- Giới thiệu tác giả và tác phẩm.
- Nêu khái quát cảm xúc về bài thơ.
* Cảm nghĩ về nội dung bài thơ:
- Vẻ đẹp thiên nhiên Việt Nam:
+ Khung cảnh trù phú của những cánh đồng lúa.
+ Cảnh tượng những cánh cò bay lượn trên bầu trời đã gợi ra sự thanh bình, yên ả của quê hương.
+ Vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng của dãy Trường Sơn.
-> Bức tranh thiên nhiên hiện lên với sự muôn màu muôn vẻ -> tô đậm khung cảnh rộng lớn, yên bình của quê hương đất nước.
- Vẻ đẹp con người Việt: được khắc họa thông qua những đức tính, phẩm chất đáng quý:
+ Cần cù, chịu thương chịu khó trong lao động sản xuất.
+ Tinh thần đoàn kết, anh dũng, kiên cường đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
+ Bản tính lương thiện, hiền hậu vốn có.
+ Tấm lòng thủy chung, son sắt một lòng một dạ.
+ Sự khéo léo, tài năng trong mọi nghề.
* Cảm nghĩ về hình thức nghệ thuật của bài thơ.
- Sử dụng các hình ảnh gần gũi, quen thuộc.
- Lời thơ sâu lắng, dạt dào cảm xúc.
- Sử dụng các biện pháp tu từ: nhân hóa "Việt Nam đất nước ta ơi", so sánh "Tay người như có phép tiên",...
- Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.
Với trái tim đong đầy yêu thương cùng ngòi bút tài tình, các tác phẩm của Nguyễn Đình Thi thường hướng tới chủ đề ca ngợi quê hương, đất nước. Nổi bật trong những sáng tác đó phải kể đến tác phẩm "Việt Nam quê hương ta". Bài thơ đã để lại cho em biết bao rung động về vẻ đẹp cảnh sắc thiên nhiên và con người Việt Nam thân thương.
Trước hết, câu thơ mở đầu vang lên thật trìu mến:
"Việt Nam đất nước ta ơi"
Bằng việc sử dụng từ "ơi", tác giả đã làm nổi bật sắc thái trìu mến, tha thiết. Giờ đây, câu thơ giống như lời mời gọi thân thiết mọi người hãy ghé thăm phong cảnh đất nước:
"Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều"
Bức tranh thiên nhiên được khắc họa thật tài tình qua muôn vàn cảnh sắc. Đầu tiên, đó là khung cảnh trù phú, trải dài bất tận của những cánh đồng lúa. Đó còn là cảnh tượng thanh bình, yên ả ở mỗi miền quê "cánh cò bay lả". Hay đó là vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa nên thơ của dãy Trường Sơn lịch sử. Có thể thấy, mỗi cảnh sắc đều mang những nét riêng biệt nhưng đặt trong tổng thể lại vô cùng hòa hợp. Sự hòa hợp ấy đã tạo nên một Việt Nam yên bình, trù phú, bát ngát.
Bức tranh quê hương càng thêm nổi bật nhờ sự xuất hiện của con người Việt:
"Quê hương biết mấy thân yêu
Bao nhiêu đời đã chịu nhiều thương đau
Mặt người vất vả in sâu
Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn"
Ngàn đời nay, đất nước thân yêu của chúng ta phải đối mặt với biết bao vất vả, đau thương. Chính vì thế, nhân dân đã không ngừng cố gắng, chăm chỉ để dựng xây và bảo vệ nước nhà. Họ cần mẫn, chịu thương chịu khó trong lao động sản xuất. Từ hình ảnh "áo nâu nhuộm bùn", ta cũng thấy được sự tần tảo, cần cù của cha ông bao thế hệ.
Ở những dòng thơ tiếp theo, tác giả tiếp tục tô đậm vẻ đẹp dân tộc Việt trong kháng chiến chống giặc ngoại xâm:
"Đất nghèo nuôi những anh hùng
Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên
Đạp quân thù xuống đất đen
Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa"
Chính mảnh đất quê hương đã nuôi dưỡng những vị anh hùng dân tộc. Khi đất nước đứng trước nguy cơ bị xâm lăng, họ đã dũng cảm, kiên cường chiến đấu. Dù phải đổ máu hi sinh, họ vẫn vững lòng quyết chí "vùng đứng lên", không hề run sợ nao núng. Bản lĩnh anh hùng, ý chí lớn lao đã giúp họ có sức mạnh để đạp đổ quân thù, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ nước nhà. Và sau này, hòa bình lặp lại, những con người tay cầm súng gươm lại trở về với bản tính hiền hậu, lương thiện vốn có.
Con người Việt còn hiện lên với tấm lòng chung thủy, son sắt:
"Việt Nam đất nắng chan hoà
Hoa thơm quả ngọt bốn mùa trời xanh
Mắt đen cô gái long lanh
Yêu ai yêu trọn tấm tình thuỷ chung"
Hình ảnh người con gái với đôi mắt long lanh làm chúng ta không khỏi xao xuyến, bồi hồi. Và ta càng thêm rung động nỗi niềm thương mến khi cảm nhận được tâm tình thủy chung, một lòng một dạ ở họ.
Cuối cùng, nhà thơ Nguyễn Đình Thi cũng không quên khẳng định sự khéo léo của nhân dân ta:
"Đất trăm nghề của trăm vùng
Khách phương xa tới lạ lùng tìm xem
Tay người như có phép tiên
Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ"
Mỗi vùng miền trên đất nước đều nổi tiếng với một nghề truyền thống nào đó. Tiếp nối bước chân của cha ông, tổ tiên, thế hệ sau vẫn ngày ngày kế thừa, phát huy các công việc ấy. Nhờ vậy, mảnh đất quê hương trở nên phong phú, giàu có với trăm nghề. Có thể nói, chính những đôi bàn tay tài hoa đã làm nên các giá trị tốt đẹp cho đất nước.
Với việc sử dụng hình ảnh gần gũi, quen thuộc, lời thơ sâu lắng, dạt dào cảm xúc kết hợp cùng các biện pháp tu từ: nhân hóa "Việt Nam đất nước ta ơi", so sánh "Tay người như có phép tiên",... tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp thiên nhiên và phẩm chất đáng quý ở con người Việt Nam.
Đọc bài thơ "Việt Nam quê hương ta", em cảm thấy vô cùng tự hào, yêu mến về Tổ quốc. Cảm ơn nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã mang đến một tác phẩm giàu ý nghĩa, giàu sức sống như vậy. Mong rằng, những giá trị tốt đẹp của bài thơ sẽ sống mãi theo dòng chảy thời gian.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Khi viết bài cảm nghĩ về một tác phẩm, em cần nắm chắc những kiến thức quan trọng như: nội dung, hình thức nghệ thuật của văn bản đó. Nếu gặp khó khăn trong quá trình học môn Ngữ văn 6, em hãy nhớ ghé thăm Taimienphi.vn để cập nhật các bài văn mẫu lớp 6 tham khảo chất lượng:
- Soạn bài Việt Nam quê hương ta
- Việt Nam quê hương ta: thể loại, tóm tắt, bố cục, nội dung, nghệ thuật