Những gợi ý trong phần soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận sẽ là những gợi ý cần thiết và hữu ích cho các em học sinh khi soạn bài học này, hơn nữa qua các bài tập thực hành trong sách giáo khoa sẽ giúp các em rèn luyện sự linh hoạt, nhanh nhạy trong việc phát hiện, phân tích và sửa lại các lỗi lập luận trong bài văn nghị luận.
Soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận, ngắn 1
1. Đọc doạn văn a, tìm chỗ sai và sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Lỗi của đoạn văn này là lí lẽ và dẫn chứng (luận cứ) không ăn nhập với nhau. Luận cứ chưa đầy đủ.
- Sửa: Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhân thức. Văn học dân gian chứa đựng một kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội: những câu tục ngữ, ca dao vừa cung cấp cho chúng ta những hiểu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Những câu chuyện cổ tích cho ta biết được cuộc đấu tranh không khoan nhượng giữa cái thiện với cái ác, tâm hồn luôn hướng thiện của nhân dân ta.
2. Đọc đoạn văn b, tìm chỗ sai và chỉ ra nguyên nhân rồi sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Sử dụng quan hệ từ không phù hợp
- Sửa: Người thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long không chỉ say mê công vịêc mà còn tha thiết yêu đời, yêu người. Anh còn rất thèm người. Anh thèm người tới mức tự tay lăn một cây to chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa Pa dù chỉ là một vài phút. Chính vì sự thèm người ấy đã làm cho ta hiểu thêm phần về tính cách, tâm hồn anh. Anh vẫn yêu đời, yêu người.
3. Đọc đoạn văn c, tìm chỗ sai và chỉ ra nguyên nhân rồi sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Các câu văn diễn ý rất rời rạc, không phù hợp với nhau. Đó là sự “lắp ghép" thiếu mạch lạc.
- Sửa lại là: Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân cho ta thấy sức mạnh của tình người trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Trong cái đói quay quắt, họ đã biết nương tựa vào nhau, chia sẻ cho nhau. Đó chính là biểu hiện của giá trị nhân đạo trong tác phẩm.
4. Đọc đoạn văn d, tìm nguyên nhân viết sai và đề xuất cách sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Câu 3 và 4 có nội dung không phù hợp vời bài.
- Sửa : Nếu ai đã từng ra biển thì hẳn phải cảm nhận được vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh của những con sông miên man vỗ bờ. Những con sóng luôn biến đổi khôn lường, lúc thì êm ả, dịu dàng, lúc lại sôi sục, dữ dội. Chính vì thế Xuân Quỳnh đã ví tình yêu của mình như những con sóng “Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ". Xuân Quỳnh đã hoá thân vào những con sóng để nói lên tình yêu của mình.
5. Đọc đoạn văn e, tìm nguyên nhân viết sai và đề xuất cách sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Giữa luận điểm và luận cứ không ăn nhập với nhau, ngoài ra còn mắc một số lỗi về dùng từ.
- Sửa : Lòng thương người của Nguyễn Du bao trùm lên toàn bộ tác phẩm truyện Kiều. Đoạn trích nào của truyện cũng đều biểu hiện tấm lòng ấy của Nguyễn Du. Ông thương nàng Kiều phải bán mình chuộc tội cho cha và em. Ông xót xa khi Kiều phải "thanh y hai lượt, thanh lâu hai lần". Ông cảm thông, chia sẻ với Kiều. Ta càng hiểu vì sao Truyện Kiều đạt tới đỉnh cao chủ nghĩa nhân đạo.
6. Đọc đoạn văn g, tìm nguyên nhân viết sai và đề xuất cách sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Câu trích dẫn không phù hợp với ý kiến đưa ra.
Ý kiến đưa ra: “Hình ảnh những thế hệ cây xà nu cũng gợi lên sự tiếp nối của thế hệ những người dân Xô-man" không phù hợp với trích dẫn: “Có những cây non vừa lớn ngang tầm ngực đã bị đại bác chặt đứt làm đôi... nhưng cũng có nhưng cây vượt lên-đầu người, cành lá sum suê như con chim đã đủ lông mao, lông vũ". Có những câu còn tối nghĩa, phải sửa lại.
- Sửa: “Cây xà nu là một loại cây họ thông mọc rất nhiều trong những khu rừng ở Tây Nguyên. Xà nu là loại cây gỗ quý và đặc biệt có sức sống rất mãnh liệt. Rừng xà nu là biểu tượng của người dân Xô - man. Hình ảnh những thế hệ cây xà nu gợi lên sự nối tiếp của thế hệ người dân nơi đây trong cuộc kháng chiến không cân sức với kẻ thù hung bạo là đế quốc Mĩ".
Việt Bắc là bài học nổi bật trong Tuần 8 của chương trình học theo SGK Ngữ Văn 12, học sinh cần Soạn bài Việt Bắc, đọc trước nội dung, trả lời câu hỏi trong SGK.
7. Đọc đoạn văn h, tìm nguyên nhân viết sai và đề xuất cách sửa chữa thành đoạn văn hoàn chỉnh.
- Lỗi: Luận điểm không rõ ràng, luận cứ chưa thành hệ thống.
- Sửa: "Văn học dân gian có giá trị nuôi dưỡng tâm hồn con người. Các tác phẩm của văn học dân gian đều hướng con người tới chân - thiện - mĩ. Cô Tấm phải sống đi chết lại nhiều lần để cuối cùng trở lại làm người, giết kẻ thù, giành lại hạnh phúc. Thạch Sanh cũng là hiện thân của người lao động giỏi, dũng cảm và chân thật, bị mẹ con Lí Thông gian tham độc ác đánh lừa nhưng cuối cùng chàng vẫn được làm phò mã, nối ngôi vua. Những câu ca dao ru hồn ta bằng tình yêu quê hương đất nước và gắn bó với con người, biết ơn tổ tiên, ông cha, biết rèn mình góp phần nuôi dưỡng tâm hồn con người. Văn học dân gian còn tiêu biểu cho nhiều phong cách nghệ thuật, đặt nền móng cho văn học viết. Nhà văn học gì ở truyện cổ tích, nhà thơ học gì ở ca dao. Phải chăng đó là văn học về cốt truyện, bố cục truyện, những tình tiết, sự kiện, tình huống gây cho người đọc người nghe sự hứng thú. Cách nói so sánh, ẩn dụ, nhân hoá... của ca dao là những bài học sáng giá cho những nhà thơ và với những ai "trót nợ vì thơ".
Soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận, ngắn 2Đề bài: Phát hiện và phân tích, sửa các lỗi lập luận trong những đoạn văn (SGK Ngữ văn tập 1, tr.211-212)
Trả lời:
a.
Mắc lỗi: Lý lẽ và dẫn chứng lạc nhau, không có sự liên kết, thống nhất, không làm rõ được nội dung chung. Các câu văn thiếu sự logic
Sửa: Song bên cạnh đó tục ngữ được đúc kết từ ngàn đời dựa trên những nhận thức về tự nhiên, về cuộc sống con người. Từ những câu tục ngữ ca dao dễ thuộc dễ nhớ,con người đã hiểu rõ hơn các kinh nghiệm mà ông cha gửi gắm lại.
b.
Mắc lỗi: Quan hệ từ sử dụng không chính xác
Sửa: Trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sapa” của Nguyễn Thành Long, nhân vật người thanh niên vốn là một người yêu đời, giàu nghị lực cảm hứng sống không chỉ vậy anh còn là một thanh niên rất đam mê với công vi của chính mình
c.
Mắc lỗi: Câu văn thiếu sự logic, liên kết với nhau, lạc đề và không ăn nhập mặt khác các luận điểm và luận cứ cũng thiếu sự kết hợp với nhau.
Sửa: “ Vợ nhặt” của Kim lân mang đến cho bạn đọc thấy giá trị tình thương người trong bước lầm than cùng cực. Những con người ấy như một cành củi khô, dù đói, rét, thiếu thốn nhưng họ đã biết chụm vào nhau để làm nên hạnh phúc để vượt qua nỗi thống khổ của cuộc đời. Chính điều đó làm nên giá trị nhân đạo cốt lõi cho tác phẩm.
d.
Mắc lỗi: Các câu không có sự sắp xếp, các luận điểm luận cứ thiếu tính khoa học không thống nhất và thiếu sự liên kết.
Sửa: Rạo rực đến xôn xao, khát khao đến khắc khoải, những con sóng ngày đêm vỗ bờ như tình yêu của em hướng đến anh. Xuân Quỳnh thật tinh tế khi mượn lời “sóng” để ca khúc tình yêu của đời mình
e.
Mắc lỗi: Câu văn thiếu sự logic,liên kết với nhau, lạc đề và không ăn nhập mặt khác các luận điểm và luận cứ cũng thiếu sự kết hợp với nhau.
Sửa: “ đau đớn thay phận đàn bà
lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”
Tình thương người của Nguyễn Du choáng trùm lên tất thảy cuộc đời Kiều hóa thành những vần thơ lay động lòng người.Nàng tài hoa nhưng bạc mệnh điều đó thể hiện rõ qua nỗi đau khổ khi phải bán mình chuộc cha của nàng
g.
Mắc lỗi : Lạc đề, các luận cứ luận điểm không có sự thích hợp với đề .
Sửa: Sẽ là thiếu sót lớn nếu nhắc đến người Xô-man mà không nghĩ tới cây Xà nu. Từ muôn đời, cây Xà nu chính là biểu tượng của người dân nơi đây. Trong kháng chiến hay trong cuộc sống cây xà nu như con người nơi đây: kiêu hùng, bất khuất, luôn hướng về cách mạng và hướng về hòa bình.
h.
Mắc lỗi: Lý lẽ và dẫn chứng lạc nhau, không có sự liên kết, thống nhất, rất lan man, không làm rõ được nội dung chung .
Sửa: Nghệ thuật nói chung và văn học dân gian nói riêng đều bắt nguồn từ cuộc sống và phục vụ cuộc sống, luôn hướng con người tới cái đẹp. Từ xa xưa, ngay trong những câu chuyện cổ tích, câu ca dao đã hướng con người làm điều thiện để hưởng sự an lành. Chính vì vậy văn học dân gian đã đặt mũi kim, làm tiền đề cho sự phát triển của nền văn học viết sau này
Như vậy chúng tôi đã gợi ý Soạn bài Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận bài tiếp theo, các em chuẩn bị trả lời câu hỏi SGK, Soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông và cùng với phần Soạn bài Những ngày đầu của nước Việt Nam mới để học tốt môn Ngữ Văn lớp 12 hơn.
https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-thuc-hanh-chua-loi-lap-luan-trong-van-nghi-luan-39072n.aspx