I. HƯỚNG DẪN ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Cần đọc nhiều lần văn bản để thấy được những vẻ đẹp riêng của thành phố Sài Gòn qua tình cảm yêu mến của tác giả - người đã gắn bó với Sài Gòn trong nhiều năm.
1. Tìm hiểu mạch cảm xúc, suy nghĩ của tác giả và bố cục của bài văn
- Tác giả đã cảm nhận Sài Gòn trên các phương diện: thiên nhiên, khí hậu, thời tiết, cuộc sống, sinh hoạt của thành phố, cư dân và phong cách con người Sài Gòn. Mạch cảm xúc, suy nghĩ của tác giả cũng phát triển theo các phương diện cảm nhận đó.
- Bài văn có bố cục ba đoạn như sau:
+ Đoạn 1, mở đầu: (từ đầu đến "tông chi họ hàng"): nêu những ấn tượng chung về Sài Gòn và tình yêu của mình với thành phố ấy.
+ Đoạn 2: từ "Ở trên đất này" đến "leo lên hơn năm triệu": cảm nhận và bình luận về phong cách con người Sài Gòn.
+ Đoạn 3: phần kết bài: khẳng định lại tình yêu của mình với thành phố ấy.
2. Cảm nhận chung về thiên nhiên và cuộc sống ở Sài Gòn của tác giả
- Thiên nhiên, khí hậu Sài Gòn được cảm nhận khá tinh tế với những nét riêng biệt: mưa nắng thất thường, đặc biệt là những cơn mưa nhiệt đới ào ào và mau dứt, ...
- Cuộc sống sôi động và đa dạng của thành phố trong những thời điểm khác nhau.
- Tất cả đều được cảm nhận qua một tình yêu chân thành, da diết của tác giả - đến độ yêu cả những điều "trái chứng" của cái thành phố này. Biện pháp điệp từ ở đầu câu, điệp cấu trúc câu được sử dụng liên tiếp trong đoạn văn ("Tôi yêu" được lấy lại 6 lần) đã nói lên tình cảm đó.
3. Cảm nhận về phong cách con người Sài Gòn
Đây mới là cái cơ bản nhất tạo nên sức sống và nét đẹp riêng của thành phố. Gắn bó với con người nơi đây gần 50 năm, hiểu biết họ sâu sắc nên tác giả đã có những cảm nhận đúng đắn và tinh tế về phong cách con người Sài Gòn.
- Trước hết là một nhận xét thật sắc sảo về đặc điểm của cư dân Sài Gòn: "Ở trên đất này, không có người Bắc, không có người Trung, người Nam, người Hoa, người Khơ-me... mà chỉ toàn là người Sài Gòn cả". Sài Gòn là nơi tụ hội của người bốn phương nhưng đã hòa hợp, không phân biệt nguồn gốc mà chỉ còn là người Sài Gòn. Thật là cởi mở, đoàn kết – một nét đẹp của cư dân thành phố.
- Phong cách con người Sài Gòn cũng được cảm nhận đúng đắn và tinh tế: chân thành, bộc trực, cởi mở, các cô gái có vẻ đẹp tự nhiên, dễ gần mà ý nhị. Những nét tính cách ấy được biểu hiện trong đời sống hàng ngày và cả trong những hoàn cảnh thử thách của lịch sử (các em chứng minh qua đoạn 2 của bài văn). Tất cả đã được tác giả kể lại một cách bình dị mà đằm thắm với những chi tiết miêu tả tiêu biểu, đầy ấn tượng (như chi tiết các cô gái chắp tay xả người lớn), kết hợp với những lời bình luận sâu sắc để ngợi ca vẻ đẹp mang nhiều nét đặc trưng của phong cách bản địa người Sài Gòn (từ đó mà có tác dụng biểu cảm).
4. Câu này các em tự trả lời trên cơ sở câu 2. và câu 3. trên đây.
II. LUYỆN TẬP
Hai bài tập này các em tự làm theo yêu cầu và hướng dẫn của SGK.
---------------------HẾT-----------------------
Trên đây là phần Soạn bài Sài Gòn tôi yêu bài tiếp theo, các em chuẩn bị trả lời câu hỏi SGK, Soạn bài Mùa xuân của tôi và cùng với phần Soạn bài Luyện tập sử dụng từ để học tốt môn Ngữ Văn lớp 7 hơn.