Nắng mới
Tặng hương hồn thầy me
Lưu Trọng Lư
"Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo lời dĩ vãng
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời,
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ,
Hãy còn mường tượng lúc vào ra
Nét cười đen nhánh sau tay áo,
Trong ánh trưa hè, trước giu thưa."
(In trong "Tiếng thu", NXB Hội nhà văn, Hội Nghiên cứu và giảng dạy
Văn học TP. Hồ Chí Minh, 1992, tr.13)
Đọc văn bản trên và trả lời câu hỏi:
Câu 1: Xác định thể thơ.
Câu 2: Xác định nội dung chính của bài thơ.
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ có trong hai câu thơ sau:
"Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi."
Câu 4: Anh, chị cảm nhận như thế nào về tình cảm của tác giả dành cho mẹ qua bài thơ?
Câu 5: Viết đoạn văn ngắn (5 đến 6 dòng) bộc lộ suy nghĩ của anh/chị về tình mẫu tử.
*Gợi ý trả lời các câu hỏi:
Câu 1:
- Thể thơ bảy chữ.
Câu 2:
- Nội dung chính của bài thơ "Nắng mới": những kỉ niệm thân thương của tác giả gắn với người mẹ thân yêu.
Câu 3:
- Biện pháp tu từ nhân hóa: "Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội".
- Tác dụng:
+ Hình ảnh "nắng" cất tiếng "reo" giống như con người đã góp phần gợi tả một không gian sinh động, vui tươi.
+ Giúp nhân vật trữ tình dễ dàng trong việc bộc lộ cảm xúc, tình cảm.
Câu 4:
- Tình cảm của tác giả dành cho mẹ qua bài thơ:
+ Nỗi nhớ mẹ tha thiết, chân thành, thể hiện qua những từ ngữ "nhớ, chửa xóa mờ".
+ Tình cảm thương yêu dành cho mẹ sẽ không bao giờ phai mờ.
Câu 5:
- Tình mẫu tử trong cuộc sống:
+ Đây là thứ tình cảm thiêng liêng, quý giá mà mỗi người đều có.
+ Tình mẫu tử thể hiện sự yêu thương, gắn kết giữa con và mẹ. Và tình cảm ấy là động lực giúp mỗi người cố gắng trong cuộc sống.
+ Mỗi chúng ta cần trân trọng tình mẫu tử, biết yêu thương, quan tâm tới đấng sinh thành nhiều hơn.
Với tác phẩm Nắng mới có rất nhiều bài học liên quan như Cảm nhận bài thơ Nắng mới ngắn gọn, Phân tích Nắng mới... Các em cùng tham khảo thêm các bài văn mẫu, dàn ý để có thể làm được bài văn này, hiểu hơn về tác phẩm hay của tác giả Lưu Trọng Lư.
Nắng mới
Tặng hương hồn thầy me
Lưu Trọng Lư
"Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo lời dĩ vãng
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời,
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ,
Hãy còn mường tượng lúc vào ra
Nét cười đen nhánh sau tay áo,
Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa."
(In trong "Tiếng thu", NXB Hội nhà văn, Hội Nghiên cứu và giảng dạy
Văn học TP. Hồ Chí Minh, 1992, tr.13)
Đọc văn bản trên và trả lời câu hỏi:
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của bài thơ.
Câu 2: Tìm những chi tiết miêu tả hình ảnh người mẹ trong bài thơ trên.
Câu 3: Câu thơ "Nét cười đen nhánh sau tay áo" gợi lên điều gì?
Câu 4: Anh/chị có cảm nhận như thế nào về tình cảm của tác giả đối với mẹ qua câu thơ "Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ"?
Câu 5: Viết đoạn văn (5-7 câu) nêu cảm nhận của em sau khi đọc xong bài thơ.
*Gợi ý trả lời các câu hỏi:
Câu 1:
- Phương thức biểu đạt chính của bài thơ: biểu cảm.
Câu 2:
- Những chi tiết miêu tả hình ảnh người mẹ: "Áo đỏ người đưa trước giậu phơi", "nét cười đen nhánh sau tay áo".
Câu 3:
- Câu thơ "Nét cười đen nhánh sau tay áo" gợi nụ cười duyên dáng, hiền lành của mẹ.
Câu 4:
- Tình cảm của tác giả đối với mẹ qua câu thơ "Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ": nỗi nhớ mẹ không bao giờ có thể xóa mờ. Trong tâm trí của tác giả, mẹ sẽ luôn sống mãi với kỉ niệm đẹp nhất.
=> Tình yêu dành cho mẹ vô cùng chân thành, xuất phát từ tận sâu trái tim.
Câu 5:
- Cảm xúc sau khi đọc xong bài thơ:
+ Xúc động trước tình cảm nhân vật trữ tình dành cho mẹ.
+ Trân quý, biết ơn những tình cảm cao cả, đẹp đẽ thiêng liêng.
+ Nuôi dưỡng tấm lòng yêu thương, san sẻ với những người thân yêu.
Nắng mới
Tặng hương hồn thầy me
Lưu Trọng Lư
"Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo lời dĩ vãng
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời,
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ,
Hãy còn mường tượng lúc vào ra
Nét cười đen nhánh sau tay áo,
Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa."
(In trong Tiếng thu, NXB Hội nhà văn, Hội Nghiên cứu và giảng dạy
Văn học TP. Hồ Chí Minh, 1992, tr.13)
Đọc văn bản trên và trả lời câu hỏi:
Câu 1: Xác định các phương thức biểu đạt trong bài thơ trên.
Câu 2: Điều gì ở ngoại cảnh đã khơi gợi dòng hồi tưởng tác giả nhớ về mẹ?
Câu 3: Chi tiết nào về người mẹ để lại cho em ấn tượng nhất? Vì sao?
Câu 4: Tại sao khi nhìn thấy "nắng mới", tác giả lại nhớ về "mẹ"?
Câu 5: Qua bài thơ, viết một đoạn văn (5 - 7 dòng) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của gia đình đối với mỗi người?
*Gợi ý trả lời câu hỏi:
Câu 1:
- Các phương thức biểu đạt trong bài thơ trên là: tự sự, miêu tả, biểu cảm.
Câu 2:
- Điều ở ngoại cảnh đã khơi gợi dòng hồi tưởng tác giả nhớ về mẹ đó là: nắng mới và tiếng gà trưa.
Câu 3:
- Hình ảnh để lại cho em ấn tượng nhất đó là "nét cười đen nhánh". Bởi nét cười ấy thể hiện sự duyên dáng, hiền hậu của mẹ.
Câu 4:
- Mối quan hệ giữa "nắng mới" và "mẹ tôi":
+ Nắng mới là hình ảnh đẹp chốn quê hương và mỗi khi nhìn thấy những tia nắng, tác giả lại nhớ về mẹ.
+ Ánh nắng ấm áp của nắng mới cũng giống như sự ấm áp mẹ dành cho con.
Câu 5:
- Vai trò của gia đình đối với cuộc sống của mỗi người:
+ Gia đình là nơi ta sinh ra, nuôi ta khôn lớn.
+ Dù thành công hay thất bại cũng luôn dang rộng vòng tay đón ta trở về
+ Là điểm tựa tinh thần giúp ta vượt qua khó khăn, trở ngại
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Hi vọng rằng, những đề đọc hiểu bên trên sẽ giúp cho các em có thêm định hướng khi tìm hiểu bài thơ Nắng mới. Ngoài ra, các em cũng có thể tham khảo thêm nhiều bàivăn mẫu lớp 10trong kho tài liệu của Taimienphi.vn để củng cố và nâng cao kiến thức Ngữ văn cho bản thân, hoàn thành tốt những bài tập được giáo viên đưa ra nhé.