng nghĩa, hào hiệp. Khi gặp chuyện bất bình trên đường, chàng không ngại ra tay cứu giúp:
"Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô
Kêu rằng:"Bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân""
Trong tình thế nguy cấp, chàng chẳng nghĩ ngợi nhiều mà nhanh chóng lấy cây làm vũ khí, lao vào giao chiến với quân gian ác. Chính tình yêu thương đã tăng thêm sức mạnh cho chàng, giúp đấng nam nhi đầy nghĩa khí ấy dẹp tan "lũ kiến chòm ong", trả lại sự bình yên cho con người. Bằng giọng thơ hùng tráng, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả trận đấu hết sức hấp dẫn, li kì:
"Vân Tiên tả đột hữu xông
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương dang
Lâu la bốn phía vỡ tan
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay
Phong Lai trở chẳng kịp tay
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong"
Bọn cướp bị đánh tơi bời, khiếp đảm mà bỏ chạy. Qua đó, người đọc càng thấy rõ hơn về võ nghệ cao cường cùng tinh thần trượng nghĩa đáng quý của một đấng nam nhân. Chàng chính là đại diện cho hình tượng người anh hùng của nhân dân trong xã hội loạn lạc khi xưa.
Tiếp đó, Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng Lục Vân Tiên là một người quân tử trọng lễ nghĩa. Khi thấy người trong kiệu đang hoảng sợ, chàng đã ân cần hỏi thăm. Biết hai người là nữ nhi, Vân Tiên nhất mực giữ khoảng cách, bảo vệ danh dự cho chủ tớ Kiều Nguyệt Nga:
"Khoan khoan ngồi đó chớ ra
Nàng là phận gái ta là phận trai"
Khi ấy, ngôn ngữ của chàng cũng vô cùng chuẩn mực, mang đầy sự tôn trọng dành cho người đối diện. Các từ "tiểu thơ", "khuê môn" đã thể hiện rất rõ sự dịu dàng, lễ tiết của người quân tử.
Không chỉ vậy, Lục Vân Tiên còn hiện lên với tinh thần trượng nghĩa, hào sảng, không ham danh lợi lộc. Khi nghe Kiều Nguyệt Nga bày tỏ mong muốn báo ơn, chàng chỉ cười mà từ chối khéo:
"Vân Tiên nghe nói liền cười:
"Làm ơn há dễ trông người trả ơn
Nay đà rõ đặng nguồn cơn
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng""
Nụ cười của chàng ở đây mang đầy sự vô tư, hào hiệp. Với chàng, việc đánh cướp giúp người là chuyện thường tình, không đáng để so đo thiệt hơn. Nếu như làm việc nghĩa mà lại mong nhận được đền đáp, của cải, vật chất thì chẳng phải mất đi phẩm giá của người anh hùng hay sao. Điều này càng chứng minh cho người đọc tấm lòng cao cả, đáng quý của Lục Vân Tiên.
Hình tượng người anh hùng trong tác phẩm được miêu tả một cách hết sức bình dị, gần gũi. Bằng ngôn ngữ Nam Bộ dân giã, Nguyễn Đình Chiểu đã đem tới một Lục Vân Tiên với bao phẩm chất đáng quý. Chàng chính là hiện thân của tinh thần chính nghĩa, thể hiện ước mơ của tác giả về xã hội bình yên, công bằng.
Tựu chung lại, nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" đã hiện lên vô cùng cao cả. Chàng trượng nghĩa, hào hiệp mà cũng không kém phần dịu dàng, chu đáo. Đây chính là một trong những hình mẫu lí tưởng mà nhân dân mong muốn về người anh hùng, người quân tử khi xưa.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Đối với các nhân vật anh hùng như Lục Vân Tiên, các em hãy chú ý phân tích, khai thác hành động, lời nói để làm nổi bật lên cái cao cả, lớn lao mà tác giả muốn gửi gắm nhé.