Đề bài: Phân tích giá trị nghệ thuật của bài thơ Con cò
Bài văn mẫu Phân tích giá trị nghệ thuật của bài thơ Con cò
1. Mở bài
Giới thiệu khái quát về bài thơ Con cò
2. Thân bài
- Thể thơ tự do với độ dài ngắn khác nhau tạo nên sự linh hoạt trong cách xây dựng, triển khai ý thơ.
- Cách gieo vần độc đáo, mới lạ: Các câu thơ gieo vần uyển chuyển khiến chúng có âm điệu rất gần với những lời hát ru
- Mượn hình ảnh con cò trong ca dao để thể hiện nội dung tư tưởng bài thơ:
+ Con cò vừa là hình ảnh tả thực, vừa là hình ảnh tượng trưng cho tình yêu thương của người mẹ.
+ Hình ảnh xuyên suốt bài thơ, mang giá trị biểu cảm cao.
+ Biểu tượng cho tình yêu thương, sự chở che, dìu dắt của người mẹ.
- Không gian nghệ thuật có sự giao hòa với không gian của sự suy tư, của triết lí sâu sắc vang lên từ tâm tình của người mẹ.
- Giọng thơ linh hoạt, lúc nhẹ nhàng gần gũi, khi trầm lắng mang đậm tính triết lí.
3. Kết bài
Tổng kết vấn đề.
Chế Lan Viên được biết đến là một nhà thơ có phong cách thơ vô cùng độc đáo. Với thi phẩm "Con Cò", tác giả không chỉ thành công trong việc xây dựng giá trị nội dung của tác phẩm với những tầng ý nghĩa mang nhiều lớp nghĩa tượng trưng cùng những hình ảnh biểu tượng đặc sắc và thông điệp truyền tải mạnh mẽ, tác giả còn rất thành công trong việc tạo nên giá trị của nghệ thuật của bài thơ.
Trước hết, có thể thấy rằng tác phẩm như một khúc hát ru vô cùng hiện đại. Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, chính điều này đã tạo nên sự hiện đại trong thi phẩm. Hầu hết các tác phẩm thơ, đặc biệt là ở thể loại thơ hát ru đều viết theo thể thơ truyền thống lục bát. Tuy nhiên, với sự sáng tạo cùng thể thơ tự do đã tạo nên sự đặc biệt trong giá trị nghệ thuật của bài thơ. Các dòng thơ có độ dài ngắn khác nhau đã tạo nên sự linh hoạt trong cách xây dựng, triển khai ý thơ. Bài thơ đã triển khai theo đúng như mạch cảm xúc được thể hiện, do đó đã tạo nên mạch thơ xuyên suốt tác phẩm.
Nhịp của bài thơ cũng được sử dụng chủ yếu theo nhịp hai. Toàn bài thơ có số lượng âm tiết không ổn định, tuy vậy nhưng vẫn có những sự thống nhất bên trong. Bên cạnh đó là cách gieo vần độc đáo và khá mới lạ. Các câu thơ gieo vần uyển chuyển khiến chúng có âm điệu rất gần với những lời hát ru. Chính vì vậy, những câu mở đầu thường ngắn, lặp đi lặp lại cấu trúc sau đó đến các câu dài. Chính điều này đã đem lại những sự suy tưởng sâu sắc và mang tính triết lí cao.
Điểm đặc sắc nhất trong giá trị nghệ thuật của bài thơ chính là việc sử dụng hình ảnh con cò trong ca dao. Tưởng chừng như đây là một sự trùng lặp hình ảnh thơ truyền thống nhưng Chế Lan Viên đã cho ta thấy đó là một sự tiếp nối từ truyền thống đến hiện đại vô cùng sáng tạo. Hình tượng con cò trong bài thơ đôi khi là hình ảnh tả thực, đôi khi lại là hình ảnh tượng trưng, khi là quá khứ, khi là sự hiện diện của hiện tại và đôi lúc là cả sự hiện hữu của tương lai. Vậy nhưng hình ảnh con có mang những ý nghĩa chung nhất định, đó là lòng mẹ, tình yêu thương con, niềm tự hào về con, những trăn trở, suy tư của người mẹ và những hi vọng đầy tốt đẹp cho tương lai tươi sáng của con. Đó là hình tượng xuyên suốt trong toàn bộ bài thơ, một hình ảnh có giá trị và sức biểu cảm cao. Nếu đoạn một là hình ảnh con cò xuất hiện trong lời ru của mẹ thì đoạn 2, 3 là hình ảnh con cò trở thành người bạn đồng hành gắn bó với con người trong suốt một hành trình dài của cuộc đời. Đoạn ba là hình ảnh biểu tượng cho sự dìu dắt, chở che của người mẹ dành cho con.
Không gian nghệ thuật của bài thơ cũng có giới hạn ngày càng rộng dần đến không gian của sự suy tư, của triết lí vang lên từ những tâm tình của người mẹ. Giọng thơ cũng là một điểm thành công của bài thơ. Giọng thơ liên tục có những sự thay đổi, lúc nhẹ nhàng, gần gũi, sâu sắc, khi thì vô cùng sâu xa và mang đậm tính triết lí.
Hình ảnh con cò trong văn học đã xuất hiện rất nhiều. Từ trong ca dao đến thơ ca trung đại. Vậy nhưng với Chế Lan Viên, tác giả đã sử dụng thành công hình ảnh này vào tác phẩm và mang đến những giá trị nghệ thuật đặc sắc. Nhờ sự thành công về nghệ thuật đã góp một phần không nhỏ đem đến sự thành công chung của cả tác phẩm.
---------------HẾT----------------
Bài Phân tích giá trị nghệ thuật của bài thơ Con cò đã cùng các em chỉ ra những đặc sắc về nghệ thuật cũng như vẻ đẹp, tính độc đáo của hình tượng con cò trong bài thơ. Để tìm hiểu sâu hơn về nội dung hay cũng chính là tình mẫu tử thiêng liêng, các em có thể tìm đọc thêm: Cảm nhận của em về bài thơ Con cò của Chế Lan Viên, Phân tích hình ảnh con cò được gợi ra trực tiếp từ những câu ca dao và đến với tâm hồn tuổi ấu thơ một cách vô thức, Chứng minh hình ảnh con cò là ý nghĩa biểu tượng cho tấm lòng người mẹ, luôn ở bên con đến hết cuộc đời, Bình giảng bài thơ Con cò của thi sĩ Chế Lan Viên.