Đề bài: Đóng vai ông Hai kể lại truyện ngắn Làng của Kim Lân
1. Mở bài
Giới thiệu khái quát về bản thân (nhân vật ông Hai):
- Tên thường gọi: ông Hai
- Nơi ở: làng Chợ Dầu
2. Thân bài
* Khái quát bối cảnh:
- Hai vợ chồng cùng ba đứa con đang trú tại nơi tản cư
- Buổi trưa trong giờ nghỉ ngơi lại nghĩ về làng
* Kể lại tâm trạng nhớ làng khi ở nơi tản cư:
- Nhớ lại bản thân hồi còn trẻ làm việc cùng anh em
- Đi đến phòng thông tin nghe đọc báo
- Cuộc nói chuyện với người dân tản cư mới đến
* Diễn biến tâm trạng khi nghe tin làng theo giặc:
- Bất ngờ, đau đớn, tủi hổ
- Yêu làng bao nhiêu thì nay đau bấy nhiêu, xót xa cho những đứa con thơ
- Kiểm điểm từng người, không tin làng mình là Việt gian
* Tâm trạng sau khi nghe tin cải chính:
- Vui sướng, hân hoan, đường hoàng đi khoe Tây đốt nhà mình
- Niềm tự hào về ngôi làng, bảo vệ danh dự cho làng Chợ Dầu
3. Kết bài
Bày tỏ tình cảm với làng, với kháng chiến, với quê hương và đất nước
Gắn bó với làng Chợ Dầu đã lâu, giờ phải ra nơi tản cư tôi thấy cuộc sống vẫn chưa quen. Ở đây hay ở làng người ta vẫn gọi tôi với cái tên quen thuộc là ông Hai.
Hôm ấy tôi làm việc quần quật ngoài vườn suốt buổi sáng, vừa đặt lưng xuống nghỉ là tôi lại nhớ về hồi còn ở làng, lúc đó sức vóc có, làm cùng anh em vui biết mấy, lòng tôi cứ thấy rạo rực. Chờ cho đứa con gái lớn về tôi cắt nó trông em rồi phải đi ngay tới phòng thông tin nghe đọc báo. Ai bảo chữ in khó đọc quá nên cứ phải chờ chực ở đây nghe người ta đọc, may hôm nay có anh dân quân đọc to rõ ràng chẳng thiếu bài nào. Nghe báo xong tôi phấn chấn cả người, đi thẳng ra phố huyện gặp tốp người tản cư mới lên, họ ở Gia Lâm.
Ngồi nói chuyện với họ tôi giật mình nghe tin giặc vào làng Chợ Dầu khủng bố, tưởng phải giết được vài thằng tây nhưng nào ngờ người ta lại nói làng tôi theo Tây, bán nước làm Việt gian. Tôi nghẹn đắng họng, không dám tin đó là sự thật, lẽ nào cái làng yêu dấu của tôi lại như thế. Trên đường về nhà tôi chỉ biết cúi gằm mặt mà đi, còn mụ chủ nhà nữa mụ sẽ đuổi cả nhà tôi đi vì biết tôi ở làng Chợ Dầu. Tôi thương lũ con của mình, chúng nó sẽ thành trẻ con làng Việt Gian ư? Câu hỏi khiến tôi rít lên trong đau đớn, làm sao biết được sự thật có phải như thế không, tôi kiểm điểm từng người trong óc mà không thể nghĩ ra bởi ai cũng là người có tinh thần cả. Còn nỗi nhục nhã nào bằng, rồi đây chẳng ai chứa, cả đất nước này người ta ghê tởm cái giống Việt gian bán nước.
Cả đêm hôm nghe tin làng theo giặc tôi không thể ngủ được, mấy ngày sau cũng chẳng thèm bước chân ra ngoài cửa, cái tôi mong ngóng duy nhất là tin cải chính cho làng tôi. Mụ chủ nhà ngày nào cũng xỉa xói không yên, tôi chỉ biết nín nhịn cho lặng đi, tôi nghĩ đến đủ thứ ghê rợn, đen tối , đầu óc rối bời không biết đưa nhau đi đâu về đâu. Thế rồi có ông bạn cùng làng lên báo tin, Tây nó đốt nhà tôi, đốt cả làng, chính ông chủ tịch làng lên đây cải chính. Tôi vui sướng không thể giấu nổi niềm vui ấy, tôi phải nói to cho tất cả dân tản cư ở đây biết làng Chợ Dầu của tôi yêu nước.
Tôi hân hoan, sung sướng ngồi kể chuyện cho mọi người nghe về cái hôm mà Tây vào làng khủng bố, cảm giác như chính mình vừa tham gia đánh giặc cùng dân làng Chợ Dầu.
Làng Chợ Dầu nơi tôi sinh ra và lớn lên nay đã không còn nữa, bị Tây đốt hết rồi. Thế nhưng tôi không buồn, ngược lại còn vui và đi khoe với tất cả mọi người ở nơi tản cư.
Suốt buổi sáng tôi hì hục vỡ đất ngoài bờ ruộng chuẩn bị trồng ít sắn cho những tháng đói năm tới. Làm một mình tôi phải cố đến mỏi nhừ đôi vai, lại nhớ hồi còn ở làng tôi làm việc có anh có em vừa vui lại sung sức chẳng biết mệt. Làm sao tôi hết nhớ làng được, ngày nào tôi cũng phải đi bộ lên huyện đến phòng thông tin nghe người ta đọc báo để biết tin về làng của mình. Hôm ấy khi ở phòng thông tin về, tôi ghé qua lối huyện cũ thấy có tốp người tản cư mới đến, tôi ra đó hỏi chuyện. Họ là người từ Gia Lâm lên đây, thế rồi có một người đàn bà báo tin giặc nó khủng bố vào làng Chợ Dầu của tôi.
Nghe tin dữ, tôi như chết lặng đi, chưa kịp trấn tĩnh thì chính từ miệng người đàn bà đó nói cả làng tôi là Việt gian đi theo Tây. Khi ấy cổ họng tôi nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân, lặng đi tưởng như không thở nổi. Tôi hỏi mụ liệu chuyện đó có thật không, ai ngờ mụ còn chỉ đích danh chánh Bệu thì tôi chẳng còn biết nói gì đành đứng dậy đi về. Trên đường về tôi chỉ biết cúi gằm mặt mà đi, tôi cảm thấy nhục nhã, đau đớn, cái làng của tôi sao lại bán nước theo giặc như thế. Về đến nhà, nhìn đàn con thơ tôi càng thương, nghĩ chúng là trẻ con làng Việt gian mà xót xa. Tôi suy nghĩ đến nát óc vẫn không thể hiểu nổi tại sao dân làng lại theo Việt gian cho được, ai cũng là người có tinh thần. Cả ngày hôm đó cho đến mấy ngày hôm sau tôi vẫn không thể thoát ra khỏi cái tin ấy, chỉ biết ngồi im trong nhà nín thít, mặc cho mụ chủ nhà cứ xỉa xói tôi cũng mặc kệ, cùng lắm là nhà tôi bị đuổi đi khỏi nơi này. Có lúc tôi ôm thằng con út vào lòng thủ thỉ với nó cho đỡ buồn, làng thì yêu thật nhưng làng theo giặc thì phải thù, tôi ủng hộ và tin tưởng vào Cách mạng, vào Bác Hồ. Thế rồi có anh bạn cùng làng lên báo tin chủ tịch làng đã lên tận nơi báo tin cải chính. Ra láo hết, toàn là sai sự mục đích cả. Tây nó còn đốt cháy hết nhà tôi, đốt cả làng, làm gì có chuyện làng tôi theo Tây.
Tôi sung sướng vỡ òa, minh oan cho làng cũng là minh oan cho tôi, từ giây phút ấy tôi có thể tự hào về làng của mình, đem tin đó rao khắp nhà trên xóm dưới, cho mọi người biết làng tôi đã anh dũng chống trả bọn Tây ra sao.
Tôi tên Hai, người ta gọi tôi là ông Hai. Cũng như bao người tản cư đang sống ở đây, tôi cũng rất nhớ làng, nhớ quê hương và chỉ mong cho kháng chiến nhanh đi tới thắng lợi.
Hôm nay tôi ra bở ruộng vạc đất để sắp tới trồng sắn. Sức thì có nhưng làm một mình rất mệt, về đến nhà nằm trên giường tôi lại nhớ về hồi còn ở làng Chợ Dầu, ở đó tôi có các anh em cùng nhau xẻ hào, khuân đá, đào đường, tôi nhớ anh em và nhớ làng quá. Tôi có vợ và ba đứa con, chờ cho đứa lớn về tôi dặn nó trông em rồi nhanh chân lên phòng thông tin nghe đọc báo. Tôi vờ đứng xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe, tôi biết chữ nhưng chữ in khó đọc quá. Báo hôm nay toàn tin hay, tôi nghe chẳng sót một câu nào. Trên đường về tôi đi qua phố huyện cũ, hôm nay lại có tốp người tản cư mới lên, họ ở Gia Lâm. Đang ngồi nói chuyện với họ rôm rả tự nhiên có người đàn bà nói giặc rút từ Bắc Ninh qua Chợ Dầu khủng bố. Nghe đến cái làng Chợ Dầu tôi quay phắt lại hỏi mụ ta tình hình giết giặc thế nào. Như sét đánh ngang tai, mụ ta nói cả làng Chợ Dầu là Việt gian theo giặc.
Lúc đó tôi nghẹn ắng cổ, da mặt tê rân rân, không thể tin vào chuyện đó, mụ còn kể thằng chánh Bệu đưa vợ con lên với giặc thì tôi không còn gì để nói nữa đành đứng dậy ra về. Tôi về nhà, rít lên trong đau đớn, tủi nhục, cái làng của mình giờ lại thành làng Việt gian, nhục nhã nào bằng, cả cái nước này người ta ghê tởm, thù hằn và căm ghét giống bán nước. Rồi đây sẽ sống ra sao, bị đuổi đi khỏi nơi này thì biết đi đâu mà sống. Kể từ hôm ấy tôi chỉ dám ở trong nhà, ra ngoài chỉ sợ nghe thấy lời người ta bàn tán, xỉa xói, chửi bới về làng. Tôi quyết dù cho không có chỗ mà đi cũng nhất định không về lại cái làng theo giặc ấy nữa, làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù. Rất may, cái tin làng tôi theo giặc chỉ là tin sai sự mục đích, chính ông chủ tịch làng đã lên trên nơi tản cư cải chính thông tin. Họ báo nhà tôi bị Tây đốt nhẵn mà tôi vui sướng khôn xiết, thà cho Tây đốt hết làng còn hơn làng mang tiếng Việt gian.
Suốt mấy ngày qua tôi khổ sở, đau đớn và dằn vặt cuối cùng đã qua, tôi càng thêm yêu làng, tự hào về người con Chợ Dầu.
----------------HẾT----------------
Để có thể cảm nhận rõ và sâu sắc hơn về tấm lòng dành cho kháng chiến cũng như tình yêu quê hương đất nước của ông Hai trong tác phẩm, các em có thể tham khảo các bài văn sau: Phân tích truyện Làng của Kim Lân, Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng của Kim Lân, Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân, phân tích nhân vật ông Hai, Phân tích truyện Làng của Kim Lân.