Câu hỏi 1 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1):
- Trước khi đọc bài viết của Vũ Quần Phương, em thấy:
+ Bài thơ khắc họa bức tranh thiên nhiên, bức tranh đời sống con người đẹp và thanh bình.
+ Tác phẩm còn bộc lộ tình yêu tha thiết của Nguyễn Đình Thi với quê hương, đất nước.
- Sau khi đọc bài viết của Vũ Quần Phương, em thấy được:
+ Sự tài hoa và tinh tế của nhà thơ Nguyễn Đình Thi qua việc lựa chọn từ ngữ, hình ảnh. + Sự sáng tạo trong âm điệu và sự nối liền nhiều mảng không gian trong bức tranh.
Câu hỏi 2 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1):
* Bài bình thơ gây cho em những ấn tượng sâu sắc về:
- Sự đồng cảm của người bình thơ và nhà thơ Nguyễn Đình Thi:
+ "Bài thơ như bức tranh chấm phá vài nét chiều rừng tiết kiệm cả nét lẫn màu ấy lại thấy nổi rõ lên lòng yêu đất đai, thôn bản say đắm của người viết".
+ "Cái tài của Nguyễn Đình Thi ở bài thơ này là tạo được một luồng không khí thân yêu trong trẻo run rẩy phủ lấy phong cảnh".
- Cách nhà phê bình nhận xét về âm điệu bài thơ: "Âm điệu câu thơ là âm điệu nội tâm, vần bị bỏ rơi. Chỗ nào tâm tình lắng lại thì âm điệu câu thơ lắng lại, chơi vơi, thanh nhẹ. Câu thơ 5 chữ, 6 chữ không phải do vần điệu thể loại quy định mà do tâm tình của tác giả".
* Câu, ý khiến em suy nghĩ sâu hơn về bài đọc là: "Âm điệu câu thơ là âm điệu nội tâm, vần bị bỏ rơi. Chỗ nào tâm tình lắng lại thì âm điệu câu thơ lắng lại, chơi vơi, thanh nhẹ. Câu thơ 5 chữ, 6 chữ không phải do vần điệu thể loại quy định mà do tâm tình của tác giả".
=> Nhờ đánh giá của nhà phê bình Vũ Quần Phương, chúng ta cảm nhận được âm điệu của bài thơ, từ đó hiểu sâu hơn tình cảm của tác giả được chuyển hóa trong hình thức thơ.
Câu hỏi 3 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1):
* Người bình thơ đã thể hiện sự đồng cảm của mình với bài thơ:
- Cảm nhận, thấu hiểu những rung động của tác giả trước thiên nhiên và con người: "Bài thơ như bức tranh chấm phá vài nét chiều rừng tiết kiệm cả nét lẫn màu ấy lại thấy nổi rõ lên lòng yêu đất đai, thôn bản say đắm của người viết", "Tác giả không nói thành lời, nhưng cảnh sắc reo trong mắt anh", "Phong cảnh bỗng mang vị tâm hồn của tác giả".
- Phát hiện ra sự đặc biệt của âm điệu bài thơ: " m điệu câu thơ là âm điệu của nội tâm, vần bị bỏ rơi".
- Thấy được tốc độ chuyển cảnh và mạch cảm xúc của bài thơ:
+ "Tốc độ chuyển cảnh rất nhanh"
+ "Nội dung của bài thơ nằm cả bên ngoài những dòng chữ"
+ "Ấy là tình cảm yêu say đắm đồng đất núi rừng làng mạc nước non mình"
+ "Ấy là ánh nhìn rọi vào đâu cũng thấy rung rinh, xao xuyến. bay múa, ca hát"
* Sự đồng cảm này có ý nghĩa:
- Cho thấy tài năng, sự tinh tế của ông trong cách cảm nhận thơ.
- Thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất nước mãnh liệt, cháy bỏng của Vũ Quần Phương. Chỉ có như vậy, người bình thơ mới có những rung động mãnh liệt và những lời bình tài hoa.
Câu hỏi 4 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1):
Vũ Quần Phương khẳng định "Cái tài của Nguyễn Đình Thi ở bài thơ này là tạo được một luồng không khí thân yêu, trong trẻo, run rẩy phủ lấy phong cảnh" vì tình cảm say đắm và cái nhìn độc đáo của Nguyễn Đình thi bao trùm cảnh vật:
+ Tình yêu đắm say của nhà thơ "Ấy là tình cảm yêu say đắm đồng đất núi rừng làng mạc nước non mình".
+ Cái nhìn độc đáo của nhà thơ "Ấy là cái nhìn rọi vào đâu cũng thấy rung rinh, xao xuyến, bay múa, ca hát".
=> Đằng sau mỗi cảnh vật đều là sự rung động, cảm nhận của nhà thơ Nguyễn Đình Thi trước thiên nhiên, tình yêu quê hương, đất nước tha thiết.
Câu hỏi 5 (trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 1):
Nếu được phép bổ sung cho bài viết của Vũ Quần Phương, em sẽ bổ sung:
- Chỉ ra và phân tích thêm không gian và thời gian nghệ thuật trong bài thơ.
- Biện pháp và tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa "Dải áo chàm tung bay", "Bờ tre đang reo ánh lửa".
- Tác dụng của việc sử dụng những từ láy "ngây ngất", "rì rào", "rung rinh", "văng vẳng", "chập chùng".
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Qua những lời bình thơ của tác giả Vũ Quần Phương, ta thấy được sự tài hoa và tinh tế ở nhà thơ Nguyễn Đình Thi trong cách sử dụng hình ảnh, từ ngữ,... Đọc một tác phẩm không chỉ là nắm bắt nội dung, chủ đề mà còn cần cảm nhận về hình thức nghệ thuật. Em hãy chú ý điều này để vận dụng vào đọc hiểu các tác phẩm khác nhé. Các em hãy đọc thêm bài soạn và văn mẫu lớp 7 khác:
- Soạn bài Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc
- Soạn bài Nói và nghe: Trình bày ý kiến về những hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng