- Giuyn Véc-nơ (1828 - 1905) là nhà văn người Pháp.
- Ông là người khai sáng ra thể loại khoa học viễn tưởng.
- Tác phẩm của ông đề cập đến những chuyến phiêu lưu bằng các thiết bị tân tiến trước khi con người phát minh trong thực tế.
- Văn bản "Bạch tuộc" được trích từ tiểu thuyết "Hai vạn dặm dưới đáy biển".
Bố cục 3 phần:
- Phần 1 (từ đầu đến "Nét la lên"): Cuộc hội thoại giữa giáo sư A-rôn-nác, Công-xây và Nét về con quái vật biển khổng lồ.
- Phần 2 (tiếp theo đến "Đèn trần bật sáng."): Hình ảnh của con bạch tuộc khổng lồ.
- Phần 3 (tiếp theo đến hết): Cuộc chiến đấu giữa tàu No-ti-lớt và con quái vật biển.
Đoạn trích "Bạch tuộc" kể lại cuộc chạm trán với con quái vật biển của con tàu No-ti-lớt. Những người trên tàu và đám bạch tuộc khổng lồ đã xảy ra một cuộc đụng độ vô cùng cam go, quyết liệt. Kết cục, quái vật biển bị đánh bại còn thuyền trưởng Nê-mô thì ứa lệ khi chứng kiến một người đồng hương của mình không may bỏ mạng dưới đại dương.
- Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
- Thể loại: tiểu thuyết hư cấu mang các yếu tố khoa học.
- Cuộc đụng độ giữa con tàu No-ti-lớt và quái vật biển.
- Thông qua cuộc chiến với con quái vật biển, tác giả:
+ Ca ngợi lòng dũng cảm, tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của con người.
+ Thể hiện khát khao, mong ước về một loại thiết bị có khả năng lặn dưới nước để khám phá đại dương.
+ Cảnh báo về những hiểm nguy mà con người có thể đối mặt trên biển.
- Tình huống truyện độc đáo.
- Biện pháp nhân hóa.
- Nghệ thuật miêu tả đặc sắc.
a) Hình dáng:
- Kích thước: chừng tám mét.
- Hình dáng bên ngoài:
+ Mắt màu xám.
+ Tám cánh tay hay đúng hơn, tám chân từ đầu mọc ra dài gấp đôi thân và luôn luôn uốn cong.
+ Hai trăm rưỡi cái giác ở phía trong vòi.
+ Hai hàm răng giống mỏ vẹt bằng sừng luôn mở ra, khép lại.
+ Lưỡi bằng chất sừng, hàm răng nhọn, rung lên bần bật mỗi khi thò ra khỏi mồm.
+ Thân hình thoi, phình ở giữa.
+ Màu sắc thay đổi nhanh từ xám chì sang nâu đỏ.
- Khối lượng: nặng chừng hai mươi, hai lăm tấn.
=> Đây là con bạch tuộc khổng lồ, là mối đe dọa rất lớn đối với sự an toàn của con tàu No-ti-lớt.
=> Thể hiện trí tưởng tượng phong phú của nhà văn về những hiểm nguy của tự nhiên mà con người phải đối mặt trên biển.
b) Hành động của con quái vật biển:
- Trong cuộc chiến với con tàu No-ti-lớt, đám quái vật biển liên tục đáp trả quyết liệt:
+ Một con bạch tuộc quấn chặt lấy tên thủy thủ.
+ Phun ra chất lỏng màu đen.
+ Dùng vòi quật ngã một thủy thủ trên tàu.
+ Cái mỏ há hốc phía trên Nét.
=> Con quái vật vô cùng hung dữ, nguy hiểm đối với con người. Nó không thể bị đánh bại bởi các loại vũ khí tiên tiến như súng, đạn.
* Nê-mô là vị thuyền trưởng gan dạ, dũng cảm:
- Lời nói: "Đúng là khó. Những viên đạn có điện khi xuyên vào thân bạch tuộc mềm không thể nổ được vì không gặp đủ sức cản. Nhưng ta sẽ tiến công bằng rìu.".
=> Nắm bắt tình hình và khả năng phán đoán, tư duy vô cùng nhanh nhạy.
- Hành động:
+ Cầm rìu chặt đứt vòi con bạch tuộc.
+ Khi nhìn thấy một thủy thủ bị con quái vật quấn chặt, Nê-mô nhanh chóng xông đến, lấy rìu chặt đứt vòi.
+ Nê-mô dùng lưỡi rìu cắm phập vào mồm con quái vật.
=> Hành động của Nê-mô vô cùng dứt khoát, mạnh mẽ, không chút do dự, ngần ngại, vừa thể hiện lòng dũng cảm vừa thể hiện bản lĩnh của một người đứng đầu.
* Nê-mô là người giàu tình yêu thương:
+ Lời nói: "Tôi có bổn phận trả ơn ông."
=> Biết ơn sự giúp đỡ, hỗ trợ của người khác.
+ Tâm trạng: đau buồn, ứa lệ khi chứng kiến người đồng hương bị con quái vật lôi xuống biển.
--------------------------HẾT-------------------------
Bằng trí tưởng tượng phong phú của mình, nhà văn Giuyn Véc-nơ đã đem đến cho độc giả toàn thế giới một không gian kì bí nằm dưới đáy đại dương. Các em có thể xem thêm bài văn mẫu lớp 7 khác:
- Soạn bài Thực hành đọc: Trong lòng mẹ
- Phân tích đoạn trích Bạch tuộc
- Soạn bài Bạch tuộc
- Tóm tắt đoạn trích Bạch tuộc