Bước 1: Chuẩn bị:
- Học sinh xác định vấn đề sẽ nói.
Bước 2: Tìm ý, lập dàn ý:
- Tìm ý cho bài nói bằng cách đặt và trả lời câu hỏi như:
+ Vấn đề xã hội được trình bày là gì? Vì sao lại chọn vấn đề này?
+ Những điểm cần đặc biệt chú ý ở vấn đề.
+ Chúng ta nên có thái độ và hành động như thế nào trước vấn đề đó?
Bước 3: Nói và nghe:
- Người nói:
+ Nói về một vấn đề xã hội trước nhóm hoặc lớp,...
+ Kết hợp với bản đồ, sơ đồ, hình ảnh, video để bài nói thêm sinh động, hấp dẫn.
+ Sử dụng cử chỉ, điệu bộ phù hợp.
+ Điều chỉnh giọng nói phù hợp với ngữ cảnh.
+ Tương tác với người nghe.
- Người nghe:
+ Chú ý lắng nghe và ghi chép lại những thông tin quan trọng, những điều cần phải hỏi lại.
+ Có thái độ tôn trọng người nói.
Bước 4: Trao đổi, đánh giá:
- Trong vai trò là người nghe:
+ Nêu những ưu điểm trong bài nói của bạn.
+ Nhận xét và đặt ra câu hỏi nếu em chưa hiểu rõ các vấn đề.
- Trong vai trò là người nói: xem xét lại toàn bộ nội dung bài thuyết trình, tự rút kinh nghiệm cho bản thân.
I. Dàn ý nói và nghe về vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay
1. Mở đầu:
- Nói khái quát về vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay.
2. Triển khai: lần lượt trình bày ý kiến:
- Thực trạng môi trường hiện nay:
+ Hiện nay, môi trường bị ô nhiễm trầm trọng. Chúng ta dễ dàng bắt gặp rác thải ở khắp mọi nơi.
+ Ao hồ, sông suối nguồn nước bị ô nhiễm.
- Nguyên nhân:
+ Do ý thức của con người.
+ Các cơ quan quản lí còn nhẹ tay, chưa có chế tài xử lí thích đáng.
- Hậu quả:
+ Ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.
+ Mất cân bằng hệ sinh thái, nhiều loài thực vật bị suy giảm.
- Giải pháp:
+ Nâng cao ý thức của con người.
+ Tăng cường sự quản lí của nhà nước.
3. Kết thúc:
- Khẳng định lại vấn đề đang nói.
II. Bài nói mẫu:vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay
Xin chào cô và các bạn. Em tên là Thu Hoài. Trong tiết Nói và nghe hôm nay, em xin phép trình bày suy nghĩ về vấn đề "Ô nhiễm môi trường hiện nay".
Thưa cô cùng các bạn, trên màn hình là bức ảnh minh họa về vấn đề ô nhiễm môi trường. Như các bạn đã biết, môi trường hiện nay đang bị ô nhiễm trầm trọng. Ô nhiễm môi trường xảy ra ở nhiều nước trên thế giới. Tại Việt Nam, tình trạng này rất đáng báo động.
Trước hết, một số nhà máy, xí nghiệp không xử lí rác thải, trực tiếp thải chất bẩn ra sông hồ. Điều này gây nhiễm độc nước, làm nhiều loài sinh vật chết. Gần đây nhất, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra những con số "giật mình" trong báo cáo môi trường. Cụ thể, "hàng năm nước ta tiêu thụ 10.000 tấn hóa chất bảo vệ thực vật, 2 tấn rác thải sinh hoạt, 7 triệu tấn chất thải rắn công nghiệp [...] quả thực, chưa bao giờ vấn đề môi trường lại trở thành điểm nóng như hiện tại". Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc hóa học quá mức cũng khiến đất bị ô nhiễm nặng nề. Dư lượng của những loại thuốc này ngấm trong đất, về lâu về dài gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Vậy, theo các bạn, nguyên nhân nào dẫn đến ô nhiễm môi trường? Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến là do chính ý thức của mỗi người. Sự tác động của con người đến môi trường là rất lớn. Mọi người xả rác bừa bãi, tiện đâu vứt đó. Với phương châm "chỉ cần nhà sạch", một số cá nhân sẵn sàng vứt bỏ rác ra sông suối, đường phố mà không cảm thấy áy náy hay hối hận. Ngoài ra, chính vì các cơ quan quản lí, ban ngành có thẩm quyền chưa đưa ra chế tài xử lí thích đáng nên nhiều người vẫn không biết sợ, vẫn ngang nhiên làm ô nhiễm không gian sống.
Hậu quả mà ô nhiễm môi trường gây ra là vô cùng lớn. Đầu tiên, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người. Ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí gây ra các bệnh nguy hiểm như: tim mạch, hô hấp, ung thư. Không chỉ vậy, động vật và thực vật cũng bị tàn phá môi trường sống. Các bạn có thể theo dõi lên màn hình chiếu bức tranh minh họa về ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đến động - thực vật.
Các bạn ơi, chúng ta hãy cùng chung tay bảo vệ môi trường - bảo vệ chính cuộc sống của ta. Đầu tiên, mỗi người cần tự nâng cao ý thức như: không vứt rác bừa bãi, hạn chế sử dụng túi ni lông... Tích cực tuyên truyền, vận động mọi người cùng bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta.
Bài nói của em đến đây là kết thúc. Em xin cảm ơn cô, các bạn đã lắng nghe.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ sẽ giúp cho bài nói được sinh động, hấp dẫn hơn. Taimienphi.vn luôn thường xuyên cập nhật các bài soạn văn mẫu lớp 10 ngắn gọn, chất lượng để đáp ứng việc học của em. Em có thể tham khảo thêm một số nội dung như: Soạn bài Viết bài luận về bản thân ngắn gọn, Soạn bài Củng cố, mở rộng bài 9 đầy đủ nhất.