1. Mở đoạn:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, đoạn trích, nhân vật.
2. Thân đoạn:
- Nêu một số ấn tượng về nhân vật An:
+ An là người yêu thiên nhiên và có những cảm nhận hết sức nhanh nhạy, tinh tế.
+ Ưa khám phá, tìm hiểu mọi thứ xung quanh.
+ Ngoan ngoãn, tràn đầy tình yêu thương đối với mọi người.
- Nêu đánh giá về nghệ thuật khắc họa nhân vật: Nhân vật được khắc họa chủ yếu qua lời nói, hành động.
3. Kết đoạn:
- Khẳng định cảm xúc, suy nghĩ về nhân vật.
Khi đọc trích đoạn "Đất rừng phương Nam", tôi đặc biệt ấn tượng với nhân vật An bởi vẻ đẹp phẩm chất của cậu bé này. An là một cậu bé yêu thiên nhiên và có những cảm nhận hết sức nhanh nhạy, tinh tế. Qua đôi mắt của An, núi rừng hiện lên thật thơ mộng, trong trẻo "ánh sáng trong vắt", "nắng bốc hương hoa tràm ngây ngất", gió cũng bắt đầu thổi rao rao",.... Tiếp đến, An rất chịu khó học hỏi, ưa khám phá, tìm hiểu mọi thứ xung quanh. Trong quá trình đi "ăn ong" với tía nuôi, cậu luôn nhớ về những lời má nuôi kể. Sau đó, đúc rút ra những điểm độc đáo trong cách "thuần hóa" ong rừng của người dân vùng U Minh. Chỉ qua lời nói, hành động, nhà văn Đoàn Giỏi đã làm nổi bật vẻ đẹp phẩm chất, tính cách của cậu bé An - nhân vật chính cũng là nhân vật trung tâm của tác phẩm. Thông qua nhân vật, tôi thấy được sự am hiểu cũng như yêu mến của ông đối với thiên nhiên, con người phương Nam.
- Biện pháp tu từ liệt kê: "Qua đôi mắt của An, núi rừng hiện lên thật thơ mộng, trong trẻo "ánh sáng trong vắt", "nắng bốc hương hoa tràm ngây ngất", gió cũng bắt đầu thổi rao rao",....".
- Biện pháp tu từ chêm xen: "Chỉ qua lời nói, hành động, nhà văn Đoàn Giỏi đã làm nổi bật vẻ đẹp phẩm chất, tính cách của cậu bé An - nhân vật chính cũng là nhân vật trung tâm của toàn bộ tác phẩm.".
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, đoạn trích, nhân vật.
2. Thân đoạn:
* Nêu môt số ấn tượng về nhân vật Cò:
- Cò là một cậu bé khỏe mạnh, tháo vát:
+ "đội cái thúng to tướng, trong thúng đựng một vò nước, mấy gói cơm nắm và cái áo ướt mồ hôi nó vừa cởi ra cuộn lại, trên thúng úp chiếc nón lá rách.".
+ "Thằng Cò bưng vò nước ra, ngửa cổ kề miệng vào vò nước uống ừng ực.".
- Am hiểu, hiểu biết về rừng:
+ Chỉ cho An về khoảng cách giữa hai cây tràm nhằm xác định con ong mật.
- Nêu đánh giá về nghệ thuật khắc họa nhân vật: Cò được xây dựng qua lời nói, hành động cụ thể.
3. Kết đoạn:
- Khẳng định cảm xúc, suy nghĩ về nhân vật.
Sau khi đọc đoạn trích "Đất rừng phương Nam", em đặc biệt yêu thích nhân vật Cò. Khác với cậu bé An, Cò hiện lên với vẻ hoạt bát, khỏe mạnh, sáng dạ. Cò có thể "đội cái thúng to tướng, trong thúng đựng một vò nước, mấy gói cơm nắm và cái áo ướt mồ hôi nó vừa cởi ra cuộn lại, trên thúng úp chiếc nón lá rách.". Sinh ra và lớn lên ở vùng núi U Minh, Cò đã quá quen với địa hình nơi đây nên cậu không hề cảm thấy hề hấn gì, "cặp chân của nó nhu bộ giò nai, lội suốt ngày trong rừng còn chả mùi gì nữa là!". Có thể thấy, Cò cũng là người am hiểu, hiểu biết về rừng. Cậu chỉ cho An về khoảng cách giữa hai cây tràm nhằm giúp An xác định được kèo gác ong trên cành cây. Bằng cách sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng "tôi" cùng nghệ thuật xây dựng nhân vật thông qua lời nói, hành động, tác giả đã khắc họa thành công nhân vật Cò - cậu bé tiêu biểu cho con người vùng U Minh.
- Biện pháp liệt kê: "Khác với cậu bé An, Cò hiện lên với vẻ hoạt bát, khỏe mạnh, sáng dạ.".
- Biện pháp chêm xen: "Bằng cách sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng "tôi" cùng nghệ thuật xây dựng nhân vật thông qua lời nói, hành động, tác giả đã khắc họa thành công nhân vật Cò - cậu bé tiêu biểu cho con người vùng U Minh.".
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nhân vật.
2. Thân đoạn:
* Nêu một số ấn tượng về nhân vật:
- Giang là cô gái tốt bụng, ân cần: rửa chân giúp cho anh tân binh.
- Mến khách: mời cơm, mời nước.
- Chu đáo, nhiệt tình:
+ Nói dối về tên tuổi của anh tân binh, nhận đó là bạn lâu năm.
+ Nũng nịu xin bố cho anh được lên muộn giờ điểm danh.
+ Xin bố để lại xe đạp để đưa nhân vật "tôi" về đơn vị.
- Là một người trọng tình nghĩa:
+ Vẫn luôn nhắc về cậu Hùng với bố và nhờ ông gửi đến anh tân binh tấm ảnh.
* Nêu đánh giá về nghệ thuật khắc họa nhân vật:
- Nhân vật được khắc họa thông qua lời nói, hành động cũng như từ điểm nhìn của những nhân vật khác.
3. Kết đoạn:
- Khẳng định cảm xúc, suy nghĩ về nhân vật.
1. Đoạn văn cảm nghĩ về nhân vật Giang trong Giang (Bảo Ninh) - mẫu số 1:
Từ điểm nhìn của những nhân vật khác, em thấy Giang hiện lên trong tác phẩm thật gần gũi, chân thực. Giang mang vẻ đẹp của người con gái Việt Nam dịu dàng, tốt bụng, ân cần. Thấy anh tân binh chân tay lấm lem, cô "không xối cho tôi tự gột mà cúi mình xuống, một tay nghiêng gầu nước dội nhè nhẹ, một tay cô cọ bùn đất ở bàn chân, ngón chân, bắp chân tôi. [...] Cô cọ kĩ cho tôi cả dôi dép đúc.". Đó là điều đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng của nhân vật "tôi", làm "tôi" "ngây ra, tôi đứng yên, sững lặng cảm nhận cái ân tình hồn nhiên và bất ngờ ấy". Đó cũng là chi tiết khiến em vô cùng yêu thích, ấn tượng về nhân vật Giang - nhân vật nổi bật trong truyện.
- Biện pháp tu từ liệt kê: "Giang mang vẻ đẹp của người con gái Việt Nam dịu dàng, tốt bụng, ân cần.".
- Biện pháp tu từ chêm xen: "Đó cũng là chi tiết khiến em vô cùng yêu thích, ấn tượng về nhân vật Giang - nhân vật nổi bật trong truyện.".
2. Đoạn văn cảm nghĩ về nhân vật Giang trong Giang (Bảo Ninh) - mẫu số 2:
Trong toàn bộ văn bản "Giang" (Bảo Ninh), em đặc biệt ấn tượng với nhân vật Giang. Giang hiện lên với vẻ tốt bụng, ân cần. Cô rửa chân giúp cho anh tân binh "không xối cho tôi tự gột mà cúi mình xuống, một tay nghiêng gầu nước dội nhè nhẹ, một tay cô cọ bùn đất ở bàn chân, ngón chân, bắp chân tôi. [...] Cô cọ kĩ cho tôi cả dôi dép đúc." Đến giờ cơm, cô thể hiện sự mến khách của mình bằng cách mời cơm "Có cơm mà, để em dọn mời anh", "Giang nài tôi chịu khó chờ cô xuống bếp hâm lại cơm canh mà ăn uống cho chắc dạ và nóng sốt.". Thậm chí, cô còn nhờ bố xin cho anh tân binh vào muộn giờ điểm danh. Đặc biệt nhất là chi tiết cô xin bố để lại xe đạp để đưa nhân vật "tôi" về đơn vị. Nó cho thấy cô là một người vô cùng nhiệt tình, chu đáo. Ngay cả khi lâu rồi không gặp, cô vẫn luôn nhắc về cậu Hùng với bố và nhờ ông gửi đến anh tân binh tấm ảnh của mình. Có thể thấy, Giang mang vẻ đẹp tiêu biểu của người con gái Việt Nam.
- Biện pháp tu từ liệt kê: "Nó cho thấy cô là một người vô cùng nhiệt tình, chu đáo.".
- Biện pháp chêm xen: "Trong toàn bộ văn bản "Giang" (Bảo Ninh), em đặc biệt ấn tượng với nhân vật Giang.".
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nhân vật.
2. Thân đoạn:
* Nêu một số ấn tượng về nhân vật:
- Bố Giang là người kỉ luật, nghiêm khắc:
+ Luôn nhắc nhở cậu tân binh phải đúng giờ, về trước khi điểm danh.
- Là một người bố yêu chiều, thương con:
+ Sẵn sàng để xe ở nhà cho con gái chở anh tân binh về đơn vị.
+ Nhắc nhở con trên đường về phải cẩn thận.
+ Giúp con gửi lời đến anh tân binh.
- Ấm áp, nồng hậu:
+ Khi gặp lại nhân vật "tôi", bố Giang ngạc nhiên, vui mừng, xiết chặt tay rồi ôm chầm lấy "tôi".
* Nêu đánh giá về nghệ thuật khắc họa nhân vật:
- Nhân vật được khắc họa thông qua lời nói, hành động.
3. Kết đoạn:
- Khẳng định cảm xúc, suy nghĩ về nhân vật.
Bên cạnh nhân vật Giang, em đặc biệt ấn tượng với nhân vật bố Giang - người lính cũng là người bố tuyệt vời. Từ những chi tiết trong văn bản, em nhận thấy bố Giang là người rất kỉ luật, nghiêm khắc. Ngay khi vừa gặp nhân vật tôi, ông hồ nghi và đặt ra những câu hỏi liên tiếp khiến nhân vật "tôi" bối rối". Thấy anh tân binh nói mình chuẩn bị đến giờ điểm danh, ông luôn nhắc nhở phải về cho kịp giờ: "Nhưng rồi phải rảo chân lên. Vẫn phải về kịp trước điểm danh, rõ chưa!", "Đừng có để bạn phạm kỉ luật", "Hai đứa khẩn trương cơm nước đi",... Thấy con nũng nịu, ông cũng hết sức yêu chiều, quan tâm. Ông sẵn sàng để xe ở nhà cho con gái chở anh tân binh về đơn vị, nhắc nhở con trên đường về phải cẩn thận và giúp Giang gửi lời đến "tôi". Đó là tình cảm chân thành, nồng hậu mà người bố dành cho con gái thân yêu. Thông qua nhân vật bố Giang, em càng hiểu thêm được tình cảm gia đình, đồng đội thiêng liêng mà tác giả muốn gửi gắm đến người đọc.
- Biện pháp tu từ liệt kê: "Thấy anh tân binh nói mình chuẩn bị đến giờ điểm danh, ông luôn nhắc nhở phải về cho kịp giờ: "Nhưng rồi phải rảo chân lên. Vẫn phải về kịp trước điểm danh, rõ chưa!", "Đừng có để bạn phạm kỉ luật", "Hai đứa khẩn trương cơm nước đi",...".
- Biện pháp tu từ chêm xen: "Bên cạnh nhân vật Giang, em đặc biệt ấn tượng với nhân vật bố Giang - người lính cũng là người bố tuyệt vời.".
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Đất rừng phương Nam và Giang đều là những tác phẩm hết sức đặc sắc trong chương trình Ngữ văn 10, Chân trời sáng tạo. Hi vọng dàn ý và bài viết ở trên đã cung cấp cho các em một số gợi ý cần thiết trong quá trình đọc hiểu văn bản cũng như đi sâu vào phân tích nhân vật. Mời các em tham khảo thêm một số bài văn mẫu lớp 10 khác như:
- Phân tích nhân vật Giang trong truyện ngắn Giang
- Đoạn văn kể lại ấn tượng của bạn về một vùng đất mà bạn đã đi qua